Lange tijd gold Zweden als een van de veiligste en meest welvarende Europese landen, maar de afgelopen jaren komt het Scandinavische land steeds vaker negatief in het nieuws. De misdaad is er explosief gestegen, wat volgens critici een direct gevolg is van de grootschalige immigratie. Hoewel de Zweedse overheid inmiddels ook erkent dat er problemen zijn, zet die vooral in op een beter imago.
‘Kijk naar wat er gisteravond gebeurde in Zweden!’ Die uitspraak leverde de Amerikaanse president Donald Trump vorig jaar alom hoon en spot op, nadat hij zou hebben verwezen naar een terreuraanslag die nooit plaatshad. Later verdedigde Trump zijn uitspraak: hij doelde op een televisie-uitzending van Fox News, waarin werd gezegd dat immigratie in het Scandinavische land de criminaliteit explosief had doen stijgen.
Trump: ik had gelijk over problemen met misdaad, immigratie in Zweden
Tijdens een persconferentie in het Witte Huis in de Amerikaanse hoofdstad Washington haalde Trump begin vorige maand zijn gelijk: ‘Jullie hebben inderdaad een probleem met immigratie in Zweden. Ik was de eerste die het zei, en kreeg veel over me heen, maar dat was niet erg, want ik bleek gelijk te hebben.’ De Zweedse premier Stefan Löfven moest dat toegeven: er zijn inderdaad problemen met criminaliteit en immigratie, zei hij. En dat terwijl oud-premier Carl Bildt zich vorig jaar nog afvroeg wat Trump had gerookt. Dit tot hilariteit van velen, die op sociale media lieten weten dat er in Zweden niets aan de hand was.
Sweden? Terror attack? What has he been smoking? Questions abound. https://t.co/XWgw8Fz7tj
— Carl Bildt (@carlbildt) February 19, 2017
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Explosieve toename moorden, geweld en verkrachtingen, door ‘bendes’
Hoewel Trumps uitspraak vreemd aandeed – hij noemde Zweden terwijl hij sprak over een golf terreuraanslagen door immigranten in onder meer Duitsland, Brussel, Nice en Parijs – waren de problemen in de documentaire die hij zag allesbehalve verzonnen. In het afgelopen jaar werden er bijvoorbeeld meer dan 320 schietpartijen gemeld bij de politie, en waren er tientallen meldingen van explosies. Vrijwel alle ‘misdaden tegen personen’ bereikten in 2017 recordhoogtes.
Lees ook dit stuk uit het weekblad:
Er werden 110 moorden geregistreerd en meer dan zevenduizend verkrachtingen. Vooral het aantal aanrandingen en verkrachtingen steeg vorig jaar flink, met 10 procent ten opzichte van 2016. Volgens de Britse Sunday Times durft meer dan 36 procent van de vrouwen ’s nachts niet meer over straat.
Regering overwoog inzet leger, maar ontkent no go-areas
Ook buurlanden als Noorwegen wijzen op de alarmerende situatie in buitenwijken van grote steden als Stockholm en Malmö. In augustus annuleerde de Zweedse immigratieminister Heléne Fritzon een ontmoeting met haar Noorse collega Sylvi Listhaug, omdat die had gezegd dat Zweden zestig no go-areas (probleemwijken waar de politie niet durft te komen) telt. ‘Het is complete onzin,’ reageerde Fritzon geërgerd.
Ook de sociaal-democratische premier Löfven ontkent het bestaan van no go-areas, al overwoog hij in januari serieus het leger in te zetten om een einde te maken aan wapengeweld en explosies in de achterstandswijken. Dat idee opperde de rechts-nationalistische partij Zweden Democraten. Löfven zei dat hij zo’n aanpak niet wilde uitsluiten, maar is er vooralsnog niet aan begonnen.
Wel wil de premier tot 2020 ruim 800 miljoen besteden aan strengere misdaadwetten en surveillance. De explosief toegenomen criminaliteit is volgens Löfven te wijten aan bendegeweld en is geen gevolg van het groeiende aantal immigranten in Zweden. Daarvan zijn er alleen al in 2015 ruim 160.000 (op een totaal van 10 miljoen inwoners) binnengekomen.
Zweedse overheid zet in op beter imago: ‘maatschappij is niet ingestort’
Volgens gerenommeerde bronnen als het conservatieve tijdschrift The Spectator en de nieuwswebsite Politico zet de overheid in op een campagne in binnen- en buitenland om het imago van (immigranten in) Zweden te verbeteren. Een voorbeeld daarvan is te zien op een pagina gewijd aan migratie op de officiële regeringswebsite: ‘In alle eerlijkheid merken de Zweden, behalve door alle media-aandacht, amper iets van de “vluchtelingencrisis”. De maatschappij is niet ingestort.’
Lees de analyse van Syp Wynia over de prijs van immigratie: zo ziet Nederland eruit in 2060
Hoe effectief die campagne in eigen land is, moet tijdens de verkiezingen van september blijken. Zweedse opiniepeilers schatten dat de rechts-nationalistische Zweden Democraten, die een veel strenger immigratiebeleid bepleit, bijna 19 procent van de stemmen zal krijgen. Iets groter zijn de Gematigde Partij (22 procent) en de Sociaal-Democraten (27 procent), die beide al hebben gezegd niet met in hun ogen ‘racistische’ Zweden Democraten te willen samenwerken.