Radicaal-rechts straat op na steekpartij Chemnitz : ‘Wij zijn het volk’

Een stadsfestival in de Duitse stad Chemnitz is ontaard in rellen nadat de dag ervoor een man omkwam door een steekpartij. Zondag gingen honderden demonstranten, onder wie ook neonazi’s en aanhangers van de rechts-nationalistische partij AfD, de straat op. In een grimmige sfeer botsten ze met de politie en scandeerden ze leuzen als: ‘Wij zijn het volk’. Later op maandag worden confrontaties met radicaal-linkse demonstranten verwacht.

Het ging in de nacht van zaterdag op zondag om een vechtpartij waarbij mensen ‘met verschillende nationaliteiten’ waren betrokken, liet de plaatselijke politie weten. Behalve het dodelijke slachtoffer, een 35-jarige man, vielen er twee zwaargewonden. Volgens de Duitse krant Bild zou de vechtpartij zijn ontstaan nadat drie Duitsers een vrouw te hulp schoten die werd aangerand. De politie wilde die geruchten niet bevestigen.

Rechts-radicalen en voetbalhooligans scanderen: ‘Wij zijn het volk!’

De dag erop gingen honderden demonstranten de straat op in Chemnitz (ook wel bekend als Karl-Marx-Stadt), een van de grootste steden van de deelstaat Saksen in het oosten van Duitsland. Volgens Duitse media ging het om voetbalhooligans en ‘rechts-radicalen’, onder wie neonazi’s en aanhangers van de rechts-nationalistische partij AfD. Vanaf het Karl Marx-monument trok een groep van naar schatting achthonderd mensen door de stad, leuzen scanderend als ‘wij zijn het volk’, ‘buitenlanders eruit’ en ‘dit is onze stad’. De mensen zouden via sociale media zijn gemobiliseerd.

De autoriteiten gelastten het festival zondagmiddag om 16.00 uur abrupt af uit veiligheidsoverwegingen. Volgens televisiezender Deutsche Welle had de politie, die onder meer werd bekogeld met flessen, grote moeite om de menigte in bedwang te houden. Daarom kwam er versterking uit de nabijgelegen steden Leipzig en Dresden. Gewelddadige confrontaties tussen politie, demonstranten en omstanders bleven uit, al berichtten sommige media over ‘jachten op migranten’. Ook dat wilde de politie niet bevestigen.

De lokale autoriteiten vrezen voor gewelddadige botsingen tussen de radicaal-rechtse en radicaal-linkse groepen, die op sociale media tegendemonstraties aankondigen. Op Twitter roept het collectief ‘Chemnitz Nazivrij’ sympathisanten op zich om 17.00 uur te verzamelen bij het Centraal Station van Chemnitz, waar naar verwachting zo’n duizend rechtse demonstranten bijeen zullen komen.

Ook in andere steden volop botsingen radicaal-rechts en radicaal-links

De laatste maanden zijn in meerdere Duitse steden de spanningen tussen links en rechts opgelopen bij demonstraties, vooral over asiel en immigratie. Vorige week nog was de stad Cottbus – waar geregeld extreem-rechtse groepen als Identitäre Bewegung en extreem-linkse clubs als Antifa de straat op gaan – het toneel van een demonstratie van Zukunft Heimat tegen immigratie en ‘open-grenzen-beleid’, waarvan ze bondskanselier Angela Merkel betichten. ‘Als een overheid haar volk wil vervangen, moet het volk zijn overheid vervangen,’ was een veelgehoorde slogan.

In juni organiseerde de AfD een herdenkingsbijeenkomst genaamd ‘Het is genoeg’, mede naar aanleiding van de moord op het Joodse meisje Susanna Feldmann (14), door de Iraakse asielzoeker Ali Bashar. Even verderop hield een groep van enkele tientallen linkse demonstranten, die meenden dat de AfD de moord misbruikte om sentimenten tegen asielzoekers en vluchtelingen aan te wakkeren, een demonstratie tegen ‘racisme’ en ‘vreemdelingenhaat’. Elders hield een veel grotere groep een apolitieke herdenking voor het meisje.

Spanningen over immigratie: Duitsers zijn klaar met hun schuldgevoel

De spanningen tussen links en rechts over immigratie zijn een teken dat de Nachkriegszeit – de periode van Duits schuldbesef na de Tweede Wereldoorlog – voorbij is, schrijft Syp Wynia in de meest recente editie van Elsevier Weekblad. Terwijl kritiek op immigratie en asielbeleid vanwege het nazi-verleden lange tijd onbespreekbaar was, zijn deze ‘onaanraakbare’ thema’s de laatste jaren volop onderwerp van discussie.

Vooral het tolerante asielbeleid en de gewraakte uitspraak ‘Wir schaffen das‘ van Angela Merkel wakkerde de opkomst van partijen als de AfD en de scherpere asielkoers van de Beierse coalitiepartij CSU aan. Lees hier het het verhaal van de week door Syp Wynia.