De Franse president Emmanuel Macron en zijn partij stevenen af op een enorme overwinning en groot zetelaantal in het parlement. Dat leidt tot groot ongemak bij Macrons tegenstanders, die een dergelijke machtsbasis zorgelijk vinden.
Macrons partij La République en marche (LRM) kan volgens de exitpolls rekenen op een ruime meerderheid in de Assemblée nationale, het Franse parlement, na de parlementsverkiezingen van zondag. Hoe groot die zal zijn, wordt pas over een week bekend na de tweede stemronde. Met steun van bondgenoten komt de LRM mogelijk uit op meer dan 400 van de 577 zetels, een flinke meerderheid.
Volgens twee opiniepeilers kreeg de LRM zondag in de eerste ronde ongeveer 32 procent van de stemmen. In het onderzoek van Elabe zou dat goed zijn voor 415 tot 445 afgevaardigden. Kantar Sofres hield het op 400 tot 445.
Monopolie
De traditionele politieke partijen reageren verontrust. Ze vinden de machtsbasis van Macron geen goede zaak. Als de voorspellingen uitkomen, is er geen ruimte meer voor debat in de Assemblée, klinkt het. ‘Het is gezond, noch wenselijk dat een president die in de eerste ronde van de presidentsverkiezing maar 24 procent van de stemmen kreeg en in de tweede werd gekozen dankzij de afwijzing van extreem-rechts, profiteert van een monopolie in het parlement,’ zegt Jean-Christophe Cambadélis, de partijleider van de socialisten.
Zijn ergernis zal ook voortkomen uit het feit dat hij zelf een van de slachtoffers is van de nieuwe werkelijkheid in de Franse politiek. Hij bevestigt dat hij er al in de eerste ronde uit ligt. François Baroin, campagneleider van Les Républicains, vindt ook dat de politieke macht niet geconcentreerd moet zijn in één partij. Nog niet zo lang geleden hadden de presidenten Jacques Chirac en Nicolas Sarkozy namens de UMP – de voorloper van Les Républicains een soortgelijke riante positie.
Le Pen vindt het ‘zorgelijk’
Marine Le Pen was teleurgesteld over de slechte opkomst. ‘Zorgelijk,’ vond ze. De Front National-leider kreeg in haar kiesdistrict voldoende steun om een gooi te doen naar het lidmaatschap van het parlement. Ze riep alle ‘patriottistische’ Fransen op in de tweede ronde op Front National te stemmen. Veel Fransen bleven thuis. De opkomst lag rond de 50 procent.
Macrons partij zegt in een reactie op de overwinning dat er zorgvuldig zal worden omgesprongen met de macht. ‘We zullen respect tonen voor de oppositie,’ zei Jean-Paul Delevoye, die de kandidaten voor La République en marche hielp selecteren. ‘Er behoort respect te zijn voor minderheden in het debat. Het wordt geen dominante, maar een verantwoordelijke meerderheid.’
Maar natuurlijk wordt er ook uitgebreid gejubeld binnen de gelederen van Macron. ‘Frankrijk is terug. Zondag aanstaande zal het nieuwe gezicht van de Republiek te zien zijn in de Assemblée,’ zei premier Édouard Philippe op de Franse tv.