Parlement akkoord met ‘Stop Soros’-wet van Orbán: wat houdt dit in?

De Hongaarse premier Viktor Orbán in het parlement in Boedapest - Foto: AFP

Het Hongaarse parlement heeft de omstreden ‘Stop Soros’-wet aangenomen. Er was een ruime meerderheid voor de wet, die onder meer het helpen van illegalen in Hongarije strafbaar stelt.

Daarmee worden vooral non-gouvernementele organisaties en asielactivisten geraakt. Het herhaaldelijk overtreden van de wet kan leiden tot maximaal een jaar celstraf.

Wet moet ‘land van immigranten’ voorkomen

In de wet staan onder meer passages die het uitprinten van pamfletten met informatie voor asielzoekers en het bieden van eten of juridisch advies aan immigranten verbieden.

‘Het Hongaarse volk verwacht terecht dat de regering er alles aan doet om illegale immigratie en de activiteiten die daaraan bijdragen te bestrijden,’ zei de Hongaarse minister van Binnenlandse Sandor Pinter in een toelichting op de wet. Volgens hem is de wet nodig om te voorkomen dat Hongarije een ‘land van immigranten’ wordt.

De ‘Stop Soros’-wet, vernoemd naar de Joodse Hongaars-Amerikaanse miljardair George Soros vanwege zijn steun aan deze hulporganisaties, verbiedt om voortaan in een gebied van 8 kilometer langs de buitengrens van de Europese Unie (EU) te komen om immigranten bij te staan. De Hongaarse premier Viktor Orbán beschuldigt Soros er consequent van dat hij de oorspronkelijke bevolking van Hongarije wil vervangen door islamitische migranten. Het bestrijden van Soros was dan ook een speerpunt van zijn verkiezingscampagne.

Regering verwerpt ook EU-verdeelsleutel

Naast het strafbaar stellen van hulp bieden aan illegale immigranten, is er ook een grondrechtelijke aanpassing aangenomen waarin staat dat een ‘buitenlandse bevolking’ zich niet kan vestigen in Hongarije. Daarmee verwerpt het parlement effectief het omstreden herverdelingsplan van de EU. Órban diende dit amendement al in 2016 in, maar het voorstel wist destijds geen tweederde meerderheid te behalen. Dat is nodig om de aanpassing door te voeren. Nu Orbáns partij een absolute meerderheid heeft behaald, heeft de partij de macht om constitutionele amendementen door te voeren.

Lees ook dit portret van Viktor Orbán, beschermengel van het christendom

Het aantal asielzoekers in Hongarije is zeer gering: volgens cijfers van de regering bevonden zich in april van dit jaar 3.555 vluchtelingen in Hongarije. Daarvan stonden er slechts 342 geregistreerd als asielzoeker en kregen er 279 asiel, meldt persbureau Reuters.

Eerder nam het parlement al een wet aan waarmee de financiering van hulporganisaties vanuit het buitenland aan banden wordt gelegd.

De regering van Orbán maakt zich op voor tegenmaatregelen van de Europese Commissie. De Raad van Europa en de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) hebben al kritiek geuit op de nieuwe wet, die ze bestempelen als ‘willekeurig’ en ‘vaag’. Ook zou de wet in strijd zijn met het Europees recht.

Orbán tegenstander van EU-migratiequota

Begin dit jaar trok Órban opnieuw fel van leer tegen andere lidstaten van de Europese Unie en tegen het herverdelingsplan van migranten in het bijzonder. Zijn land weigert daaraan mee te werken. ‘De oplossing is duidelijk niet om de mensen die hier illegaal zijn gekomen te verdelen over de hele EU,’ aldus Orbán. Het herverdelingsplan van de EU faalde jammerlijk, vooral omdat een aantal landen – Hongarije en drie andere Centraal-Europese landen – weigerde eraan mee te werken.

Om dit probleem op te lossen, moet Europa zich bezighouden met het ‘echte probleem’, namelijk het bewaken van de grenzen, vindt Orbán. De Hongaarse premier heeft zich in het verleden vaker opgeworpen als de beschermheer van de Europese grenzen, vooral nadat hij in 2015 had besloten om de Hongaarse grens met Servië  te sluiten met een hek. Doordat Hongarije die grens sloot, droogde de migratiestroom via de beruchte Balkanroute voor een groot deel op.

Diverse keren wekte hij de toorn van EU-kopstukken wegens zijn harde grensbeleid tijdens de migratiecrisis in 2015. Orbán gaf destijds als argument dat zijn grenshek de hele EU beschermt tegen immigratie, en dat zijn land daarom niet bestraft, maar juist geprezen moest worden.