Australië heeft een wet aangenomen die de regering de bevoegdheid geeft om te bepalen of al dan niet zieke asielzoekers op het vasteland een behandeling krijgen. Door deze verantwoordelijkheid weg te halen bij een onafhankelijke medische commissie wordt het immigratiebeleid, dat kritiek krijgt van ngo’s en door rechtse partijen wordt geprezen, (nog) strenger.
Het parlement in de hoofdstad Canberra heeft een wet ingetrokken waarmee zieke asielzoekers makkelijker medische hulp konden krijgen op het vasteland. Eerst mocht een onafhankelijke commissie van artsen besluiten of een vluchteling medische zorg nodig had. Woensdag werd besloten dat die verantwoordelijkheid weer ligt bij de Australische regering: de minister van Binnenlandse Zaken moet verzoeken gaan beoordelen.
In het voorjaar van 2019 werd in de Australië de zogenoemde medevac bill aangenomen. Op eilanden in de Stille Oceaan zitten honderden gestrande asielzoekers die graag naar het Australische vasteland willen. In de medevac bill was vastgelegd dat een medische commissie zou besluiten of een asielzoeker in aanmerking komt voor een behandeling op het vasteland.
Regeling geregeld misbruikt door asielzoekers die doen alsof ze ziek zijn
Veel asielzoekers maakten misbruik van die regeling, door te doen alsof ze ziek waren. Want eenmaal overgebracht naar het vasteland, konden de vluchtelingen een rechtszaak beginnen om asiel af te dwingen. Zeker 135 keer besloot de medische commissie om een vluchteling naar het platteland te halen. Hoeveel daarvan ook een rechtszaak begonnen, is niet duidelijk.
Lees hier meer over dit onderwerp: Hoe immigratie in Australië wél goed uitpakt
Het aannemen van de medevac bill was een klap in het gezicht van de destijds conservatieve coalitie onder leiding van premier Scott Morrison (Liberale Partij). Australië houdt er een streng migratiebeleid op na. Het beleid is al jaren om vluchtelingen af te schrikken om naar Australië te komen. Zo wordt een immigrant bij binnenkomst bijvoorbeeld beoordeeld op zijn opleidingsniveau, taalvaardigheid en leeftijd. Bootvluchtelingen komen sowieso niet binnen en worden naar detentiecentra op eilanden in de Stille Oceaan gebracht.
Premier Morrison was en is een groot tegenstander van de wet. Hij beloofde in het voorjaar al de wet te willen terugdraaien, mocht hij worden herkozen. In mei werd hij uiteindelijk herkozen en is het hem inderdaad gelukt: woensdag stemde een kleine meerderheid om de medevac bill van tafel te vegen.
Kritiek op anti-immigratiebeleid Australië
Het strenge immigratiebeleid van Australië kan al jaren rekenen op veel kritiek. De situatie op de eilanden met detentiecentra zoals Nauru en Nieuw-Guinea is slecht. Veel asielzoekers kampen met gezondheidsproblemen en het aantal zelfmoordpogingen ligt er veel hoger dan gemiddeld.
Mensenrechtenorganisaties als Artsen zonder Grenzen en de vluchtelingenorganisatie UNHCR van de Verenigde Naties klagen al enige tijd dat de situatie op de eilanden mensonterend en gevaarlijk is. Het migratiebeleid van Australië heeft volgens hen gefaald.
UNHCR calls for refugees to be evacuated from Papua New Guinea + Nauru and moved to Australia where they can receive adequate support and care.
The latest from @CatherineUNHCR here: https://t.co/vZhmF2kKrK pic.twitter.com/aDGoNJibux
— UNHCR, the UN Refugee Agency (@Refugees) October 12, 2018
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Medische zorg voor asielzoekers in detentiecentra wordt verbeterd
De onafhankelijke senator Jacqui Lambie, die uiteindelijk de beslissende stem uitbracht tijdens de stemming woensdag, worstelde ook met dit gegeven. Ze besloot uiteindelijk toch vóór het schrappen van de wet te stemmen, omdat ze een zogenaamde ‘geheime deal’ met de regering zou hebben gesloten. In die afspraak zou zijn geregeld dat medische zorg voor asielzoekers in de detentiecentra wordt verbeterd, zonder dat daarmee de veiligheid van de Australische grens in het geding komt.
Lees het commentaar van Arendo Joustra: Het enige wat overblijft, is immigratie beperken
Lambie zei in het parlement: ‘Ik kan de boten niet terug laten varen en ik kan de vluchtelingen niet laten sterven, of het nou door verdrinking komt of omdat ze moeten wachten op een dokter. Ik stem om te zorgen dat geen van deze dingen gebeuren’.
Het is niet duidelijk wat voor deal Lambie precies heeft gesloten. Ze zei dat het in het belang van de nationale veiligheid was om haar mond voorlopig te houden. ‘Met mijn hand op mijn hart kan ik hier staan en zeggen dat ik de nationale veiligheid en het nationale belang van Australië in gevaar zou brengen als ik hier iets anders over zou zeggen,’ zei Lambie.
Baudet pleit voor Australisch immigratiemodel
Ondanks de kritiek zijn er wereldwijd veel politici enthousiast over het Australische immigratiemodel. Zo ook in Nederland: Forum voor Democratie-leider Thierry Baudet en PVV-leider Geert Wilders zien het systeem als een voorbeeld.
Wilders pleitte al in 2015 voor het Australische model. Hij wilde toen dat alle vluchtelingen die via de Middellandse Zee naar Europa kwamen, weer terug het water werden opgestuurd. Hij kreeg de kritiek harteloos te zijn, maar zelf zei hij dat ‘niemand wil dat die vluchtelingen verdrinken, maar ze zullen blijven komen als ze een kansje zien’.
Ook Baudet is enthousiast. Zijn partij maakte vorig jaar een campagnefilmpje om kiezers ervan te overtuigen dat het Australische model beter zou werken dan het Nederlandse. Het filmpje van FVD volgde op het nieuws dat het aantal asielverzoeken in 2018 opnieuw was toegenomen.