Het Europees Parlement besprak dinsdag de kwestie rond de Aquarius, het schip met 629 migranten uit Noord-Afrika dat maandag door Italië en Malta werd geweigerd. De leiders van de Europese Commissie en het Europees Parlement zijn ontstemd over dit gebrek aan ‘solidariteit’, en geven de EU-lidstaten een tik op de vingers.
‘We kunnen een besluit niet eindeloos uitstellen,’ zei Frans Timmermans, vicevoorzitter van de Europese Commissie, over de impasse rond de Dublin-verordening. In die verordening staat dat migranten asiel moeten aanvragen in het eerste EU-land waar ze aankomen. Veel lidstaten houden zich daar echter niet aan. Ze willen geen doorgereisde migranten terugnemen. Van de zogenoemde Dublinclaims is nog geen 15 procent succesvol, zo bleek maandag.
Discussie over ‘Dublin’ muurvast, Italië wil verordening schrappen
Regeringsleiders hebben de afgelopen jaren vaak geopperd om die verordening te hervormen. Een land als Italië voelt zich te zwaar belast. Daar komen veel meer migranten aan dan in andere EU-landen. De discussie over ‘Dublin’ zit al tijden muurvast. De nieuwe Italiaanse regering stelt nu voor de verordening helemaal schrappen. Sicilië moet niet langer het ‘vluchtelingenkamp van Europa’ zijn, zei minister van Binnenlandse Zaken Matteo Salvini (Lega) vorige week.
Lees ook deze column van Afshin Ellian: Italiaans vijfsterrensocialisme is bedreiging voor Brussel
Maandag voegde Salvini de daad bij het woord. De Aquarius, een schip van de non-gouvernementele organisaties SOS Méditerranée en Artsen zonder Grenzen, had zondag 629 migranten opgepikt die met bootjes vanuit Libië naar Italië wilden varen. Het schip voer eerst naar Malta, dat het doorstuurde naar Italië. Toen het op weg was naar Sicilië, liet Italië weten de Aquarius niet te zullen toelaten.
Nadat Malta nogmaals nee zei, dreigde een impasse. Spanje, in de persoon van de nieuwe, sociaal-democratische premier Pedro Sanchez, heette de boot maandagmiddag welkom. Hij noemde het zijn ‘plicht’ om de zeshonderd mensen – onder wie meer dan honderd kinderen en meerdere zwangere vrouwen – niet aan hun lot over te laten.
Timmermans: Aquarius toont noodzaak van solidair asielsysteem
Ondanks deze oplossing uit onverwachte hoek onderstreept de zaak volgens Timmermans dat de EU een ‘solidair’ asielsysteem nodig heeft, zo zei hij dinsdag in het Europees Parlement. Hij maande de lidstaten, Polen en Hongarije in het bijzonder, tot haast. ‘Het is de hoogste tijd dat we dit oplossen.’
Syp Wynia is sceptisch over Europese oproepen om solidair te zijn: Wat is solidariteit, als pesten cool is?
Volgens Timmermans mag Europa nooit ophouden ‘migranten in nood te zien als menselijke wezens die onze hulp nodig hebben’. Volgens hem is één ding zeker: ‘Met alleen het bouwen van hekken en muren hou je migratiestromen niet tegen,’ aldus Timmermans maandag in een interview met de NOS.
Ook de voorzitter van het Europees Parlement, Antonio Tajani, heeft zijn buik vol van het gebrek aan solidariteit. ‘Het egoïsme van de lidstaten moet stoppen. Het migratieprobleem is de moeder alle problemen, en dat moet nu worden opgelost.’ De immer uitgesproken Guy Verhofstadt, fractievoorzitter van de liberale partij ALDE, windt zich eveneens op. ‘Genoeg is genoeg,’ zei hij maandag over de gang van zaken rond de Aquarius.
To avoid another #Acquarius we urgently need to create European reception centres in the transit countries in Africa where refugees can ask for asylum & protection so they don’t need to jump into the hands of human traffickers or Libyan criminal gangs #Eplenary
— Guy Verhofstadt (@guyverhofstadt) June 12, 2018
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Verhofstadt pleit voor Europese centra in Afrika
Dinsdag deed de Belg daar nog een schepje bovenop: ‘De foto van het jaar wordt voor mij niet het beeld van zes leiders tegenover Trump, of de hand shake van Trump met zijn nieuwe beste vriend Kim Jong-un,’ zei hij. ‘Voor mij zal dat een nieuwe hartverscheurende foto zijn zoals van de kleine Aylan in 2015.’ Volgens Verhofstadt zijn Europese centra in ‘transitielanden in Afrika nodig, waar vluchtelingen asiel en bescherming kunnen vragen zodat ze niet in de handen vallen van mensensmokkelaars of criminele Libische bendes‘.
Veel ambitieuze plannen om migratieproblematiek op te lossen
Aan ambitieuze voorstellen voor de oplossing van de migratieproblematiek is bij de lidstaten geen gebrek. Zo kwam VVD-staatssecretaris van Veiligheid en Justitie Mark Harbers eind maart met een ‘integrale aanpak migratie‘, terwijl het wetenschappelijk bureau van D66 een maand geleden ook al pleitte voor een radicale herziening van het asielbeleid van het kabinet.
Vorige week opperde Denemarken een markante oplossing: een Europees opvangkamp voor asielzoekers op een ‘niet erg aantrekkelijke plaats’ in de EU. Dat zou preventief werken, is het idee, omdat migranten dan minder snel een vertrek naar Europa zullen wagen. Ook dat is volgens Timmermans niet ‘het ei van Columbus’, omdat het ‘de oorzaken waarom mensen vluchten’ niet wegneemt.
Merkel vertraagt ‘masterplan-migratie’ van minister Seehofer
Intussen werkt de Duitse minister van Binnenlandse Zaken Horst Seehofer (CSU) aan een langverwacht ‘masterplan-migratie’ met 63 maatregelen om het asielbeleid in Duitsland strenger én soepeler te maken, maar dat loopt vertraging op door bezwaren van bondskanselier Angela Merkel.
Voor serieuze grensbewaking is het hopen op Kurz, schreef Jelte Wiersma
Op 28 en 29 juni komen de regeringsleiders van de EU-lidstaten in de Europese Raad bijeen om tot een oplossing te komen. Het is de laatste grote bijeenkomst onder leiding van EU-voorzitter Bulgarije. Vanaf 1 juli is het voorzitterschap in handen van Oostenrijk. De premier van dat land, Sebastian Kurz, wil naar eigen zeggen een ‘revolutie’ ontketenen om de impasse over immigratie te doorbreken.