Amerika en Israël hekelen EU-steun aan Iran: ‘Verkeerd signaal’

De Verenigde Staten zijn niet te spreken over de miljoenensteun die de Europese Unie (EU) uittrekt voor Iran. Volgens het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zal het Iraanse regime het geld gebruiken om juist in Europa dissidenten te laten vermoorden en terreur te plegen in het Midden-Oosten. Israël, dat de gift uit Brussel een ‘gifpil’ noemt, zegt al veel terreur in Europa te hebben voorkomen.

‘Dit is het verkeerde signaal op het verkeerde moment,’ zei Brian Hook, adviseur van minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo afgelopen weekeinde. Hook, sinds kort speciale vertegenwoordiger voor Iran namens het Witte Huis, denkt dat de Europese Unie zich in de eigen voet schiet met de 18 miljoen euro aan ontwikkelingshulp: ‘Meer geld in handen van de ayatollahs betekent meer geld om juist in de Europese landen moorden te plegen.’

Diplomaat Iran plande aanslag op Iraanse oppositiebijeenkomst in Parijs

Hoewel Hook geen voorbeelden noemde, doelt hij vermoedelijk op een verijdelde aanslag op een bijeenkomst van Iraanse oppositiegroeperingen in Parijs. De diplomaat Assadollah Assadi, die werkte op de Iraanse ambassade in de Oostenrijkse hoofdstad Wenen, voorzag eind juni een Belgische-Iraans echtpaar van explosieven waarmee het een aanslag wilde plegen. Assadi zit vast en wordt vervolgd voor spionage en het aanzetten tot moord, zo werd vorige maand bekend.

Later bleek dat de Israëlische geheime dienst Mossad – die in mei ook al informatie buitmaakte waaruit bleek dat Iran in het geheim was doorgegaan met het nucleair programma – de Belgische inlichtingendiensten van tips had voorzien om de aanslag in Parijs te voorkomen. ‘We hebben zo veel Europese levens gered in zo veel landen. Israël is op vele manieren de verdediger van Europa, en het wordt tijd dat Europa dit begrijpt,’ zei de Israëlische premier Benjamin Netanyahu zondag tijdens een staatsbezoek aan Litouwen. In januari sprak hij vergelijkbare woorden tijdens een bijeenkomst met NAVO-diplomaten.

Netanyahu boos op Brussel: EU-geld voor Iran is als ‘gifpil’

Netanyahu was net als Amerika kritisch over het geld dat de Europese Unie over heeft voor Iran, waarmee Brussel het atoomakkoord in leven hoop te houden. ‘Ik denk dat de beslissing om Iran 18 miljoen te geven een grote fout is,’ aldus de Israëlische premier. ‘Het is als een gifpil voor het Iraanse volk en voor pogingen om Iraanse agressie en de regio en daarbuiten te bestrijden.’ Daarmee doelde hij onder meer op de Iraanse steun aan de terreurbewegingen Hezbollah in Libanon en Hamas in de Gazastrook.

Vrijdag werd bekend dat de EU Iran 18 miljoen euro aan ontwikkelingshulp geeft om de stagnerende economie van de islamitische republiek erbovenop te helpen. De steun past in de EU-strategie om het atoomakkoord met Iran, waaruit de Verenigde Staten zich in mei terugtrokken, in leven te houden.

Mogherini: ontwikkelingshulp voor betere betrekkingen Brussel en Iran

‘Sinds het herstel van de relatie tussen de EU en Iran als gevolg van het atoomakkoord, is samenwerking ontstaan in vele sectoren,’ zegt Hoge Buitenlandvertegenwoordiger van de Europese Unie Federica Mogherini  donderdag in een verklaring. Het geld, 10 miljoen euro voor Iraanse overheidsprojecten en 8 miljoen voor de private sector, moet volgens haar de economische betrekkingen tussen Brussel en Iran versterken.

‘Met deze maatregelen toont de EU haar steun aan het Iraanse volk en zijn vreedzame en duurzame ontwikkeling,’ voegt Europees Commissaris voor Internationale Samenwerking Neven Mimica daaraan toe. Het besluit typeert de huidige houding van de Europese Unie, die direct na de terugtrekking van Amerika zei het atoomakkoord te willen bestendigen.

Eerste pakket aan Amerikaanse sancties ging begin deze maand in

De Verenigde Staten kiezen een heel strategie: via draconische sancties, waarvan het eerste pakket op 7 augustus in werking trad, probeert het Witte Huis het regime van president Hassan Rohani en de ayatollahs in het hart te treffen. De gevolgen van die harde koers zijn duidelijk merkbaar. In steden als Teheran, Isfahan en Kazerun gaan de laatste maanden geregeld demonstranten de straat op, die leuzen als ‘dood aan Khamenei’ en ‘dood aan de dictator’ scanderen.

Behalve tegen economische problemen – zoals prijsstijgingen, een dalende koers van de nationale munt rial en de hoge werkloosheid onder jonge Iraniërs – demonstreren zij tegen de strenge repressie van andersdenkenden op last van het conservatief-islamitische regime. Op Twitter circuleren video’s van vrouwen die hun door de staat verplichte hoofddoek willen afdoen en daardoor in de problemen komen.

Pompeo steunt demonstranten die roepen om regime change

Via hashtags als #IranRegimeChange en #IslamicRegimeMustGo delen activisten via Twitter hun roep om ander leiderschap. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo heeft via Twitter herhaaldelijk zijn steun betuigd aan de demonstranten. Begin deze maand riep Pompeo het ‘corrupte’ Iraanse regime, dat hij vergeleek met de maffia, op om de mensenrechten van zijn bevolking te respecteren.

Maandag stapte Iran naar het Internationaal Hof van Justitie van de Verenigde Naties om de Amerikaanse sancties aan te vechten. Teheran spreekt van een ‘economische belegering’ door de Verenigde Staten, met ‘dramatische consequenties voor de belegerde bevolking’. De kans lijkt klein dat het belangrijkste gerechtelijke orgaan van de Verenigde Naties in staat zal zijn om de sancties ongeldig te verklaren.