Schandaal Oxfam verdiept zich: ‘Seks in ruil voor noodhulp’

Een Oxfam-winkel in Groot-Brittannië - Foto: AFP

Hulporganisatie Oxfam zakt steeds dieper weg in een publicitaire ramp. Maandag suggereerden voormalige kopstukken van de internationale ontwikkelingsorganisatie al dat er, naast de seksfeesten die Oxfam-medewerkers in 2010 op Haïti met minderjarige prostituees hielden, nog veel meer mis is. Dinsdag blijkt dat de top van Oxfam al lang op de hoogte was van de misstanden maar niets deed.

Helen Evans, voormalig hoofd beveiliging van de internationale hulporganisatie, onthult dinsdag in het Britse dagblad The Times dat CEO Mark Goldring op de hoogte was van aantijgingen van ‘wijdverbreid misbruik’.

Alarmerend hoge cijfers over misbruik

Zo beschuldigde een vrouw een Oxfam-medewerker ervan haar tot seks te hebben gedwongen ‘in ruil voor noodhulp’. Evans zegt dat zij drie aangiften van seksueel wangedrag en misbruik kreeg op één dag. Onder meer van een vrouwelijke vrijwilliger die in Zuid-Sudan door een collega van Oxfam zou zijn verkracht. Volgens Evans werd er te lang geen actie ondernomen: ‘Mensen in topposities wisten van de schaal van het misbruik maar reageerden daar in mijn optiek niet adequaat op.’

Ook in Calais werden activisten beschuldigd van misbruik: 

Ophef om ‘seksueel misbruik door activisten’ in Jungle van Calais

Ze benadrukt dat de cijfers over seksueel misbruik binnen de organisatie alarmerend hoog waren: 7 procent van de medewerkers zou zelf al slachtoffer zijn geweest van verkrachting of poging daartoe door een collega. ‘En dit was binnen de organisatie. Laat staan wat de cijfers zijn als je kijkt naar de slachtoffers die noodhulp van ons krijgen,’ aldus Evans.

Ex-kopstukken waarschuwden voor seksuele misstanden

Maandag waarschuwde Priti Patel, de Britse ex-staatssecretaris voor ontwikkelingssamenwerking, dat het Oxfam-schandaal dat vorige week naar buiten kwam slechts ‘het topje van de ijsberg’ is.

Vrijdag werd bekend dat medewerkers van de non-gouvernementele organisatie (ngo) in 2010 seksfeesten hielden met prostituees die mogelijk minderjarig waren. Die feesten werden met Oxfam-geld betaald. De feesten werden omschreven als ‘een orgie van Caligula-achtige proporties’ met meisjes die in T-shirts van Oxfam rondliepen. Voor de missie op Haïti, na de zware aardbeving daar, had de organisatie een budget van zo’n 79 miljoen euro tot haar beschikking.

Patel zegt dat zij zich in haar tijd als staatssecretaris richtte op de daders van seksueel misbruik bij de Britse tak van Oxfam, misbruik ‘niet alleen van volwassenen, maar ook van kinderen’, maar stuitte ze op weerstand in de top van haar ministerie.

Ook Andrew MacLeod, ex-chef van het coördinatiecentrum voor noodhulp van de Verenigde Naties, luidt de noodklok. Volgens hem dringen ‘roofzuchtige pedofielen’ hulporganisaties binnen om gemakkelijk toegang tot kinderen in derdewereldlanden te krijgen.

Het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken dreigt de subsidie voor Oxfam stop te zetten. De organisatie kreeg vorig jaar zo’n 48,5 miljoen euro van de Britse regering. Ook de Europese Commissie gaf maandag aan de subsidie aan Oxfam te zullen stoppen als er niet snel opheldering komt over het ‘seksueel wangedrag’ van medewerkers.

Maandag besloot Penny Lawrence, adjunct-directeur van Oxfam, op te stappen naar aanleiding van de berichten over seksueel geweld door medewerkers. Ze was als programmadirecteur verantwoordelijk voor missies in Tsjaad en Haïti in de tijd waarin medewerkers minderjarigen als prostituee zouden hebben ingehuurd.