Boycot of terreurdreiging? Waarom Israël-Argentinië is afgelast

Toen woensdag bekend werd dat de voor zaterdag geplande oefenwedstrijd Israël-Argentinië werd afgelast, prezen anti-Israël-activisten de Argentijnse spelers. Zij gingen ervan uit dat Lionel Messi en zijn collega’s niet wilden voetballen uit protest tegen de Israëlische overheid. Maar dat blijkt niet de ware reden.

‘Deze zomer ben ik supporter van Argentinië!’ twitterde DENK-politicus Tunahan Kuzu woensdag naar aanleiding van het nieuws dat de Argentijnen hadden besloten niet in en tegen Israël te spelen. Kennelijk was Kuzu, zelf geregeld kritisch ten opzichte van de Joodse staat, die hij onlangs nog van nazistisch beleid betichtte, in de veronderstelling dat het om een boycot ging.

Palestijnen en BDS prijzen Argentijnen voor ‘volgen van hun geweten’

Jibril Rajoub, voorzitter van de Palestijnse voetbalbond, prees eveneens de Argentijnse voetballers, aanvoerder en sterspeler Lionel Messi in het bijzonder, voor het ‘volgen van hun geweten’. Dat zei hij tijdens een persconferentie in het stadje Al-Bireh op de Westelijke Jordaanoever, met naast hem een grote poster met de tekst ‘Vanuit Palestina, bedankt Messi’. Vorige week schreef Rajoub een brief aan de Argentijnse voetbalbond met het verzoek af te zien van het duel, omdat Israël de voetbalwedstrijd zou gebruiken om haar zeventigste verjaardag te vieren. Daarmee zou het land de aandacht willen afleiden van de situatie van de Palestijnen in Gaza, meende hij.

De Palestijnse Campagne voor de Academische en Culturele Boycot van Israël (PACBI) twitterde woensdagochtend opgetogen dat de Argentijnse ploeg gehoor gaf aan de ‘creatieve campagnes van fans over de hele wereld, die het met sport witwassen van Israëls misdaden tegen de Palestijnen afkeurden’. Ook de BDS-beweging, die wereldwijd boycots, sancties en desinvesteringen tegen Israël bepleit, laat op haar sociale mediakanalen weten de ‘dappere keuze’ van de Argentijnen toe te juichen.

Tegenover de Amerikaanse sportzender ESPN vertelde de Argentijnse spits Gonzalo Higuain blij te zijn met de afgelasting. ‘Uiteindelijk hebben ze de juiste beslissing genomen,’ zei Higuain over het besluit van de Argentijnse voetbalbond. ‘Gezondheid en gezond verstand komen op de eerste plaats. We vonden het niet juist om te gaan.’

‘Doodsbedreigingen aan Messi en zijn vrouw’

Die uitspraak verried de werkelijke reden van de afgelasting: het was de Argentijnse spelers niet te doen om politieke bezwaren tegen het spelen in Israël, maar om hun veiligheid. De Israëlische ambassade in Argentinië meldde later op woensdag dat ‘bedreigingen en provocaties’ aan het adres van Messi en zijn vrouw tot het schrappen van de wedstrijd had geleid. Volgens het Argentijnse ministerie van Buitenlandse Zaken waren ging het om doodsbedreigingen, ‘erger dan IS’.

Later bevestigde de Argentijnse krant Clarin die lezing. Volgens het dagblad bood de Argentijnse president Mauricio Macri zijn excuses aan de Israëlische premier Benjamin Netanyahu aan. Dat deed donderdag ook Claudio Tapia, voorzitter van de Argentijnse voetbalbond. Hij benadrukte dat ‘sport grenzen overschrijdt’, en dat de keuze om niet naar Israël af te reizen alleen vanwege veiligheidsredenen is gemaakt. ‘We verontschuldigen ons tegenover het Israëlische publiek. We hebben niets tegen de Israëlische gemeenschap of de Joodse gemeenschap.’

Argentijnse overheid raadde duel af om verplaatsing naar Jeruzalem

Donderdagavond kwam de Argentijnse minister van Buitenlandse Zaken Jorge Faurie met een andere mogelijke reden voor het besluit. In eerste instantie zou het duel plaatsvinden in de noordelijke stad Haifa, waar relatief veel Arabische Israëli’s wonen, maar op laste van de Israëlische minister van Sport Miri Regev werd het verplaatst naar de hoofdstad Jeruzalem. Daarop adviseerde Faurie de voetbalploeg om de controverse uit de weg te gaan en niet te spelen.

De status van Jeruzalem als Israëlische hoofdstad is betwist, omdat de Palestijnen – net als onder meer de VN – vinden dat Israël het oosten van Jeruzalem bezet, terwijl dat aan hen toebehoort. Een kleine maand geleden leidde de opening van de Amerikaanse ambassade in de stad, die volgde op het erkennen van Jeruzalem als ‘ongedeelde hoofdstad’ van Israël, tot veel ophef: de meeste EU-landen gingen uit protest niet naar de ceremonie met onder anderen Ivanka Trump.

Volgens de Palestijnse voetbalbondsvoorzitter Rajoub is de verplaatsing van het duel de ware reden dat hij zijn brief schreef aan zijn Argentijnse collega’s. ‘Als de wedstrijd was gehouden in Haifa, zouden we geen bezwaar hebben gemaakt.’ Volgens Rajoub – die Palestijnen eerder deze week opriep tot het verbranden van hun voetbalshirts met de naam van Messi erop – maakte Israël door de verplaatsing van de wedstrijd een ‘politiek spelletje’ van het duel.

‘Corrupt Qatar zou Argentinië hebben omgekocht’

De Israëlische nieuwswebsite Ynet komt met een andere, opvallende, theorie: een Arabisch land, ‘vermoedelijk Qatar’, zou Argentinië hebben betaald om niet naar Israël af te reizen. Ynet schrijft ingewijden te hebben gesproken die bevestigen dat de Argentijnse voetbalbond 2,2 miljoen dollar van Qatar heeft ontvangen. De golfstaat ontkent de aantijgingen in alle toonaarden en zegt van niets te weten.

Qatar, waar in 2022 het WK voetbal plaatsheeft, wordt ook al beschuldigd van het omkopen van FIFA-officials om het toernooi te mogen organiseren. ‘Corruptiewaakhond’ The Foundation for Sports Integrity publiceerde vorige week een onderzoek waarin zou worden aangetoond dat Qatar toenmalig official Julio Grondona (afkomstig uit Argentinië, overleden in 2014) vlak voor de stemming in 2010 miljoenen dollars zou hebben overgemaakt naar diens Zwitserse bankrekening.

De FIFA heeft nog niet gereageerd op de aantijgingen. In de voetbalwereld wordt al jaren gespeculeerd dat de voetbalbond bij haar keuze voor Qatar is gezwicht voor het grote geld.

Wekelijkse demonstraties Gaza weer begonnen

Intussen zijn de wekelijkse vrijdagdemonstraties aan de grens tussen Israël en de Gazastrook weer losgebarsten. Volgens de Israëlische krant Haaretz zijn tienduizenden Palestijnen naar het grenshek getrokken. Daarbij zouden tot dusver drie doden en honderden gewonden zijn gevallen. In totaal vielen sinds 30 maart, toen de Palestijnen voor het eerst naar de grens trokken, zeker 120 doden.

Lees ook het eerdere verhaal van de week: Wat er werkelijk speelt in de Gazastrook