Order, ORDER! May verliest regie over Brexit

Ondanks het uitstel van de Brexit tot 12 april tikt de klok door. De leden van het Lagerhuis trokken maandagavond laat de regie naar zich toe.

Het Lagerhuis stemde maandag voor een motie om woensdag alternatieven te bespreken voor de Brexit-deal die premier Theresa May voor een derde maal in stemming wil laten brengen.

May heeft vorige week van de Europese Unie (EU) tot vrijdag de tijd gekregen om het Lagerhuis achter haar oorspronkelijk plan te krijgen. Als dat lukt, heeft Groot-Brittannië de tijd tot 22 mei om de laatste zaken te regelen om de Brexit ordentelijk te laten verlopen.

Maar als er geen meerderheid voor het plan is te vinden, moet May voor 12 april laten weten wat Groot-Brittannië wil gaan doen. Zonder nadere afspraken uit de EU – een harde of no-deal Brexit – per 12 april? Of een langere periode van uitstel om toch nog een compromis te bereiken waarmee ze de leden van het Lagerhuis wél weet te overtuigen? Of misschien een nieuw referendum waarmee mogelijk de Brexit wordt afgeblazen?

Lagerhuis wil alternatieven bespreken

Het Lagerhuis wil meer te zeggen hebben over de alternatieven voor de Brexit-deal. May ziet daar niets in omdat het goed mogelijk is dat de wensen waarmee het Lagerhuis komt niet onderhandelbaar zijn met de Europese Unie.

Toch gaat het Lagerhuis zich buigen over die alternatieven. Een meerderheid (329 tegenover 302) stemde maandagavond laat voor een resolutie van het conservatieve parlementslid Oliver Letwin die de ruimte biedt om te stemmen over alternatieve Brexit-voorstellen. Drie staatssecretarissen namen kort voor de stemming ontslag om ook voor de resolutie te kunnen stemmen.

De stemming over alternatieve Brexit-voorstellen vindt woensdag plaats. En hoewel de uitslag niet bindend is – het gaat om ‘indicatieve stemmingen – is de druk op May om met die voorstellen aan de slag te gaan erg groot.

Nog niet duidelijk over wélke varianten gesproken zal gaan worden

Het is nog onduidelijk welke varianten woensdag ter sprake zullen komen. Waarschijnlijk zal het Lagerhuis stemmen over een softe variant van de Brexit, het Noorwegen-model en zal ook een nieuw referendum in stemming worden gebracht. Het doel is om af te tasten voor welke koers binnen het parlement een meerderheid te vinden is.

Ligt er na woensdag een alternatief op tafel waar de meerderheid van het Lagerhuis achter staat, dan zal de druk op de regering groot zijn om daarmee weer opnieuw naar Brussel te gaan. De kans is vervolgens groot dat er opnieuw uitstel van de Brexit plaatsvindt om dit alternatieve voorstel te bespreken.

Einde van May in zicht?

May heeft echter laten weten dat ze de uitslag van woensdag mogelijk zal negeren. Daarmee stuurt ze aan op een nieuwe vertrouwensstemming over haar kabinet die ze mogelijk dit keer niet overleeft. Tot die tijd probeert ze met alle macht alsnog parlementsleden over te halen voor haar deal te stemmen. Zo zou ze hebben beloofd terug te treden als een aantal partijleden voor haar deal zouden stemmen, meldde de Britse zender ITV zondag op basis van bronnen.

Boris Johnson, fel tegenstander van Theresa May, riep haar maandag op om de ketenen met Brussel te verbreken. Hij haalde daarbij het Bijbelboek Exodus aan waarin Mozes het uitverkoren volk uit Egypte leidt. Critici wezen er echter fijntjes op dat dit volk vervolgens 40 jaar door de woestijn moest dolen. Dat lijkt geen prettig vooruitzicht voor de Britten, noch voor Europa.