Weer onrust in Sudan, wat is er aan de hand?

Soedanese vrouwen bij protest in Khartoum - AFP

In april leek het nog zo soepel te gaan. De omstreden Sudanese president Omar al-Bashir werd zonder veel bloedvergieten door het leger aan de kant geschoven. Maar het blijft onrustig in het Afrikaanse land. Vier vragen en antwoorden over de situatie in Sudan.

Wat is er aan de hand?

Nog geen twee maanden na het gedwongen aftreden van president Omar al-Bashir is de chaos terug in Sudan. Maandag zijn in de hoofdstad Khartoum veiligheidstroepen ingezet. Die vielen een kamp van demonstranten binnen die zich hadden verzameld om verdere democratisering van het Afrikaanse land te eisen.

Lees ook het commentaar van René van Rijckevorsel: Geest uit de fles in Algerije en Sudan

Sinds december vorig jaar is het in Sudan onrustig door demonstraties. Het land kampt met grote armoede. De ingreep van de militairen maandag was het bloedigste moment tot nu toe. Honderden mensen raakten gewond en er vielen tientallen doden.

Waarom blijven Sudanezen demonstreren?

Sudan is al decennia een instabiel land met een zwakke economie. Die leunt grotendeels op de productie van olie. In 2011 scheidde het zuidelijke, olierijke deel van Sudan zich af. Dat nieuwe land heet Zuid-Sudan.

Ondanks het afzetten van Al-Bashir door zijn eigen leger bleven demonstranten de straat opgaan. Zij willen zich niet neerleggen bij de machtsgreep en eisen verkiezingen. Tot die tijd moet volgens hen een burgerregering het land besturen.

Hoe hebben de demonstranten zich georganiseerd?

De demonstranten hebben zich verenigd in een gezamenlijke oppositie die zich de Krachten van de verklaring van vrijheid en verandering (DFCF) noemt. Vorige week organiseerde zij een nationale staking die twee dagen duurde.

De staking is uitgeroepen wegens de moeizame onderhandelingen tussen de DFCF en het Sudanese leger. Volgens de oppositiegroepering wil het leger te veel macht houden tijdens de transitie naar een democratisch regime.

Niet langer de grootste

Vóór 2011 was Sudan (nu 41 miljoen inwoners) in oppervlakte het grootste land van Afrika. Sinds de onafhankelijkheid van Zuid-Sudan acht jaar geleden, moet Sudan genoegen nemen met een derde plaats. Tegenwoordig is Algerije (ook 41 miljoen inwoners) het grootste land van het continent.

Hoe moet het verder?

De oppositie heeft maandag een algehele politieke staking afgekondigd en opgeroepen tot burgerlijke ongehoorzaamheid. Ook roept ze oppositiegroepen in het buitenland op om de coup, zoals zij de machtsovername van de militairen noemen, te veroordelen en de rechtmatigheid ervan af te wijzen.

De oppositiegroepering heeft woensdag een aanbod van het leger om verder te praten over de vorming van een burgerregering afgewezen. In reactie daarop zei het leger op eigen houtje verder te gaan. Zij zouden ernaar streven om in zeven tot negen maanden nationale verkiezingen te organiseren.

De Afrikaanse Unie, het overlegorgaan van landen in Afrika, heeft Sudan geschorst van deelneming aan alle activiteiten tot het land een regering van burgers heeft gevormd.