Nu de NAVO er fors meer geld bij krijgt, lijkt er een interne strijd lost te barsten tussen lidstaten. Het idee is dat de militaire alliantie er tenminste twee nieuwe centra bij krijgt.
De NAVO wil haar aanwezigheid en uitgaven uitbreiden, bleek donderdag aan de vooravond van een top van defensieministers uit het bondgenootschap in Brussel. ‘Ik heb er geen spijt van dat we aan het einde van de Koude Oorlog de NAVO-structuur hebben verkleind, als we hem ook maar kunnen uitbreiden wanneer de spanning oploopt,’ aldus NAVO-chef Jens Stoltenberg.
Druk om defensiebudget op te schroeven
Naar verwachting zal het budget van de NAVO in de komende jaren flink worden uitgebreid. De Amerikaanse president Donald Trump zet al geruime tijd druk op lidstaten om hun defensiebudget op te schroeven en aan de NAVO-norm te voldoen, iets waar de meesten – ook Nederland – gehoor aan lijken te geven.
Er is afgesproken dat er tenminste twee nieuwe commandocentra bij krijgt, die naar alle waarschijnlijkheid ergens in Europa zullen worden gebouwd. Een centrum voor logistiek, waarmee het uitzenden van troepen sneller moet verlopen, en een centrum voor maritieme operaties, waarmee de Noord-Atlantische zee moet worden beschermd.
Er is nog geen beslissing gevallen over de exacte grootte en locatie van de nieuwe NAVO-centra. Dat gebeurt pas ergens volgend jaar. Toch is het lobbyen achter de schermen al begonnen. De nieuwe operatiecentra brengen naar verwachting namelijk honderden nieuwe banen met zich mee.
Jean-Claude Juncker wil EU-defensiefonds
Volgens Politico azen Duitsland en Polen op het logistieke centrum van de NAVO. Frankrijk zou het voorzien hebben op het maritieme centrum, terwijl Groot-Brittannië daar als grote kanshebber wordt gezien. Maar zowel Noorwegen en Nederland zouden ook interesse hebben in dat specifieke centrum.
Daarnaast wil de Europese Unie (EU) meer samenwerking op defensiegebied. Voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker dringt aan op een Europees defensiefonds dat zo’n 500 miljoen euro per jaar moet uitgeven aan onderzoek, en ongeveer 5 miljard euro aan de gezamenlijke aanschaf van wapens en defensiematerieel, zoals helikopters en drones.
Ook wordt er waarschijnlijk een defensienorm ingesteld door de Europese Raad: die zal ook op twee procent van het bruto binnenlands product (bbp) komen te liggen. Dat is ook de norm die de NAVO hanteert, waardoor ook niet-NAVO-leden zoals Ierland en Oostenrijk zullen worden verplicht zich aan de defensienorm van het bondgenootschap te houden. ‘Ik verwelkom een nauwe samenwerking met de Europese Unie,’ gaf Stoltenberg woensdag aan.
Volgens berekeningen van de NAVO zou het budget van de alliantie meer dan 150 miljard dollar per jaar omhoog gaan als alle lidstaten zich aan de defensienorm houden.