Corona geen bezwaar voor massademonstraties in grote steden

In grote steden over de hele wereld zijn duizenden mensen de straat opgegaan naar aanleiding van de dood van George Floyd. De zwarte Amerikaan stierf vorige week na hardhandig optreden van politieagenten in Minneapolis. In Parijs braken grote rellen uit na de protesten, in de Verenigde Staten nemen de rellen juist af. Vier voorbeelden van over de wereld.

Rellen in Parijs om ‘Franse George Floyd’

In Parijs gingen dinsdagavond ruim 20.000 Fransen de straat op voor een anti-racismebetoging. De demonstratie begon vreedzaam, maar ontaardde in rellen waarna de oproerpolitie met traangas de demonstratie beëindigde. Franse autoriteiten hadden de demonstratie al verboden uit vrees voor verspreiding van het coronavirus, maar dat verbod werd totaal genegeerd.

Bij de betoging werd niet alleen de Amerikaan George Floyd herdacht, maar ook de Fransman Adama Traoré. De zwarte Traoré wordt gezien als de ‘Franse George Floyd’. Hij rende in 2016 weg voor de politie omdat hij geen identiteitsbewijs bij zich had. Kort na zijn aanhouding stierf hij in Beaumont-sur-Oise, een voorstad van Parijs.

Uit de autopsie van de Franse autoriteiten bleek dat Traoré stierf door hartfalen, een autopsie aangevraagd door zijn familie onderschrijft die conclusie niet. Volgens dat rapport zou verstikking de werkelijke doodsoorzaak zijn. De nieuwe autopsieresultaten werden dinsdag bekend gemaakt, waarna werd opgeroepen voor de demonstratie van dinsdagavond.

Ook protesten in Londen

In Londen werden afgelopen weekeinde verschillende Black Lives Matter-demonstraties gehouden. Woensdag was er in Hyde Park een grote demonstratie waar duizenden mensen op afkwamen. Voorafgaand aan die demonstratie werden aanwezigen opgeroepen om ten minste twee meter afstand van anderen te houden. Door de grote drukte mislukte dat.

Premier Boris Johnson noemde de dood van Floyd verschrikkelijk en onvergeeflijk: ‘we hebben het allemaal op onze schermen gezien’.

Nog geen leger de straat op in Verenigde Staten

Na een zeer onrustig weekend vol demonstraties en rellen in Amerika verliepen demonstraties van dinsdagavond vredig. Veel grote steden in Amerika hebben avondklokken ingesteld waardoor de demonstraties sneller eindigden. Het was de achtste avond op rij dat duizenden Amerikanen de straat opgingen.

Trump dreigde het leger in te zetten om de demonstraties te stoppen, maar tot dusver lijkt dat bij dreigementen te blijven. Alleen in Washington D.C. trad het leger tot dusver op. Ook dinsdag verliepen de demonstraties daar rustiger dan eerder.

Wel is in 23 staten de Nationale Garde actief om de politie bij te staan tijdens de protesten. De Nationale Garde de reservestrijdkracht van een individuele staat en kan worden ingezet als de gouverneur van een staat dat wil.

En in Nederland?

Ook in Nederland waren steden het toneel van protest.

Op het Malieveld in Den Haag kwamen dinsdag enkele duizenden mensen bij elkaar. Volgens een woordvoerder van de gemeente Den Haag verliep de betoging ‘ordelijk, rustig en in een goede sfeer’ en hielden mensen zich over het algemeen goed aan de anderhalvemeterregel. Na de demonstratie verlieten deelnemers de locatie niet allemaal tegelijk, zoals ook was afgesproken met de gemeente. Betogers hielden zich op in kleine groepjes en hielden gepaste afstand.

De gemeente had borden geplaatst en liet een drone boven het Malieveld vliegen om in de gaten te houden of de demonstranten zich aan de regels hielden. Ook waren looproutes gemarkeerd en gold eenrichtingsverkeer.

Op de Grote Markt in Groningen kwamen dinsdag circa duizend demonstranten bijeen en ook hier werd de anderhalvemetermaatregel goed in acht gehouden. De gemeente Groningen stond vooraf maximaal achthonderd betogers toe. Uiteindelijk kwamen duizend betogers op de demonstratie af. Achthonderd verzamelden zich op de Grote Markt en een paar honderd mensen stond rondom het plein te kijken. Volgens de gemeente past dat binnen ‘de berekeningen die van tevoren waren gemaakt’. De gemeente Groningen kijkt ‘zeer tevreden’ terug op een gemoedelijk protest.

In Groningen maakten markeringen duidelijk waar betogers mochten zitten om 1,5 meter afstand tot anderen te houden. Mondkapjes waren verplicht. Beide gemeenten hadden de verantwoordelijkheid voor de naleving van de coronamaatregelen bij de organisatoren van de protesten gelegd.

Tijdens de demonstratie op de Dam maandag in Amsterdam stonden veel teveel mensen op elkaar en hielden betogers zich niet aan de anderhalvemetermaatregel. Burgemeester Femke Halsema greep niet in, wat haar op veel kritiek kwam te staan. Ze was naar eigen zeggen ‘overdonderd’ door de 5.000 demonstranten, omdat ze maar op 250 tot 300 betogers had gerekend.

Woensdag werd ook in Rotterdam gedemonstreerd. De demonstratie bij de Erasmusbrug werd afgebroken omdat het er volgens de politie te druk was. Actievoerders in Utrecht hebben een aanvraag voor een demonstratie op vrijdag ingediend.