De crisis in de democratie is niet voorbij omdat Merkel en Macron zijn gekozen. Dat zegt Vlaamse historicus David van Reybrouck. Van Reybrouck waarschuwt voor de opkomst van het populisme: ‘als je mensen lang genoeg fascist blijft noemen, dan worden ze het.’
‘Ik zou oppassen met het huidige optimisme over Europa.’ Dat zegt hij tegen de Volkskrant. Van Reybrouck vindt het raar dat de Alternative für Deutschland (AfD), de derde partij in de Duitse bondsdag, wordt overgeslagen bij het vormen van een coalitie. ‘Men zegt: er is maar één coalitie mogelijk. Dat is niet waar. Er zijn meerdere coalities mogelijk. Inclusief die van CDU/CSU, FDP en AfD. Maar dat kun je beter niet opperen.’
Afshin Ellian: Immigratiebeleid Merkel maakte bedenkelijke AfD groot 
‘Gevaarlijk spel’
Van Reybrouck waarschuwt voor de gevaren van het verketteren van populisme. ‘Telkens wordt dezelfde fout gemaakt,’ zegt hij tegen de Volkskrant. ‘Telkens worden bewegingen die ingaan tegen de politieke consensus aangemerkt als voorbode van het fascisme. Daarmee spelen we een ongelooflijk gevaarlijk spel. Uit beduchtheid voor populisme stigmatiseren wij een groot deel van de burgerbevolking. Daarmee oogst je juist wat je zegt te bestrijden.’
Ontwikkeling van AfD
Volgens Van Reybrouck is de opkomst van de Alternative für Deutschland het resultaat van deze reflex. ‘Zo heeft de AfD zich in een paar jaar tijd kunnen ontwikkelen van een eurosceptische partij tot de rechts-radicale partij die ze nu is. Elke stap in die richting was mede het gevolg van hysterische reacties vanaf de overkant.’ De gevolgen van de vluchtelingencrisis in Duitsland laat hij ongenoemd.
Ook vindt Van Reybrouck dat de antifascisten een ontwrichtende werking hebben op de Duitse samenleving. ‘Militante antifascisten wrijven zich in de handen: we mogen en we moeten weer radicaal zijn. Maar met hun acties maken zij de kloof niet smaller, maar juist breder. De kraanmachinist met wie ik rustig heb zitten praten in de trein van Dresden naar Berlijn en de mevrouw van de curryworsten zijn geen fascisten. Nog niet. Maar ze kúnnen het worden als ze er maar lang genoeg voor worden uitgemaakt.’