Hongarije, Polen, Slowakije en Tsjechië roepen de Europese Commissie op zich niet te veel te bemoeien met hun zaken. De zogenoemde Visegrad-groep kwam vrijdag in Boedapest bij elkaar om een collectief standpunt te formuleren voor een bijeenkomst over de verdere toekomst van de Europese Unie (EU) na Brexit.
De vier landen, met name Hongarije en Polen, liggen regelmatig overhoop met kopstukken van de Europese Commissie.
Landen willen geen Europese ‘federatie’
Uit westerse EU-lidstaten, zoals Duitsland en Frankrijk, klinkt de afgelopen tijd de roep om meer Europese integratie. Maar de Visegrad-landen laten dat niet zomaar gebeuren. ‘Europa heeft een nieuwe blauwdruk nodig,’ zei de Hongaarse premier Viktor Orbán, die eerder al ten strijde trok tegen de EU-brede opname van immigranten. ‘We moeten het hebben over een alliantie van vrije naties.’
Volgens Elsevier Weekblad
Jelte Wiersma: ‘EU is vaak soepel. Waarom niet met Polen?’
Ook zijn Poolse collega Mateusz Morawiecki pleit voor een Unie waar plaats is voor ‘soevereine, nationale lidstaten, in plaats van een steeds meer gecentraliseerde federatie zoals de westerse landen willen’.
Polen wekte de afgelopen tijd de toorn van Brussel na een reeks aan rechterlijke hervormingen. De hervormingen tasten de rechtsstaat en trias politica (scheiding der machten, red.) aan, klinkt de kritiek van onder anderen vicevoorzitter van de Europese Commissie Frans Timmermans. Hij wil Artikel 7 van het Verdrag van Lissabon inroepen tegen Polen, waarmee het land uiteindelijk het stemrecht in de EU kan verliezen.
Daarnaast hebben alle Visegrad-landen het verzoek vanuit de EU om asielzoekers op te nemen onder het controversiële herverdelingsplan consequent afgewezen.
Landen willen gelijke behandeling
De vier rebellerende landen bundelen hun krachten nu, en komen vrijdag met een gezamenlijke verklaring: ‘EU-instituties moeten alle lidstaten als gelijken behandelen, en slechts handelen binnen de grenzen van hun competentie. Het recht van lidstaten om nationale hervormingen door te voeren moet worden gerespecteerd,’ zo luidt de verklaring.
Met betrekking tot het thema migratie, vinden de vier landen dat de focus vooral moet liggen op ‘effectieve, verantwoordelijke en hanteerbare externe grensbescherming, om het instellen van verplichte quota te voorkomen.’ Die quota, waarmee de landen naar het herverdelingsplan verwijzen, zijn volgens de Visegrad-groep ‘ineffectief en hebben Europa al te ver verdeeld’.
Daarnaast vinden de leiders van Hongarije, Polen, Slowakije en Tsjechië dat ze niet (financieel) moeten worden gestraft binnen de Unie omdat ze er ‘andere meningen’ op nahouden dan westerse lidstaten. ‘We zijn niet het zwarte schaap van de EU,’ aldus de Slowaakse premier Robert Fico.
De vier landen willen dat de EU het genereuze landbouwbudget behoudt, en doorgaat met het spekken van de armere (veelal Oost-Europese) landen. De onderhandelingen over het toekomstige budget van de EU voor de jaren 2021-2027 moeten nog officieel beginnen. Kopstukken in Brussel suggereerden eerder dat ze budget-allocatie willen verbinden aan het functioneren van de rechtsstaat binnen landen, waarmee Polen mogelijk het slachtoffer kan worden van bezuinigingen. Ook wil Brussel mogelijk extra geld geven aan landen die migranten opnemen. Die maatregelen zouden Hongarije en Polen miljarden euro’s kunnen kosten.