China boos op president Trump na ondertekening pro-Hongkong wetten

President Donald Trump heeft zich de woede van China op de hals gehaald. Trump ondertekende woensdag twee wetten die steun uitspreken voor de demonstranten in Hongkong. Die behaalden afgelopen weekeinde een grote overwinning bij lokale verkiezingen in de stad. Volgens China moeten de Verenigde Staten zich helemaal niet bemoeien met deze ‘interne aangelegenheden’.

Wat staat er in de wetten?

In de twee wetten spreken de Verenigde Staten zich fel uit tegen de schendingen van mensenrechten in Hongkong. Door de wetten verplicht de Amerikaanse regering zich om sancties op te leggen aan Chinese en Hongkongse overheidsfunctionarissen die hebben bijgedragen aan de mensenrechtenschendingen.

Ook verplicht de wet het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken om jaarlijks de speciale status die Hongkong krijgt bij handelsbesprekingen te heroverwegen. Als deze speciale status wordt ingetrokken kan dat de economie van de stad schaden.

President Trump leek aanvankelijk te aarzelen over de ondertekening van de wetten omdat de wetten gezien kunnen worden als een veroordeling van China. Hij  noemde zijn Chinese ambtsgenoot Xi Jinping eerder ‘een vriend van mij’. Door de ondertekening riskeert Trump China’s toorn, net nu de twee landen dicht bij een akkoord zijn in de slepende handelsoorlog. Trump tekende uiteindelijk, nadat er zowel in de Amerikaanse Senaat als in het Huis van Afgevaardigden een bijna unanieme meerderheid voor stemde.

Hoe is de situatie in Hongkong nu?

In Hongkong wordt ruim een half jaar gedemonstreerd voor meer democratie. In maart van dit jaar werden er voor het eerst grote demonstraties gehouden tegen een uitleveringswet. Door die wet konden inwoners van Hongkong aan China worden uitgeleverd als zij verdacht werden van het plegen van een misdrijf in China. Inwoners van Hongkong zagen de wet als een bedreiging van de rechtsstaat.

In oktober werd de wet ingetrokken, maar de demonstraties hielden niet meer op. Voornamelijk jeugdige inwoners van de voormalig Britse kolonie vrezen voor een almaar groeiende Chinese invloed die de eigen rechten inneemt die Hongkong nu nog heeft. Hongkong heeft een grote mate van autonomie over de rechtsstaat, economie en het bestuur door het ‘één land, twee vormen van bestuur-’ principe. Die afspraken zijn gemaakt toen China de stad overnam van Groot-Brittannië in 1997.

Voor de demonstranten is de Amerikaanse wet de tweede opsteker in een week tijd. Afgelopen weekeinde behaalde prodemocratische partijen een grote overwinning bij lokale verkiezingen in Hongkong. In het lokale parlement is nu een grote meerderheid in handen van die partijen. Voorheen hadden Chineesgezinde partijen de meerderheid in handen. Donderdag gingen demonstranten opnieuw de straat op, om president Trump en Amerika te danken voor de steun.

Hoe reageert China?

De Chinese regering is boos op Trump. Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken vindt dat de Verenigde Staten arbitrair oordelen over Hongkong en zich door de wet ‘serieus bemoeien met Hongkongse en Chinese interne aangelegenheden en het internationaal recht en de normen van internationale relaties overschrijden’.

Ook moest de Amerikaanse ambassadeur in China zich donderdag verantwoorden bij het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken. Daar werd geëist dat de Verenigde Staten direct stoppen met de bemoeienis met Hongkong.

Op Twitter meldde hoofdredacteur Hu Xijin van de Chinese krant The Global Times dat China overweegt tegenmaatregelen te nemen. Zo zouden de Amerikaanse politici die de wet voorstelden verboden worden om China en Hongkong te bezoeken:

Wat zijn de risico’s voor een handelsakkoord tussen China en de Verenigde Staten?

Vlak voor president Trump de wet ondertekende, kwam naar buiten dat onderhandelingen over de handelsoorlog tussen China en de Verenigde Staten voorspoedig verliepen. De twee landen zouden slecht ‘millimeters’ van elkaar verwijderd zijn om een voorlopig handelsakkoord te sluiten.

Dat akkoord moet een einde maken aan de handelsoorlog die tussen beide landen woedt sinds president Trump hoge importtarieven instelde op producten afkomstig uit China. Goederen ter waarde van miljarden dollar worden daardoor extra belast.

Volgens Trump wordt Amerika benadeeld in de handel tussen beide landen. Onder meer de Chinese status bij de Wereldhandelsorganisatie is de Amerikaanse president een doorn in het oog. Daar wordt China nog geclassificeerd als ‘ontwikkelingsland’. Mogelijk zorgen de spanningen over Hongkong voor uitstel van een handelsakkoord.