Europese overheden beginnen vanaf vrijdag met identiteitschecks voor iedereen die de Europese Unie (EU) binnenkomt of verlaat. Het maakt deel uit van veiligheidsmaatregelen na een reeks van terreuraanslagen in verschillende steden.
Het is er vooral op gericht om jihadisten die naar Syrië of Irak afreizen of terugkomen, en maakt deel uit van een breder pakket aan antiterreurmaatregelen.
Schengen informatiesysteem
‘Er zijn nog zo’n 2.000 Europeanen die actief zijn in Syrië en Irak en we weten niet hoeveel van hen, en in welke toestroom, en via welke routes ze terugkeren,’ zei de EU-terreurcoördinator Gilles de Kerchove vorige maand tegen een Belgische radiozender.
Iedereen die naar de EU vliegt, of via land of zee binnenkomt, wordt gecheckt middels het Schengen Information System (SIS). Die informatie wordt gecrosscheckt met de database verloren documenten van Interpol.
De checks gelden allang voor mensen die geen EU-paspoort hebben, maar worden nu dus ook op Europese burgers toegepast.
Maatregel in sommige gevallen versoepeld
Wanneer er sprake is van een hevige toestroom van mensen, bijvoorbeeld door vakantieperiodes, kunnen de maatregelen tijdelijk worden versoepeld. Ook mogen vliegvelden gebruik maken van een transitieperiode om te wennen aan de nieuwe maatregel.
Het systeem SIS ondergaat op dit moment hervormingen. Er wordt een nieuwe categorie van ‘onbekende gezochte personen’ aan toegevoegd. Ook worden er alerts aan toegevoegd over mensen die mogelijk terreurdaden hebben gepleegd, of die een inreisverbod hebben.
Daarnaast worden plannen opgesteld om een identificatiesysteem voor vingerafdrukken in te stellen, en om SIS te kunnen doorzoeken middels vingerafdrukken. Het gebruik van SIS wordt onder autoriteiten steeds populairder. In 2016 werd er bijna 4 miljard keer gebruik gemaakt van het systeem, een stijging van 40 procent ten opzichte van het jaar daarvoor.