Het Britse Lagerhuis heeft vrijdag voor de derde keer de Brexit-deal van premier Theresa May weggestemd. Een harde Brexit is daardoor dichterbij dan ooit.
‘Het bedroeft me diep dat de deal is weggestemd,’ zei May. De consequenties noemde ze ‘zeer ernstig’. ‘Dit parlement heeft “no-deal” verworpen. Het heeft “geen Brexit” verworpen. En het heeft woensdag alle varianten op de deal verworpen die op tafel lagen,’ zei de premier, die daarmee verwees naar de niet-bindende stemming over alternatieve Brexitscenario’s die Lagerhuisleden hadden afgedwongen.
De Britten hebben nu tot 12 april om een plan B te presenteren aan de Europese Unie om meer uitstel te krijgen. Lukt dat niet, dan crashen de Britten uit de EU zonder afspraken. Maandag zullen parlementariërs opnieuw een niet-bindende stemming houden over Brexit-alternatieven om te kijken voor welke variant wel een meerderheid te vinden is.
‘Dit is de derde keer dat de deal van de premier wordt weggestemd,’ zei Labourleider Jeremy Corbyn. ‘Accepteert ze nu eindelijk dat het huis haar deal niet steunt?’ Corbyn riep op tot verkiezingen.
Premier Mark Rutte ‘betreurt’ het besluit van het Britse parlement. EU-president Donald Tusk heeft EU-leiders naar Brussel geroepen voor Brexitoverleg op 10 april. Duizenden mensen zijn in Londen de straat op gegaan om te protesteren. In hun ogen duurt het proces van de Brexit te lang.
‘Dit is echt onze laatste kans’
May probeerde steun te vinden voor ongeveer de helft van haar originele Brexitdeal. Parlementsvoorzitter van de Conservatieven Andrea Leadsom riep partijgenoten vooraf op voor te stemmen. ‘Dit is echt onze laatste kans.’
Wat er in het voorstel van May staat:
- Details over de Britse financiële afrekening van 45 miljard euro aan de EU
- Garanties over de rechten van Britse en Europese burgers
- Details over de ‘transitieperiode’ tot eind 2020
- Regelingen over de backstop. Die moeten de terugkeer van een ‘harde’ douanegrens In Ierland voorkomen als de Europese Unie (EU) en de Britten geen overeenstemming bereiken over een handelsakkoord.
Wat is die backstop precies? Alles over de grootste drempel in de Brexit-onderhandelingen
De politieke verklaring over de toekomstige relaties stond niet in de deal. Ook de handelsrelatie bleef in de deal onbesproken.
Labour liet vooraf al weten tegen te stemmen. Zonder een politieke verklaring die de toekomstige relatie tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk vastlegt, is het akkoord voor de partij een ‘geblinddoekte Brexit’. Labour-lid Keir Starmer sprak van een ‘wanhoopspoging’ van May.
De Noord-Ierse DUP, Mays belangrijkste coalitiepartner, stemde ook tegen. Het verschil tussen voor- en tegenstemmers was ditmaal wel iets minder. De deal kreeg 344 stemmen tegen en 286 voor.
Darkest hour for Democracy
Vandaag, op 29 maart 2019, had de Britse uittreding uit de EU officieel een feit moeten zijn. In werkelijkheid is de chaos groter dan ooit. Britse kranten logen er vrijdag dan ook niet om. ‘Darkest hour for Democracy‘, kopt de Daily Express. ‘One last chance‘, schrijft de Daily Mail. De Daily Star heeft genoeg van het gezwets over de Brexit: ‘Shut it!’
Friday's Daily Express
"Darkest hour for democracy"
#tomorrowspaperstoday#bbcpapers
(via @hendopolis) pic.twitter.com/wkxxnFocS5— BBC News (UK) (@BBCNews) March 28, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Mays akkoord is al twee keer door het Lagerhuis weggestemd. Voorzitter van het Lagerhuis John Bercow waarschuwde de premier vorige week dat zij het parlement niet opnieuw over hetzelfde voorstel mag laten beslissen. Dat mag alleen als het wezenlijk verschilt van eerdere voorstellen.
Instemmen is voorwaarde voor uitstel Brexit
Volgens de Britse regering was instemmen met het akkoord zoals het nu op tafel ligt genoeg om aan de criteria te voldoen die de EU heeft gesteld voor uitstel van de Brexit tot 22 mei 2019.
Lees ook deze blog van Robbert de Witt: Wat bezielt Theresa May om maar te blijven doorgaan?
Maar nu er geen meerderheid voor het plan is, moet May voor 12 april laten weten wat het Verenigd Koninkrijk wil doen. Zonder nadere afspraken uit de EU stappen – een harde of no-deal Brexit – per 12 april? Of een langere periode van uitstel om toch nog een compromis te bedenken waarmee ze de leden van het Lagerhuis wél kan overtuigen? Of misschien een nieuw referendum waarmee mogelijk de hele Brexit wordt afgeblazen?
Harde Brexit nu ‘meest waarschijnlijke optie’
Brexit-onderhandelaar van de EU Michel Barnier heeft gewaarschuwd dat een harde Brexit nu de meest waarschijnlijke optie is.
May zei woensdag dat ze op zou stappen als het parlement deze deal aan zou nemen. Voor een aantal ministers kwam deze mededeling als verrassing. Boris Johnson, voormalig minister van Buitenlandse Zaken, gaf aan dat hij onder die voorwaarde wel bereid is vóór de deal te stemmen.