De Duitse bondskanselier Angela Merkel probeert de gemoederen rondom haar regering te sussen. Sinds coalitiepartner SPD vraagtekens heeft gezet bij een nieuw akkoord over het immigratiebeleid, spelen er zorgen dat de regering uit elkaar valt.
De coalitie zal vier jaar blijven regeren, verzekert Merkel haar collega’s woensdag. ‘Ik kan niet beloven dat er niet meer conflicten zullen volgen, maar dat is logisch wanneer er drie partijen in een coalitie zitten,’ zei Merkel, verwijzend naar haar eigen CDU, de CSU en de sociaal-democratische SPD.
‘Dit keer was het een hevig conflict over een kwestie die heel emotioneel van aard is (immigratie, red.). Maar ik doe mijn best om onze regering te laten slagen, niet alleen nu, maar ook in de komende vier jaar.’
Regeringscrisis afgewend, maar lot van overeenkomst is nog onzeker
Maandagavond wist de bondskanselier een regeringscrisis af te wenden dankzij een nieuw akkoord met haar partner CSU. Minister van Binnenlandse Zaken en CSU-leider Horst Seehofer dreigde eerder op te stappen wegens een meningsverschil met Merkel over immigratie. Seehofer pleit al tijden voor een veel stringenter asielbeleid, terwijl Merkel een zachtere aanpak hanteert. Nu zijn de twee tot een overeenkomst gekomen, waarmee asielzoekers tijdelijk moeten worden opgevangen in speciale ‘doorreiscentra’ bij de Duits-Oostenrijkse grens. Vanuit die centra moeten asielzoekers die al in een andere lidstaat van de Europese Unie (EU) zijn geregistreerd naar dat land worden teruggestuurd.
De SPD maakt bezwaar tegen dergelijke doorreiscentra, die door de sociaal-democraten als detentiecentra worden bestempeld. Merkel benadrukt woensdag dat immigranten er maximaal 48 uur zullen verblijven, een poging om de zorgen van de SPD weg te nemen. Dat maximum van 48 uur wordt bekrachtigd door de Duitse Grondwet, aldus Merkel.
Toestemming van andere EU-landen is nodig voor plannen
Eerder op de dag bevond Merkel zich tussen twee vuren: aan de ene kant was er de SDP, die de nieuwe plannen te draconisch vindt. Anderzijds bekritiseert ook de rechts-populistische AfD het akkoord. Die partij vindt de beoogde regels te soft en te vaag. Met de nieuwe overeenkomst probeert Merkel ‘ons een bundel van algemeenheden te verkopen verpakt als een Europese oplossing’, aldus AfD-leider Alice Weidel.
Lees ook de column van Philip van Tijn: Draagvlak toelating migranten brokkelt sneller af dan ijs Antarctica
Om de plannen te laten slagen, heeft Merkel sowieso de toestemming van andere EU-lidstaten nodig. Oostenrijk heeft al verklaard de eigen grenzen strenger te gaan bewaken als Duitsland het akkoord doorzet. Het land vreest een toename van immigranten op eigen bodem, als ze actief uit Duitsland worden geweerd.
Zaterdag gaf een veertiental EU-landen, waaronder Nederland aan geen problemen te hebben met het terugnemen van asielzoekers die daar eerder zijn geregistreerd, maar van landen als Oostenrijk en Italië – belangrijke spelers in de immigratiecrisis – is nog niet bekend wat zij vinden.
Dat is ook direct nog een probleem voor de SPD: Merkels akkoord is ‘waardeloos’ als er geen bilaterale afspraken komen met landen als Italië en Oostenrijk, zei SPD-leider Andrea Nahles dinsdag in een toelichting.
Donderdag spreekt de Duitse minister van Binnenlandse Zaken Seehofer met de Oostenrijkse bondskanselier Sebastian Kurz. Ook de Hongaarse premier Viktor Orbán, een uitgesproken tegenstander van Merkels migratiebeleid, komt dan naar Berlijn om over het nieuwe akkoord te praten.
Lees ook de column van Jelte Wiersma over de immigratietop: EU houdt zichzelf voor de gek