Een topvrouw van het Chinese technologiebedrijf Huawei is op verzoek van de Verenigde Staten gearresteerd in Canada. Haar arrestatie zou verband houden met schendingen van de Amerikaanse sancties tegen Iran. De arrestatie gebeurt net nu de handelsoorlog tussen China en Amerika lijkt te bekoelen. Voor Huawei is de aanhouding een nieuwe klap. De afgelopen tijd zijn ook in Nederland en Duitsland vragen gesteld over het bedrijf, dat wordt verdacht van spionage voor de Chinese overheid. Vier vragen en antwoorden over de techgigant uit Shenzhen
Waarom is de topvrouw van Huawei gearresteerd?
Op verzoek van de Verenigde Staten is afgelopen zaterdag Sabrina Meng Wanzhou gearresteerd in de Canadese stad Vancouver. Meng is chief financial officer, de financiële topvrouw van Huawei. De Amerikanen verdenken haar van het overtreden van de Amerikaanse sancties tegen Iran. Over de precieze aanklacht is verder weinig bekend. Meng zit voorlopig vast in Canada, vrijdag moet zij voor de rechtbank verschijnen.
Het bedrijf zelf laat weinig los over de arrestatie. Tegen een verslaggever van de Amerikaanse techsite Engadget zei het bedrijf weinig te weten over de aanklacht tegen Meng en ‘zich niet bewust te zijn van overtredingen die Meng zou hebben begaan’.
Ook de Chinese ambassade verzet zich tegen de arrestatie, die zij onterecht noemt. De Chinezen eisen de directe vrijlating van Meng en noemen het een ‘serieuze schending van de mensenrechten’ dat zij wordt vastgehouden
Wat voor producten maakt Huawei?
Pikant aan de arrestatie is dat Meng de dochter is van de CEO en oprichter van Huawei, Ren Zhengfei. Hij is een voormalige ingenieur uit het Chinese leger en dat verleden zorgt tot op de dag van vandaag voor verdenkingen van spionage voor de Chinese overheid door het techbedrijf.
Zhenfei richte Huawei op in 1987. Het is sindsdien uitgegroeid tot een telecomgigant die volgens het Amerikaanse zakenblad Forbes ruim 8 miljard dollar waard is (zo’n 7 miljard euro). Ondanks de waarschuwing van Amerikaanse veiligheidsdiensten om geen Huawei-telefoons te kopen, is het concern wereldwijd de een na grootste verkoper van telefoons, die ook in Nederland populair zijn. Hier staat het op de derde plaats meest verkochte merken en is het bedrijf bekend vanwege zijn sponsorovereenkomst met Ajax.
Naast smartphones maakt het bedrijf allerlei apparatuur voor de ICT-sector, zoals modems.
Wat zijn de verdenkingen in Europa?
In Duitsland wil Huawei een bieding doen om te kunnen participeren in de aanleg van het nieuwe 5G-netwerk. Dat netwerk is de opvolger van het huidige 4G en moet zorgen voor nog sneller internet en een betere communicatie tussen digitale diensten. Amerika oefent veel druk uit op de Duitsers om Huawei te verbieden mee te doen aan de bieding. Zij vrezen dat Huawei bij deelname kan meekijken met de Duitse inlichtingendiensten en hun communicatie met de Amerikanen.
Begin 2019 zal Duitsland besluiten welk bedrijf het 5G-netwerk mag aanleggen. Voorlopig lijken ze niet van plan om Huawei uit te sluiten van biedingen.
In het Verenigd Koninkrijk wordt de aansporing van de Amerikanen serieuzer genomen. Daar wordt al gewerkt aan een 5G-netwerk. Gisteren maakte British Telecom bekend dat het geen apparatuur van Huawei zal gebruiken bij bepaalde delen van dat netwerk. Ook wil het Britse bedrijf bepaalde onderdelen van Huawei die in het al bestaande 4G-netwerk worden gebruikt vervangen. Dat moet voor 2021 gebeuren.
Hoe zit het met de veiligheid in Nederland?
In Nederland worden de activiteiten van Chinese bedrijven nauwlettend in de gaten gehouden. Of de waarschuwing van de Amerikanen over Huawei ook aan het Nederlandse kabinet is overgebracht, is onduidelijk. De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst waarschuwde zelf eerder dit jaar al voor Chinese spionage in Nederland.
In de Tweede Kamer heeft D66 vragen gesteld over het Australische besluit om Huawei uit te sluiten van biedingen om een 5G-netwerk aan te leggen. Minister van Justitie en Veiligheid Ferdinand Grapperhaus (CDA) antwoordde daarop dat Nederland de risico’s ‘op een zorgvuldige case by case-basis’ bekijkt.
Eerder vroeg de VVD aan Grapperhaus naar de veiligheid van het voor de politie belangrijke communicatiesysteem C2000, dat het Chinese bedrijf Hytera levert. Grapperhaus liet toen weten de veiligheid daarvan ‘goed in de gaten te houden’. Een verbod op software van de Chinese bedrijven, zoals het Russische bedrijf Kaspersky overkwam, is voorlopig niet aan de orde.