Het onderzoek naar de islamitische terreur in Barcelona concentreert zich behalve op de voortvluchtige hoofdverdachte Younes Abouyaaqoub ook op een moslimprediker. Wat was de rol van de plaatselijke imam uit de Catalaanse provinciestad Ripoll?
Zijn naam is Abdelbaki Es Satty en hij heeft zichzelf vermoedelijk opgeblazen in zijn huis in Alcanar, een stad die dan weer op een behoorlijke afstand ligt van Ripoll, waar de imam predikte.
Bomfabriek voor de bende terroristen
Of hij inderdaad dood is, moet nog duidelijk worden. Zo niet, dan loopt een zeer gevaarlijk man ergens onbekommerd rond. Onderzoekers bij de Spaanse justitie denken dat de veertiger Es Satty naar Alcanar reisde om ‘in alle rust’ de aanslagen voor te bereiden. Zijn woning heeft gediend als een ‘bomfabriek’ voor de bende terroristen in spe.
Hoogstwaarschijnlijk was er iets veel groters in de maak, maar de explosieven ontploften voortijdig. De plannen zouden daarna noodgedwongen zijn gewijzigd: met een auto al zigzaggend inrijden op toeristen op La Rambla in Barcelona. Later gebeurde hetzelfde in de badplaats Cambrils, ten zuiden van de miljoenenstad. In totaal vielen bij de dubbele aanslag donderdagavond en de daaropvolgende nacht veertien doden te betreuren.
Imam bleef onder de radar
Belgische media melden dat Es Satty in Ripoll bekendstond als een ‘zeer gereserveerd persoon’ die niet echt was geïntegreerd in de compacte moslimgemeenschap van de stad met zo’n 10.000 inwoners. Hij zou ook nooit iets hebben laten blijken van zijn radicaalislamitische ideeën. De politie, die er gisteren een huiszoeking deed in verband met het onderzoek, kreeg van een buurtbewoner te horen dat Es Satty hem vlak voor zijn vertrek uit Ripoll had gemeld met zijn familie terug te keren naar Marokko.
Volgens de Belgische krant De Morgen was Es Satty sinds 2015 imam in Ripoll. Daar kwam hij in contact met de jonge terroristen (of zij met hem) die nu zijn geïdentificeerd als Driss en Moussa Oukabir, Mohammed Hychami en Younes Abouyaaqoub. Van laatstgenoemde ontbreekt nog elk spoor.
Moeder roept haar zoon, de voortvluchtige terreurverdachte Abouyaaquoub, op om zich aan te geven >
Link met België?
De Belgen zijn gealarmeerd door nieuws in de Spaanse krant El Periódico. In de afgelopen twee jaar zou Es Satty geregeld naar België zijn afgereisd. Volgens de Vlaamse omroep VRT zijn er aanwijzingen dat de man in Vilvoorde of Diegem heeft verbleven, en daar vorig jaar is vertrokken. Vilvoorde kwam, net als de Brusselse deelgemeente Molenbeek, negatief in het nieuws door de aanwezigheid van jihadcellen. Wat Es Satty er precies deed, moet nog blijken.
De berichten worden onderzocht door de Spaanse en Belgische autoriteiten. Er is ook een link met de aanslagen in Madrid in 2004 (191 doden). Een van de verdachten die in verband met deze grootschalige terreuractie werd veroordeeld, Rachid Aglif, ontwikkelde in de gevangenis een vriendschappelijke verhouding met… Es Satty.