Hierom zegt Nederland bezoek aan Saudi-Arabië af

Minister van Financiën Wopke Hoekstra (CDA) gaat volgende week definitief niet naar de investeringsconferentie Future Investment Initiative in de Saudische hoofdstad Riaad. Dat en nog drie ontwikkelingen in de zaak-Khashoggi.

Hoekstra gaat definitief niet naar Saudi-Arabië

Dat heeft het kabinet besloten, nadat Hoekstra dinsdag al had gezegd dat het ‘niet in de rede’ lag dat hij zou gaan als Saudi-Arabië geen duidelijkheid zou verschaffen over de verdwijning van journalist Jamal Khashoggi.

De afgelopen dagen heeft Nederland volgens minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok (VVD) diplomatieke druk uitgeoefend op het wahabitische land, maar zonder succes. Blok zei eerder deze week nog dat hij wilde afwachten wat het onderzoek naar het lot van de journalist zou uitwijzen. In tegenstelling tot Hoekstra wilde de VVD-minister toen nog niet speculeren over het annuleren van de reisplannen.

In de Tweede Kamer zijn de meeste partijen blij met het besluit. Zo spreekt D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma van ‘een terechte beslissing en een duidelijk signaal’, en roept hij op tot ‘echt actie’: een Europees wapenembargo tegen Saudi-Arabië. Ook het bezoek van zijn partijgenoot, minister voor Buitenlandse Handel Sigrid Kaag (D66), is onzeker. Zij zou in december op handelsmissie naar Riaad gaan. Het kabinet heeft besloten om voorlopig geen directe contacten te onderhouden met de Saudische regering, tot die opheldering biedt over wat er in het Saudische consulaat in Istanbul is gebeurd.

Washington Post publiceert laatste column van Khashoggi

De Amerikaanse krant The Washington Post publiceerde woensdagavond de laatste column van Khashoggi. In het stuk waarschuwt de journalist dat overheden steeds verder gaan in het monddood maken van de media. De krant zou de column hebben gekregen een dag ná Khashoggi’s vermissing van zijn vertaler en assistent.

In zijn column wijst de journalist op een rapport van Freedom in the World. Hierin wordt Tunesië als enige land in de Arabische wereld aangemerkt als ‘vrij’. Op een gedeelde tweede plek volgen Jordanië, Marokko en Koeweit als ‘deels vrij’. De rest van de Arabische wereld wordt gezien als ‘onvrij’.

‘Als gevolg daarvan zijn de Arabieren die leven in deze landen ofwel ongeïnformeerd of mis-geïnformeerd. Ze zijn niet in staat om adequaat – en al helemaal niet publiekelijk – te discussiëren over belangrijke zaken die de regio aangaan en invloed hebben op hun dagelijks leven. Een door de staat bepaald verhaal domineert de publieke psyche en hoewel velen dat niet geloven valt een groot deel van de bevolking ten prooi aan dat verhaal. Helaas is het onwaarschijnlijk dat deze situatie verandert.’

In zijn stuk haalt Khashoggi de celstraf aan van de Saudische columnist Saleh al-Shehi. ‘Acties die leiden tot een veroordeling door de internationale gemeenschap, die snel gevolgd wordt door stilte.’

Daardoor krijgen Arabische regimes volgens de journalist de vrije hand om de media het zwijgen op te leggen: journalisten worden vastgezet, het internet geblokkeerd en vanuit de overheid wordt druk uitgeoefend op adverteerders.

Khashoggi pleit voor een platform voor burgers uit de Arabische wereld. ‘We lijden onder armoede, mismanagement en slecht onderwijs. Door het creëren van een onafhankelijk internationaal forum, zonder tussenkomst van haatpropaganda van overheden, kunnen gewone mensen in de Arabische wereld de problemen van hun samenlevingen aankaarten.’

Trump vergelijkt situatie Khashoggi met Kavanaugh

President Donald Trump heeft in gesprek met persbureau AP gezegd dat de beschuldigingen aan het adres van Saudi-Arabië te vergelijken zijn met de situatie rond rechter Brett Kavanaugh. Kavanaugh stevende soepel af op een plaats in het Hooggerechtshof, totdat hij plots werd beschuldigd van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Pas na een hoorzitting voor de Senaat werd zijn benoeming bekrachtigd.

Volgens Trump wordt Saudi-Arabië te snel beschuldigd van de verdwijning van de kritische Saudische journalist Jamal Khashoggi. Khashoggi verdween na een bezoek aan het Saudische consulaat in Istanbul, Turkije. De Turkse autoriteiten zouden ervan uitgaan dat de journalist is gemarteld en gedood.

‘Ik denk dat we eerst moeten uitzoeken wat er is gebeurd,’ zei Trump tegen journalisten. Hij benadrukte dat iemand onschuldig is totdat het tegendeel is bewezen. ‘We hebben dat meegemaakt met rechter Kavanaugh en hij was wat mij betreft geheel onschuldig.’

Trump zei eerder, na een gesprek met de Saudische kroonprins Mohamed bin Salman, dat Bin Salman duidelijk heeft ontkend dat hij iets weet van wat er zich in het consulaat in Turkije heeft afgespeeld.

Volgens tegenstanders van Trump houdt de Amerikaanse president Saudi-Arabië de hand boven het hoofd vanwege de lucratieve contracten die de Verenigde Staten met de oliestaat heeft afgesloten.

Bekijk hieronder een interview met één van de aanwezige journalisten van AP over de uitspraken van Trump:

Saudi’s in conclaaf over Bin Salman

Volgens de Franse krant Le Figaro is een groep hooggeplaatste leden van de Saudische koninklijke familie sinds enkele dagen in conclaaf naar aanleiding van de gebeurtenissen. Deze ‘raad der wijzen’ bestaat uit ten minste zeven vertegenwoordigers van diverse clans binnen de koninklijke familie en overlegt over de toekomst van kroonprins Mohammed bin Salman. Ze kan koning Salam bin Abdulaziz, die de feitelijke macht in handen heeft, adviseren om Bin Salman af te zetten als kroonprins.

‘Zijn toekomst staat momenteel op het spel binnen de raad,’ zegt de Saudische bron, die volgens de Franse krant goed ingevoerd is in het gesloten Huis van Saud.

De raad kan ook adviseren om een nieuwe vice-kroonprins aan te stellen. Die post is niet ingevuld sinds de aanstelling van Bin Salman tot kroonprins in juni 2017. Als een machtig familielid wordt benoemd tot vice-kroonprins, zou dat volgens experts kunnen betekenen dat de kroonprins snel het veld zal moeten ruimen.