Turkije rukt op in Syrië: duizenden op de vlucht

Volgens het Syrische regime worden onder meer de grensplaatsjes Tel Arqam en Ras al-Ain bestookt. Bij de gevechten zijn volgens het Syrisch Observatorium voor de Mensenrechten zeker acht doden gevallen. De Koerdische strijdkrachten spreken van zes doden en tientallen gewonden.

Turkije begon woensdag een offensief, nadat de Amerikaanse president Donald Trump aankondigde dat hij de Amerikaanse troepen terugtrekt uit het gebied. Dat leidde tot verontwaardigde politieke reacties in de hele wereld. Premier Mark Rutte, die op werkbezoek in Australië is, veroordeelt het geweld van Turkije. ‘Dit zijn mensen die tegen IS hebben gevochten aan de kant van het Westen,’ zegt Rutte over de Koerden. ‘Dus we voelen ons met hen verbonden.’

PVV-leider Geert Wilders riep op twitter op de grenzen te sluiten.

SP-Kamerlid Sadet Karabulut wil dat het NAVO-lidmaatschap van Turkije wordt opgeschort.

Nederland heeft de Turkse ambassadeur ontboden om tekst en uitleg te komen geven.

Erdogan wil veilige zone creëren

De Turkse president Recep Tayyip Erdogan wil in het noorden van Syrië een ‘veilige zone’ creëren. Die strook van zo’n 225 bij 32 kilometer moet een soort bufferzone worden in de strijd tegen terrorisme. Ook moet de zone leiden tot de terugkeer naar Syrisch grondgebied van zo’n twee miljoen vluchtelingen die nu in Turkije verblijven.

Het noordoosten van Syrië is in handen van de Syrian Democratic Forces (SDF), een door de Koerdische YPG geleide coalitie die de afgelopen jaren samen met de Amerikanen streed tegen Islamitische Staat (IS). Turkije ziet de YPG als een verlengstuk van de PKK, die ook op de Europese lijst van terroristische organisaties staat.

‘Ik heb campagne gevoerd met de boodschap om eindeloze oorlogen te beëindigen’

Trump verdedigde donderdag zijn besluit. ‘De Koerden vechten voor hun land, dat je het goed begrijpt. Ze vechten voor hun land. Ze hielpen ons niet in de Tweede Wereldoorlog. Ze hielpen ons niet met Normandië bijvoorbeeld. Ze waren er om ons te helpen met hún land. Dat is een groot verschil. Daarbovenop hebben we enorme hoeveelheden geld uitgegeven bij het helpen van de Koerden in termen van munitie, wapens, geld en betalingen.’

‘Dat gezegd hebbende: we mogen de Koerden graag. Ze hebben zo lang gevochten. Het is als Israël en de Palestijnen. Er is alleen één verschil. Misschien is de haat nog groter. Is dat mogelijk? Misschien niet. Maar het is een zeer serieuze haat die jaren teruggaat.’

‘Ik heb campagne gevoerd met de boodschap om eindeloze oorlogen te beëindigen. We zijn overal ter wereld en vechten oorlogen uit. Op de helft van de plekken is niet eens duidelijk wat we daar aan het doen zijn.’

Amerika heeft IS-strijders teruggehaald

Het Amerikaanse leger heeft een veertigtal vooraanstaande strijders van Islamitische Staat, die eerder door door Koerden geleide troepen in Syrië werden vastgehouden, in hechtenis genomen en op transport gezet. Onder hen zijn twee Britse IS-strijders die worden verdacht van het onthoofden en op andere wijze vermoorden van westerlingen die door IS waren gegijzeld, schrijft The Washington Post.

De evacuatie gebeurde volgens Amerikaanse functionarissen, die hun verhaal alleen anoniem wilden doen, terwijl Turkije zich voorbereidde op een offensief in het noorden van Syrië. Volgens de bronnen worden de IS-strijders op een geheime locatie vastgehouden. Vermoedelijk zijn ze, of worden ze, naar Irak gebracht.

Eerder op woensdag zei president Donald Trump dat hij een ‘bepaald aantal’ IS-strijders uit Syrië heeft gehaald, omdat de vrees toenam dat de Turkse inval ertoe kan leiden dat de bewaking van de gevangenen van Islamitische Staat in gevaar komt. ‘We halen ze weg en brengen ze naar verschillende locaties waar het veilig is,’ zei Trump. ‘We wilden ervoor zorgen dat er niets met hen zou gebeuren.’

Volgens een van de bronnen behoorden twee strijders tot de beruchte groep Britse IS-strijders die onder de naam The Beatles westerse gijzelaars vermoordden. Het zou gaan om Alexanda Kotey en El Shafee Elsheikh, twee van een viertal uit het Verenigd Koninkrijk afkomstige strijders die naar Syrië trokken. Ze werden vorig jaar februari gearresteerd in Syrië.

EU-ministers maandag bijeen in Luxemburg

De ministers van Buitenlandse Zaken van de EU-landen bespreken maandag in Luxemburg ‘alle aspecten’ van de crisis in Syrië als gevolg van de Turkse militaire operatie. De kwestie komt later in de week ook aan de orde bij de EU-top van regeringsleiders in Brussel.

Een woordvoerder van de Europese Commissie zei dat donderdag na de vraag of de EU sancties overweegt tegen Ankara. De Nederlandse regering sluit strafmaatregelen niet uit.

De 28 lidstaten namen woensdagavond een ‘kristalhelder’ standpunt in, zei de woordvoerder. Dat komt erop neer dat Turkije onmiddellijk moet stoppen met de invasie en dat er alleen een politieke oplossing is voor het conflict in Syrië. De Turkse actie bedreigt bovendien de strijd tegen IS. De woordvoerder voegde eraan toe dat Turkije als kandidaat-lidstaat geacht wordt het Europese buitenlandse beleid niet tegen te werken.

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties komt donderdag bijeen om de situatie in Syrië te bespreken. Dat gebeurt op verzoek van het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland, België en Polen.

Erdogan dreigt grenzen open te zetten

Erdogan wil dat de EU haar kritiek op de Turkse operatie inslikt. Als de EU de Turkse actie bestempelt als bezetting, dan dreigt hij Syrische vluchtelingen die nu in Turkije zijn naar Europa te sturen.

In Turkije wonen naar schatting 3,6 miljoen Syriërs die zijn gevlucht voor de oorlog in hun land. ‘We zullen de poorten openzetten,’ dreigt Erdogan donderdag.

Propagandamachine op volle toeren

De Turkse politie gaat mensen hard aanpakken die zich op sociale media keren tegen de militaire operatie. Vooralsnog worden 78 mensen hiervoor vervolgd, meldde de politie woensdagavond. Of zij ook gevangen zijn genomen, is niet duidelijk.

Volgens de politie gaat het om berichten die aanzetten tot ‘haat’. Degenen die de berichten plaatsten worden verdacht van het verspreiden van terroristische propaganda. De verdachten kunnen een jarenlange gevangenisstraf tegemoetzien als ze worden veroordeeld.

Koerden gaan demonstreren op het Malieveld

Koerden in Nederland willen zaterdagmiddag gaan demonstreren op het Malieveld in Den Haag. Volgens een woordvoerder van Demned, een organisatie van gemeenschappen uit Koerdistan in Nederland, moet ‘deze ellende worden gestopt’. Volgens hem was de regio juist rustig.

‘De Koerden hebben daar met andere minderheden een democratisch stabiel gebied gerealiseerd. Deze aanval is onnodig en brengt alleen maar ellende.’ De organisatie rekent zaterdag op ongeveer duizend mensen die naar het Malieveld komen.