Duitse politiebond vreest dat burgers recht in eigen hand nemen

Rechts-extremistische demonstranten in het Oost-Duitse Chemnitz - AFP

De Oost-Duitse stad Chemnitz was maandag, een dag na de geweldsuitbarsting van nationalistische demonstranten, opnieuw het toneel van geweld. Bij nieuwe confrontaties tussen linkse en rechtse actievoerders vielen zeker zes gewonden.

De politie sluit niet uit dat het aantal gewonden verder oploopt. Hoe de zes eraan toe zijn, is niet bekend. Vier van de gewonden waren deelnemers aan een demonstratie van de nationalistische beweging Pro Chemnitz die volgens de politie door vijftien tot twintig anderen werden aangevallen, schrijft de Sächsische Zeitung.

Duizenden deden mee aan de protesten. Er werd met vuurwerk en andere objecten gegooid. Een politiemacht was op de been om de twee kampen uit elkaar te houden. Deelnemers spraken van een agressieve stemming. Sommigen probeerden de rij agenten te doorbreken, waarop het waterkanon werd ingezet. De politie doet onderzoek naar tien mensen die de Hitlergroet lieten zien. In de loop van de avond dropen de meeste demonstranten af.

‘Laten zien wie het in de stad voor het zeggen heeft’

Aanleiding voor de onrust is de dood van een 35-jarige Duitser tijdens een festival in de stad. Hij werd zaterdagnacht bij een ruzie meermaals gestoken. Twee anderen raakten zwaargewond.

Volgens de Duitse boulevardkrant Bild zou de vechtpartij zijn ontstaan nadat drie Duitsers een vrouw te hulp schoten die werd aangerand. De politie wil die geruchten niet bevestigen. Een 23-jarige Syriër en een 22-jarige Irakees zijn na het voorval gearresteerd.

Beelden van de protesten maandag:

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Nationalistische betogers gingen zondag de straat op als reactie op de dood van de man. Rechtse hooligans wilden ‘laten zien wie het in de stad voor het zeggen heeft’. Zij hadden het gemunt op buitenlanders en bekogelden agenten met flessen en stenen. Drie slachtoffers hebben aangifte gedaan: een Afghaan, een Syriër en een Bulgaar. Volgens televisiezender Deutsche Welle had de politie grote moeite om de menigte in bedwang te houden. Uit de nabijgelegen steden Leipzig en Dresden werd versterking opgeroepen.

‘AfD heeft hier niets mee te maken’

Politici hebben de protesten scherp veroordeeld. ‘In Duitsland is geen ruimte om het recht in eigen hand te nemen, voor groepen die op straat haat willen verspreiden, voor intolerantie en voor extremisme,’ aldus regeringswoordvoerder Steffen Seibert.

Lees het coververhaal in Elsevier Weekblad van deze week: De Duitsers zijn er klaar mee

Ook de rechts-nationalistische partij AfD distantieerde zich van het geweld. De partij was zondag ook in Chemnitz om te demonstreren, maar de Saksische partijleider Jörg Urban beklemtoonde dat zijn partij ‘niets, maar dan ook helemaal niets te maken had met de aansluitende jachttaferelen in de stad’. AfD-parlementslid Markus Frohnmaier tweette echter eerder die dag: ‘Als de staat de burgers niet meer kan beschermen, gaan de burgers de straat op en beschermen zichzelf. Heel eenvoudig! Vandaag de dag is het een burgerplicht de dodelijke ‘messen-migratie’ te stoppen. Het had je eigen vader, zoon of broer kunnen overkomen.’

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Overheid kan burgers niet langer beschermen

De Duitse nationale politiebond GdP heeft dinsdag alarm geslagen over de situatie in de stad. Voorzitter Oliver Malchow vreest dat ‘burgers het recht in eigen hand nemen en vertrouwen op burgerwachten en zelfredzaamheid’. En daar is de overheid volgens hem medeverantwoordelijk voor, zegt hij in het regionale dagblad Neue Osnabrücker Zeitung.

‘De staat is er om zijn burgers te beschermen met politie en justitie,’ zegt Malchow. ‘Maar als dat de staat, in de ogen van veel burgers, niet lukt, bestaat het risico dat die het recht in eigen hand nemen, dat ze hun vertrouwen stellen in burgerwachten en eigen rechter gaan spelen. Dit is een angstaanjagende trend. Sociale media kunnen veel mensen mobiliseren. Elke dorpse vechtpartij kan op een heksenjacht uitlopen.’ Hij vervolgt: ‘Dit zijn geen helden maar daders.’

Volgens de bond is de overheid grotendeels verantwoordelijk voor de problemen. Dat de afgelopen jaren het aantal banen bij de politie met 16.000 is verminderd, heeft geleid tot een situatie waarbij hulpdiensten te krap bezet zijn. ‘Voor situaties zoals in Chemnitz zouden altijd enkele honderden collega’s achter de hand moeten zijn. Dat is volkomen onrealistisch.’ Hij noemt de tekorten – onder meer bij de ME – een probleem dat niet snel kan worden opgelost.

Duitsland toneel van confrontaties over asielbeleid

De laatste maanden zijn in verscheidene Duitse steden de spanningen opgelopen, vooral over het asiel- en immigratiebeleid, met demonstraties van rechtse en linkse groeperingen tot gevolg. Vorige week was er in de stad Cottbus, net als Chemnitz in het voormalige Oost-Duitsland, een demonstratie tegen het immigratiebeleid van bondskanselier Angela Merkel.

In juni hield de AfD een herdenkingsbijeenkomst onder de leuze ‘Het is genoeg’, mede naar aanleiding van de moord op het Joodse meisje Susanna Feldmann (14) door de Iraakse asielzoeker Ali Bashar.