Na weken van stilte sprak president Emmanuel Macron gisteren het Franse volk toe over de gele hesjes. In een televisietoespraak kwam de president met diverse beloftes. Zo hoopt hij de woede van de protestbeweging te temperen die afgelopen weekeinde voor de vierde week op rij demonstreerde in Parijs en talloze andere Franse steden. Vier vragen en antwoorden over Macrons beloftes en wie de rekening gaat betalen.
Wat zei Macron gisteren in zijn toespraak?
In zijn vooraf opgenomen toespraak stak Macron de hand in eigen boezem. In dertien minuten erkende de president dat zijn eerdere uitlatingen over de zorgen van de demonstranten kwetsend konden overkomen. Zo noemde hij de gele hesjes onruststokers. Ook zei Macron dat hij ‘de indruk gewekt kan hebben dat de demonstraties me niet interesseerden.’ De president toonde begrip voor de woede en liet weten zijn verantwoordelijkheid te zullen nemen.
Lees ook het commentaar van Syp Wynia:
Gele hesjes, onvrede mondiale afspraken zal ook Nederland treffen
Dat probeert Macron door tegemoetkomingen te doen aan de demonstranten. Zo gaat het minimumloon vanaf volgend jaar met 100 euro per maand omhoog en wordt er geen belasting meer geheven op uitbetaalde overuren. Daarnaast gaat een nieuwe belasting voor gepensioneerden niet door. Macron hoopt zo de grote onvrede onder de Fransen te temperen en de steun van de bevolking terug te winnen.
Wat kosten Macrons voorstellen?
Het pakket aan maatregelen dat Macron gisteren aankondigde, kost zo’n 11 miljard euro, een half procent van het Franse nationaal inkomen. Met als mogelijk gevolg dat Frankrijk zich niet aan de Europese begrotingsafspraken kan houden. Geen EU-lidstaat mag een hoger begrotingstekort hebben dan 3 procent van het nationaal inkomen. Het Franse begrotingstekort komt volgend jaar uit op 2,8 procent, is de verwachting. Daarin zijn Macrons extra uitgaven niet meegerekend.
Hoe gaat de Franse president het pakket financieren?
Dat is de grote vraag voor velen. Macron zei er gisteren niets over. Wel zei hij dat de al ingevoerde belastingverlaging voor rijke Fransen niet wordt teruggedraaid. Die verlaging zou nodig zijn om de Franse economie te stimuleren. Ook bedrijven blijven grotendeels buitenschot in Macrons plannen. De verhoging van het minimumloon komt niet voor rekening van het bedrijfsleven.
De Franse overheid draagt dus de kosten van Macrons voorstellen. Volgens de Franse krant Les Échos kan het begrotingstekort door die uitgaven oplopen tot wel 3,5 procent, ver boven de Europese norm. De Franse staatsschuld zal mogelijk stijgen boven de 100 procent van het bbp.
Gaat Macrons koerswijziging hem helpen?
Vorige week deed Macron al een eerste handreiking naar de gele hesjes. Toen schrapte hij een geplande verhoging van de belasting op brandstof, de aanleiding voor de gele hesjes om de straat op te gaan. Die concessie hielp niet. Afgelopen weekend demonstreerden de Gele Hesjes gewoon weer in Franse steden.
Of de protesten zich herhalen komend weekeinde is de vraag. Een peiling van de Franse tv-zender LCI laat zien dat 54 procent van de ondervraagden wil dat er een einde komt aan de blokkades en demonstraties. Toch steunen twee op de drie de doelen van de beweging. De peiling werd gedaan na Macrons speech, waar 21 miljoen Fransen naar keken. Zaterdag zal de president weten of zijn toespraak de woedende Fransen heeft gekalmeerd.