De Duitse bondskanselier heeft donderdag een bezoek gebracht aan de Turkse president Recep Tayyip Erdogan. Terwijl internationale zorgen over een Turkse grondwetswijziging toenemen, bleef Merkel zoveel mogelijk op de vlakte.
Merkel stond donderdagmiddag aan de zijde van Erdogan in het presidentiële paleis in Ankara, voor het eerst sinds de mislukte coup in Turkije. Bijna drie uur spraken de twee leiders met elkaar, over een reeks onderwerpen. De persconferentie erna was gespannen.
De relatie tussen Turkije en Duitsland is na de staatsgreep flink bekoeld. De meest prangende kwesties: Turkije eist dat Duitsland 34 militairen uitlevert, die na de mislukte coup asiel aanvroegen in Europa. Duitsland maakt zich zorgen over de mensenrechtensituatie in Turkije en het presidentiële stelsel dat Erdogan met een referendum wil invoeren. En dan hing ook nog de migratiedeal tussen de Europese Unie en Turkije boven de ontmoeting.
Oppositie hoort nu eenmaal bij een democratie
In Ankara zei Merkel over de mislukte coup dat ‘het Turkse volk is opgestaan voor de regels van de democratie’. ‘Juist daarom moet in deze beslissende fase de vrijheid van opinie en de persvrijheid worden beschermd,’ waarschuwde de bondskanselier. Na de coup werden niet alleen duizenden militairen opgepakt, ook journalisten werden het doelwit van Erdogans eigen coup.
Over de voorgestelde grondwetswijziging – die de macht van de president sterk uitbreidt – zei Merkel dat ‘oppositie bij de democratie hoort’. Volgens een norse Erdogan is er geen enkele bedreiging van de onafhankelijke machtsverdeling. ‘Daar is helemaal niets van waar. We houden een wetgevend, uitvoerend en rechterlijk orgaan.’
‘Islam en terreur gaan niet samen’
De Turkse president haalde daarna uit naar Merkels gebruik van de woorden ‘islamitisch terrorisme’. ‘Als een moslim, als een islamitische president, kan ik dat nooit accepteren.’ Volgens Erdogan gaan terrorisme en islam niet samen.
Verwacht werd dat Merkel zich gereserveerd zou opstellen bij het bezoek, om de relatie niet verder te laten verslechteren. Ze prees Erdogan voor de ‘geweldige’ inzet voor vluchtelingen en deed de woordkeus ‘islamitisch terrorisme’ af als een linguïstisch verschil tussen het Duits en Turks. Ze besloot met de woorden dat ‘we moslims niet alleen respecteren en waarderen, maar dat we met ze willen samenwerken in de strijd tegen het verschrikkelijke terrorisme’.
Merkel bezocht donderdag ook nog het Turkse parlement, dat deels werd verwoest door de coupplegers. Tevens sprak ze met oppositieleider Kemal Kilicdaroglu, die voor het bezoek zei te vrezen dat Erdogan de ontmoeting met Merkel politiek wil uitbuiten.