Het Amerika van president Donald Trump vormt, net als Rusland, China en de radicale islam, een bedreiging voor Europa, zegt voorzitter van de Europese Raad Donald Tusk. Het enige antwoord op een ‘openlijk anti-Europese houding’ is eensgezindheid binnen de EU.
Europeanen moeten eensgezindheid om ‘overheersing door de drie andere continentale machten’ te vermijden, schrijft Tusk dinsdag een dringende brief aan EU-regeringsleiders, in aanloop naar een Europese top vrijdag in Malta.
Gevaar van populisme
Het zijn ongeveer dezelfde woorden als die van ALDE-voorzitter Guy Verhofstadt maandag. Net als Rusland en de radicale islam, vormt Trump een bedreiging voor het voortbestaan van de EU, zei hij.
De uitdagingen waar de EU voor staat zijn volgens hem de gevaarlijkste van de afgelopen 60 jaar. ‘Vooral de verandering in Washington brengt de EU in een moeilijke situatie,’ schrijft Tusk. Hij waarschuwt ook, zoals veel van zijn collega’s eerder, voor nationalisme, xenofobie en populisme in Europa.
Wat de EU vooral zorgen baart, is dat Trump zich openlijk heeft uitgesproken voor het Britse vertrek uit de Unie, en dat hij andere landen oproept hetzelfde te doen. ‘Het uiteenvallen van de EU zal zich niet manifesteren in een of andere grote mythische soevereiniteit voor lidstaten, maar eerder in hun feitelijke afhankelijkheid van de grootmachten: Amerika, Rusland en China,’ aldus Tusk.
Meer handelsverdragen
Binnen de EU zou worden gesproken over een collectief antwoord op Trump, maar sommige regeringen zouden zich terughoudend opstellen omdat ze zich niet willen vervreemden van een bondgenoot.
Ook Tusk ziet er niks in om de relatie te verzwakken: dat zou volgens hem de mondiale orde en vrede ondergraven. Hij wijst de Amerikanen op hun eigen lijfspreuk: ‘United we stand, divided we fall’.
Maar als reactie op Trumps protectionisme wil Tusk intensiever gaan praten met geïnteresseerde handelspartners, en waar mogelijk nieuwe handelsverdragen op te zetten. Ook pleit hij voor ‘assertieve en spectaculaire stappen’ om de Europese integratie ‘naar een volgend niveau’ te krijgen. Vooral het versterken van de buitengrenzen, en terreurbestrijding, maar ook meer geld voor defensie en een steviger buitenlandbeleid moeten daarbij volgens hem prioriteit krijgen.