Veldslagen bij bezette universiteit in Hongkong

De protesten in Hongkong zijn het afgelopen weekeinde verder geëscaleerd. Jonge betogers bezetten de Polytechnische Universiteit van Hongkong en weigeren daar te vertrekken. Een bestorming van de politie werd op maandag afgehouden. Ook het Chinese leger vertoonde zich op straat, maar greep vooralsnog niet in. Het leger hielp met het opruimen van de troep in de stad en maakte zo zijn aanwezigheid kenbaar.

De bezetters van de universiteit eisen meer democratische rechten in Hongkong. Het zijn veelal jongeren die zich in de universiteitsgebouwen verschuilen. Zij vrezen voor een nog grotere invloed van China, waarvan Hongkong als speciale bestuurlijke regio onderdeel is. Op 24 november zijn er lokale verkiezingen, die ondanks de onrusten nog steeds staan gepland.

Onrust duurt al een half jaar

Het is al ruim een half jaar onrustig in de voormalige Britse kolonie. In maart van dit jaar werden er grote demonstraties gehouden uit tegen een uitleveringswet. Door die wet konden inwoners van Hongkong aan China worden uitgeleverd als zij verdacht worden van het plegen van een misdrijf in China. Inwoners van Hongkong zagen de wet als een bedreiging van de rechtsstaat.

Sinds Hongkong in 1997 is overgedragen aan China, geldt het ‘één land, twee vormen van bestuur-’ principe. Dankzij dat principe heeft Hongkong een grote autonomie over de rechtsstaat, economie en het bestuur. Maar de afspraken die China heeft gemaakt bij de machtsoverdracht, vervallen in 2047. Vanaf dat jaar is Hongkong geen ‘speciale regio’ van China meer en valt het onder het centrale gezag van Peking.

De zorgen over de positie van Hongkong in China brachten de afgelopen maanden miljoenen mensen op de been. Het intrekken van de uitleveringswet eind oktober bracht daarin geen verandering. Vooral onder studenten bestaan grote zorgen over de Chinese invloed in Hongkong. Zij willen Hongkong als democratische staat behouden.

Onwettig verbod op gezichtsbedekking

Ook wordt het felle politieoptreden van de afgelopen weken bekritiseerd. De politie gebruikt traangas en schiet met rubberen kogels op de demonstranten. Veel demonstranten dragen daarom skibrillen of gasmaskers. De lokale overheid probeerde die attributen te verbieden, maar het hooggerechtshof van de stad oordeelde maandag dat een verbod onwettig is.

De demonstraties escaleerden dit weekeinde toen demonstranten twee universiteiten bezetten. De eerste universiteit werd zaterdag al ontruimd. In de tweede, de technische universiteit, houden demonstranten zich nog altijd op. De situatie is zo dreigend geworden, dat Nederlandse universiteiten eigen studenten die in Hongkong studeren, adviseren terug te komen naar Nederland.

Bij de omsingelde universiteit waar nog altijd wordt gedemonstreerd, vielen afgelopen zondag al 38 gewonden, terwijl er nog steeds een patstelling is. Een bemiddelingspoging van het hoofd van de universiteit mislukte. Hij liet de politie beloven geen geweld te gebruiken tegen demonstranten die naar buiten zouden komen, maar demonstranten geloofden dat niet. Zij vrezen te worden gearresteerd. Maandagochtend probeerden honderden studenten alsnog te ontsnappen uit de universiteit, maar zij werden door traangas teruggedreven.

China ontkent inmenging in Hongkong

De Amerikaanse regering veroordeelde dit weekeinde het ‘onrechtmatige gebruik van geweld’ en riep Peking op de vrijheid van Hongkong te verdedigen. In een toespraak zei Mike Pompeo, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, dat in Hongkong een honger naar menselijke vrijheid voelbaar is en dat het gevoel van vrijheid altijd zal overwinnen.

Uit China zwelt de kritiek op de demonstranten in Hongkong echter aan. Hoofdredacteur Hu Xijin van de Chinese krant de Global Times stelde voor met sluipschutters op demonstranten te schieten. Ook zei Xijin dat de politie zich niet verantwoordelijke hoeft te voelen als er slachtoffers vallen onder de demonstranten.

De Chinese regering betwist overigens de beschuldiging dat zij zich bemoeit met de onrust in Hongkong. Volgens de Chinezen is de opstand het gevolg van de bemoeienis van westerse landen die de opstand in Hongkong zouden aanwakkeren.