We lopen met een grote boog om China heen, schrijft John den Hollander. Onze culturen zouden te veel van elkaar verschillen en die Chinezen zouden maar een ‘gek volk’ zijn. Creëren wij een ander beeld van China omdat dit ons beter uitkomt?
Kent u de spreuk ‘China slaapt’ van enkele jaren geleden nog? Volgens velen toen moesten we de opkomende wereldmacht vooral niet wakker maken, omdat dit weleens verkeerd zou kunnen uitpakken. Onze culturen zouden te verschillend zijn, onze eigen democratische normen en waarden leidend, en die Chinezen maar een ‘gek volk’. Dit alles leek voort te komen uit angst voor het onbekende. Wat de boer niet kent, dat eet-ie niet. Iets in die trant.
Dit is een bijdrage van John den Hollander,
politicoloog in opleiding aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Den Hollander is tevens lid van de denktank
Re-searchers, waarvoor hij onderzoek
doet naar binnenlandse en buitenlandse politieke trends en activiteiten.
Ingezonden opinieartikelen worden geselecteerd door de redactie, maar vertegenwoordigen niet noodzakelijkerwijs het standpunt van Elsevier Weekblad.
Maar zie nu, tijden veranderen. Tegenwoordig hebben we het in Europa steeds vaker over het China dat mensenrechten schendt, over het China dat geheel niet voldoet aan de eisen om het klimaatprobleem op te lossen, over het China van het ‘belachelijke’ socialekredietsysteem.
Maar dit is niet het enige waarmee China zich bezighoudt. Zo worden complete Chinese steden voorzien van groene energie, zijn ze qua technologie zo goed als alle landen voorbijgestreefd, en hebben ze een van de snelst groeiende economieën ter wereld.
Wegkijken of het wegschuiven van de verantwoordelijkheid
Creëren wij misschien een ander beeld van China omdat dit ons beter uitkomt? Is het misschien een manier om de confrontatie met onze eigen leugens voor ons uit te schuiven? Als we iets niet of moeilijk kunnen begrijpen, doen we in de regel twee dingen om het onszelf wat makkelijker te maken. We kijken of weg om de situatie zo te negeren, of we leggen de verantwoordelijkheid neer bij de ander. Wat we ook doen, het is niet onze schuld. Een win-winsituatie zou je denken.
Als het niet onze schuld is, hoe is het dan te verklaren dat er na jaren van relatieve stilte nu pas informatie begint door te sijpelen die verder gaat dan dat ze in China hond eten en de bekende mondkapjes dragen? Zo verscheen pas afgelopen jaar een boek over de Chinese leider Xi Jinping, terwijl hij al in 2013 was beëdigd als president van de Volksrepubliek China.
Elsevier Weekblad maakte eerder dit coververhaal over China: Waarom ook Europa Xi Jinpings Rijk van het Kwaad moet weren
Vreemd en niet open
Ook hoor ik geregeld om mij heen dat Chinezen vreemd en niet open zijn. Maar ligt dat aan de Chinezen? Hebt u er ooit over nagedacht dat wanneer u in China een man, vrouw, kind of oudere aanspreekt, deze zich misschien schaamt omdat hij of zij geen Engels spreekt? Daardoor durven ze het gesprek niet altijd aan te gaan. Gedreven door diezelfde angst voor het onbekende.
Hoe creëren we een op maat gesneden beleid voor een land dat we op sommige vlakken totaal niet begrijpen? Liggen we zelf nog te slapen? Misschien wordt het tijd dat we de slaap uit onze ogen wrijven. Misschien wordt het tijd om niet langer onze rug naar het Oosten te keren. Misschien wordt het tijd om onze potentieel nieuwe partner eens diep in de ogen te kijken en zo de eerste stap te zetten naar een lang en goed huwelijk.