Na de referendumwinst voor de Turkse president Recep Tayyip Erdogan, zijn in delen van Turkije demonstraties uitgebroken. De politie reageert met harde hand op de protesten en pakte in verschillende steden demonstranten op.
Het ja-kamp van Erdogan won met een nipte meerderheid. De overwinning wordt bovendien door de oppositie met argusogen bekeken. De grootste oppositiepartij, de seculiere CHP, diende dinsdag formeel een verzoek in bij de Turkse kiesraad om de uitslag ongeldig te verklaren.
Veel Turken zouden niet met volledige privacy hun stem hebben kunnen uitbrengen. Ook zouden veel stemmen in het geheim zijn geteld. De kiesraad besloot daarnaast halverwege het stemproces om een onbekend aantal ongestempelde stempassen mee te nemen in de uitslag, tot ergernis van de oppositie.
Kleine schaal
Vooral in gebieden waar het nee-kamp overheerste, laaiden de afgelopen twee dagen protesten op. In grote steden als Ankara en Istanbul demonstreerden duizenden Turken direct nadat de uitslag bekend was geworden en in verscheidene kleinere steden werden zondag en maandag op kleine schaal demonstraties georganiseerd.
In Antalya, waar het nee-kamp won, kwamen demonstranten maandag bijeen bij de Poort van Hadrianus, een toeristische trekpleister in de badplaats. Ze kwamen er protesteren tegen de uitslag. Er werden veertien mensen gearresteerd.
In meerdere gebieden verbood de politie demonstranten om spandoeken te dragen en teksten te scanderen. Hun werd gevraagd te vertrekken: de demonstraties waren niet geautoriseerd, aldus de politie. Toen dat niet gebeurde, werden traangas en waterkanonnen ingezet.
In de centrale provincie Eskisehir pakte de politie ook een groep demonstranten op. De groep marcheerde door een park, onderwijl slaand op potten en pannen – een verwijzing naar de Gezi Park-protesten in 2013. Onder de arrestanten was ook Emine Kaya, een lokale leider van de Koerdische HDP-partij. Tijdens de zuiveringen van Erdogan na de mislukte staatsgreep in juli afgelopen jaar werd ook al een aantal HDP-parlementariërs opgepakt.
In Izmir, waar eveneens met een overweldigende meerderheid tegen Erdogans grondwetswijziging is gestemd, werden zes mensen opgepakt wegens het beledigen van een ambtenaar in functie. Een aantal demonstranten zou een bus vol met ja-stemmers hebben tegengehouden.
In de badplaats Marmaris demonstreerde een groep van vijftig mensen, onder wie vrouwen en kinderen. De groep was bijeengekomen na een oproep op sociale media. Ook deze groep werd gevraagd te vertrekken. De politie dreigde met arrestaties.
Protesten af en aan
In verscheidene wijken van Istanbul, waar overtuigd ‘nee’ werd gestemd, worden af en aan protesten gehouden. In de wijken Besiktas en Kadiköy stemde bijvoorbeeld meer dan 80 procent tegen de grondwetswijziging.
Meer nieuws, elke dag in je inbox? Meld je aan voor Elseviers nieuwsbrief >>
De oppositiepartijen CHP en de Koerdische HDP zijn fel tegen de grondwetswijziging, waarmee Erdogan ook de uitvoerende macht naar zich toetrekt. ‘Het parlement verraadt hiermee zijn eigen geschiedenis. Onze burgers zullen het spelletje van het parlement zeker dwarsbomen. We zullen van deur tot deur gaan, en het volk uitleggen wat het moet doen,’ zei CHP-leider Kemal Kilicdaroglu nadat het parlement het initiële wetsvoorstel had aangenomen.