De Britse regering verkeert in chaos. Twee ministers stapten op omdat zij het niet eens zijn met de nieuwe plannen voor de Brexit, die premier Theresa May dit weekeinde presenteerde. Maar als een kat met negen levens lijkt May ook deze crisis te overleven.
May heeft direct een nieuwe minister van Buitenlandse Zaken benoemd, Jeremy Hunt, als opvolger van de teruggetreden Boris Johnson.
Hunt (51) is sinds 2012 minister van Volksgezondheid. Hij geldt als een vertrouweling van May en was er tijdens het referendum in 2016 een voorstander van om het Verenigd Koninkrijk in de Europese Unie (EU) te houden. In 2017 stapte hij over naar het Brexit-kamp, onder meer vanwege de Europese ‘arrogantie’ in de onderhandelingen over uittreding.
‘Enorme eer om minister van Buitenlandse Zaken te worden op dit kritieke moment in de geschiedenis van ons land,’ schreef hij maandagavond in een tweet na zijn benoeming. ‘Tijd om onze premier te steunen om een geweldig Brexit-akkoord te krijgen – het is nu of nooit…’
Huge honour to be appointed Foreign Secretary at this critical moment in our country’s history. Time to back our PM to get a great Brexit deal – it's now or never…
— Jeremy Hunt (@Jeremy_Hunt) July 9, 2018
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Er volgt een politieke stoelendans. Matt Hancock, voorheen minister van Digitale Zaken, Cultuur, Media en Sport, volgt Hunt op als gezondheidsminister. Staatssecretaris van Justitie Jeremy Wright neemt op zijn beurt de post van Hancock over.
Lees ook de analyse van Michiel Dijkstra: ‘Zachte’ Brexit zou goed zijn voor NederlandBrexit-hardliner Davis ook weg
Boris Johnson was maandag niet de enige die de handdoek in de ring gooide. Eerder op de dag maakte Brexit-minister David Davis bekend dat hij opstapt. Zijn opvolger wordt minister van Volkshuisvesting Dominic Raab.
Davis en Johnson behoorden tot een groepje ministers dat voor een ‘harde’ Brexit pleit: sinds het referendum over een Brexit in 2016 woedt er een felle strijd in de Conservatieve Partij tussen de Brexit-hardliners en de meer gematigden.
Vrijdag besloot het kabinet om een zachtere Brexit-strategie te gaan volgen. Het is precies dit besluit waarin Johnson en Davis zich niet konden vinden. In veel Britse media werd de kritiek geuit dat het alleen maar ‘in naam’ een afscheid van de EU zou zijn, terwijl de Britten alle controle over hun eigen zaken moeten opgeven.
Johnson als ‘redder van Brexit’
Direct na zijn aangekondigde vertrek oordeelde Johnson keihard over May. Hij beweerde dat het Verenigd Koninkrijk door haar plan een ‘kolonie van de Europese Unie (EU) wordt’. Door de nieuwe strategie ‘is de droom van de Brexit langzaam stervend door de nodeloze en verstikkende twijfel’. In Johnsons ogen doet May de EU een slecht openingsbod. ‘We sturen onze voorhoede als het ware met een witte vlag de oorlog in.’
Klik hieronder op het beeld van de brief van Johnson om zijn brief aan May te lezen en haar antwoord aan Johnson (via de BBC).
Meer over dit onderwerp: Nederland is nog lang niet Brexit-proof
Britse media speculeerden er volop over dat nu de strijd in de Conservatieve Partij over het vertrek uit de Europese Unie pas goed zal losbarsten, en dat Johnson zich als ‘redder van de Brexit’ zou willen ontpoppen.
Oppositie keihard
Ook de socialistische oppositieleider Jeremy Corbyn stelde zich hard op: hij beschuldigt May ervan dat ze er met haar Brexit-beleid een enorme rotzooi van heeft gemaakt. Corbyn zei dat May al veel te lang meer tijd kwijt is met onderhandelingen tussen ruziënde partijleden, dan met het dienen van de economie van het land.
In het parlement vroeg hij zich hardop af hoe een premier die geen overeenstemming over de Brexit kan bereiken in haar eigen kabinet, een akkoord met de EU moet sluiten. Corbyn zelf is overigens geen tegenstander van vertrek uit de EU.
May blijft vooralsnog in het zadel
Ondanks de onrust in haar regering lijkt het erop dat May voorlopig aanblijft als premier. In een vergadering van de Conservatieve fractie werd het vertrouwen van de Tories in May niet ter discussie gesteld.
Lees ook het commentaar van Jean Dohmen: Geen Nexit, alsjeblieft
Partijvoorzitter Brandon Lewis en de prominente euroscepticus Jacob Rees-Mogg zeiden na afloop van de bijeenkomst geen motie van wantrouwen tegen May te verwachten. ‘Een aanval op haar leiderschap van de partij is denk ik verdwenen, weg,’ zei partijprominent Robert Buckland na afloop.
De Europese Commissie liet maandag weten dat de onderhandelingen met de Britse regering gewoon doorgaan. De klok tikt door voor May. Op 29 maart 2019 moet de uittreding geregeld zijn. Volgende week staat er een nieuwe onderhandelingsronde in Brussel op het programma.
Deze ochtend komen May en haar nieuwe kabinet bij elkaar.