Komende woensdag dreigt de Europese Commissie voor het eerst met procedure 7 tegen een lidstaat van de Europese Unie te beginnen. Deze zogeheten nucleaire optie kan ertoe leiden – maar dat is onwaarschijnlijk – dat Polen het stemrecht wordt ontnomen.
Directe aanleiding voor deze ongekende tik op de vingers van de regering in Warschau is het aannemen van twee wetten afgelopen vrijdag. Rechters worden met vervroegd pensioen gestuurd en de regering krijgt meer te zeggen over het aanstellen van nieuwe rechters.
Polen krijgt, net als eerder Hongarije, een spervuur aan kritiek vanuit West-Europa, en Brussel in het bijzonder. Beide voormalige Oostbloklanden zouden veranderen in ‘illiberale democratieën’: semi-autocratische staten, waarbij de regerende partij verkiezingen gebruikt om de nieuw verworven macht in beton te gieten. Zo staat – althans volgens critici – de rechtsstaat in deze landen ernstig onder druk, en lijken deze landen steeds meer op het Rusland onder Vladimir Poetin.
Communisten blijven gewoon op hun plek zitten
Maar de regeringen in Boedapest en Hongarije zeggen juist dat de bekritiseerde nieuwe weten en maatregelen noodzakelijk zijn, omdat veel communisten na de instorting van het Sovjetsysteem in 1989 gewoon op hun plek zijn blijven zitten. Zij trekken op veel terreinen – media, rechtspraak, ministeries – nog aan de touwtjes en daaraan moet nu maar eens een einde komen.
Lees hier hoe er in Polen, Hongarije en Slowakije en Tsjechië tegen deze kwestie wordt aangekeken en of dat terecht is:
In Oost-Europa wringt het al sinds 1989
West-Europa maakt zich zorgen om de democratie in het voormalige Oostblok: na Hongarije breekt ook Polen de rechtsstaat af. Maar is dat wel zo? ‘Instanties waren hier nooit echt onafhankelijk.’
Op de vraag of hij bang is om zijn baan te verliezen, haalt ambtenaar ‘Darek’ (35) zijn schouders op. Ja, beetje wel. Daarom wil hij alleen praten onder een andere naam en zonder zijn precieze werkplek te noemen. Want net als na elke verkiezing in Polen gaat ook nu de bezem door het ambtenarenbestand.
Er wordt geklikt door collega’s en sociale media worden nageplozen op politieke uitingen. Wie al te knus is geweest met de vorige regering, wacht ontslag. ‘Alle directeuren en de helft van de onderdirecteuren…klik hier om verder te lezen
