De onderhandelingen over het Britse vertrek uit de Europese Unie (EU) lijken nu al spaak te lopen. Na het voorstel van Theresa May over de rechten van EU-burgers in het Verenigd Koninkrijk (in haar woorden ‘eerlijk en gul’), zet het Europees Parlement de hakken in het zand.
In een brief die maandag is gepubliceerd in Europese kranten, dreigen grote fracties van het Europees Parlement de Brexit-overeenkomst aan het einde van de onderhandelingen te vetoën. Ze zijn het oneens met het voorstel van May over EU-burgers. Deze zouden onder het plan van May ‘tweederangsburgers’ worden, stellen de europarlementariërs.
May zet kwaad bloed met dit voorstel over EU-burgers in Verenigd Koninkrijk >>
‘Hof moet rol kunnen invullen’
Vorige maand kwam May met het voorstel om EU-burgers die minstens vijf jaar in het Verenigd Koninkrijk hebben gewoond, de status ‘onderdanen uit een derde land’ te geven. Dat voorstel werd niet door iedereen goed ontvangen, vooral wegens het feit dat May weigert het Europese Hof van Justitie te erkennen.
Het hof zou moeten waken over de rechten van EU-burgers, maar daar ziet May niets in. Guy Verhofstadt, de Belgische voorzitter van de liberale fractie in het Europees Parlement, schrijft in een open brief in een aantal prominente kranten dat het Europese Hof niet kan worden belemmerd in zijn taak als waakhond.
Onduidelijkheid over grensarbeid en baby’s
‘We zullen er nooit mee akkoord gaan dat rechten met terugwerkende kracht worden ingeperkt,’ aldus Verhofstadt. Zijn brief, die onder meer is gepubliceerd in The Guardian en El País, is ook ondertekend door voorzitters van andere grote facties in het parlement zoals de groene, linkse, sociaal-democratische en christen-democratische. Het verschil tussen wat de EU Britse burgers biedt en wat de Britse regering voorstelt aan EU-burgers, is ‘frappant’, aldus de europarlementariërs.
Ook hekelt een deel van de europarlementariërs de administratieve rompslomp die EU-burgers in het Verenigd Koninkrijk zou wachten. Door de nieuwe status zou onduidelijkheid ontstaan over bijvoorbeeld de hoogte van collegegeld en de waarde van diploma’s. Daarnaast is er onduidelijkheid over de rechten van grensarbeiders en de status van post-Brexit-baby’s van EU-burgers.
Eerst Brexit-rekening, dan handelsverdrag
Het is pijnlijk voor May dat het Europees Parlement zich al zo vroeg fel verzet. De Britse premier verloor een maand geleden bij de verkiezingen haar meerderheid in het Lagerhuis. Samen met de eurosceptische Noord-Ierse partij DUP heeft ze alsnog een krappe meerderheid. De linkse oppositiepartij Labour is gebrand op het vechten voor de rechten van EU-burgers in het Verenigd Koninkrijk.
Pieter Cleppe: De Brexit loopt (waarschijnlijk) goed af. Dit is waarom
Naast de rechten van EU-burgers, moet ook de zogeheten ‘Brexit-rekening’ worden besproken. Londen en Brussel liggen al maanden met elkaar overhoop omdat ze het maar niet eens worden over de scheidingsrekening die de Britten zouden moeten betalen. Pas als over de EU-burgers en de uitstaande rekening een akkoord is bereikt, wil de EU een nieuwe handelsovereenkomst tussen de Unie en het Verenigd Koninkrijk bespreken.