De moord op Kim Jong-nam – de halfbroer van de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un – is ontaard in een diplomatieke rel tussen Maleisië en Noord-Korea. Volgens de Maleisische politie zijn de Noord-Koreaanse autoriteiten betrokken bij de moord.
Kim Jong-nam werd op 13 februari vermoord op het vliegveld van de Maleisische hoofdstad Kuala Lumpur. Twee vrouwen vielen hem aan en smeerden gif uit over zijn gezicht. Nieuwe beelden tonen aan dat Kim de luchthavenbeveiliging nog op de hoogte stelde van de aanval. Kort daarna werd hij onwel, zakte in elkaar en stierf.
Gevlucht naar Noord-Korea
De Maleisische politie arresteerde vrij snel drie verdachten. Het betreft twee vrouwen uit Indonesië en Vietnam en een Noord-Koreaanse man. De Maleisische autoriteiten zijn op zoek naar zeven andere verdachten, allemaal Noord-Koreanen.
Twee verdachten zijn geïdentificeerd. Het gaat om een secretaris van de Noord-Koreaanse ambassade en een medewerker van de Noord-Koreaanse luchtvaartmaatschappij Air Koryo. De politie vermoedt dat de meeste verdachten inmiddels naar Noord-Korea zijn gevlucht. Twee verdachten zouden zich schuilhouden in de Noord-Koreaanse ambassade.
Indonesië stelt dat de Indonesische verdachte werd misleid. Zij zou hebben gedacht dat ze deelnam aan een amusementsprogramma. De Maleisische politie zegt dat de vrouwen wel degelijk wisten wat ze deden.
Noord-Korea reageert woedend op de aantijgingen. Pyongyang spreekt zich uit tegen een autopsie op Kim Jong-nam en eist dat zijn lichaam wordt overgedragen. Kang Chol, de Noord-Koreaanse ambassadeur in Maleisië, zegt dat het Maleisische politieonderzoek politiek gemotiveerd en onbetrouwbaar is.
De Maleisische politie verklaarde woensdag dat er is ingebroken
in het mortuarium met Kims lichaam. Voor de deur staan nu zwaarbewapende agenten.
Zeldzame ‘vriend’
Noord-Korea heeft weinig bondgenoten. Toch waren de betrekkingen tussen Maleisië en Noord-Korea relatief goed. De twee landen drijven handel met elkaar en hebben een verdrag om toerisme naar Noord-Korea te promoten. Zo kunnen Maleisiërs zonder visum naar het land reizen. Deze goede betrekkingen komen nu in gevaar. Noord-Korea dreigt een zeldzame ‘vriend’ te verliezen.
Belangrijkste bondgenoot van Noord-Korea, tevens belangrijkste leverancier van voedsel, brandstof en wapens, blijft China. Peking ziet Noord-Korea als buffer tegen westers georiënteerde landen als Zuid-Korea en Japan. Maar ook China is niet gerust op het beleid van de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un.
Moordaanslagen in het buitenland op vijanden van het Noord-Koreaanse regime brengen China in een lastig parket. Peking heeft in het verleden bescherming geboden aan Kim Jong-nam. Ook stond Kim op het punt het vliegtuig te nemen naar Macau, dat deel uitmaakt van China. China, dat door het Westen vaak als intermediair wordt gebruikt in onderhandelingen met Noord-Korea, is ernstig in verlegenheid gebracht.
Charles Morrison, een wetenschapper aan de denktank East-West Center in Honolulu, stelt dat Noord-Korea bevriende landen ‘misbruikt’. Maleisië heeft de Noord-Koreaanse ambassadeur Chol op het matje geroepen en de Maleisische topdiplomaat in Noord-Korea is teruggeroepen.
Ook China lijkt Noord-Korea te waarschuwen. Zaterdag zette China de import van steenkool uit Noord-Korea stop.