De politiek correcte Oscars worden nog wat ‘woker’

Oscar-beelden met op de voorgrond een foto van Katharine Hepburn. Foto: Reuters

Een diversiteitsquotum om een Oscar te winnen, leidt tot ophef in Amerika. Vanaf 2024 kan een film alleen voor een Oscar worden genomineerd als die een paar diversiteitsdoelen haalt. Een nieuwe stap voor de intens politiek correcte show. Vier vragen en antwoorden.

1. Wat is er aan de hand?

De organisator van de Oscars, een van de meest prestigieuze filmprijzen ter wereld, kwam deze week met een opvallend bericht. Vanaf 2024 kan een film alleen voor een Oscar worden genomineerd als die productie beantwoordt aan enkele diversiteitsvoorwaarden.

Dat is bijvoorbeeld het geval als één hoofdrol wordt gespeeld door een acteur uit een raciale of etnische groep die is ‘ondervertegenwoordigd’. Een aantal van die groepen wordt geïdentificeerd door de Academy of Motion Picture Arts and Sciences, zoals de naam voluit luidt: vrouwen, zwarte personen, lhbti’rs, latino’s, mensen uit het Midden-Oosten en gehandicapten. Als er geen hoofdrol weggelegd is voor iemand uit een minderheidsgroep, volstaat dat 30 procent van de andere rollen door leden van ondervertegenwoordigde groepen wordt ingevuld. Een andere manier om aan het quota te komen is door het personeel achter de schermen diverser te maken.

2. Waarom komen ze met die regels?

De Oscarshow kreeg de afgelopen jaren veel kritiek omdat zoveel blanke mannen met de prijzen naar huis gaan. In 2015 ging de hashtag #OscarsSoWhite voor het eerst viral en bijna elk jaar erna kwam die terug, als bleek dat veruit de meeste genomineerden opnieuw oude, blanke mannen waren. De organisatie zegt dat de nieuwe regels ‘een katalysator moeten zijn voor langdurige, essentiële verandering in onze sector’.

Het is een nieuwe stap voor de intens politiek correcte show. In voorgaande jaren waren er al momenten die tot gefronste wenkbrauwen leidden: zoals Leonardo diCaprio, die de wereld rondvliegt in zijn privévliegtuig, maar doodleuk een speech hield tijdens de Oscar-uitreiking over de gevaren van klimaatverandering. Nu zet de organisator dus druk op filmmakers om mee te gaan in het progressieve wereldbeeld. Ongetwijfeld hoopt de Academy dat de extra aandacht goed uitpakt voor de prijzenshow: de kijkcijfers in 2020 waren historisch laag.

3. Hoe zijn de reacties op het plan?

Niet zo positief. Volgens sommigen gaan de regels lang niet ver genoeg om ongelijkheid echt aan te pakken – bijvoorbeeld omdat blanke vrouwen ook gelden als een minderheid. Anderen zijn er boos over dat de Oscar-organisatie filmmakers verplicht tot zulke stappen. Actrice Kirstie Alley, die ooit in Cheers speelde, tweet: ‘Kun je je voorstellen dat je Picasso had verteld wat er op zijn verdomde schilderijen moest staan. Jullie zijn gek geworden.’

De regels zijn kortzichtig, meent New York Post-columnist Kyle Smith. ‘De glorieuze diversiteit van Amerika in de 21e eeuw vertegenwoordigen, is een probleem als de film zich afspeelt in vrijwel elk ander tijdperk of op een andere plek.’ Moet een film over de Italiaanse maffia nou echt inheemse Amerikanen in het plot verwerken? De makkelijkste manier om aan de regels te voldoen, is trouwens om simpelweg meer diverse stagiairs in te huren.

4. Zullen de regels werken?

Dat moet de komende jaren blijken. Het kan goed zijn dat door deze richtlijnen flink meer films met bijvoorbeeld een donkere acteur worden genomineerd voor een Oscar. Het is dan aan de stemmende leden om hun keus te maken. Die groep – mensen uit de filmindustrie – is de laatste jaren ook al steeds diverser gemaakt. Van de 819 leden die begin 2020 werden verwelkomd, is 45 procent vrouw, 36 procent van een etnische minderheid en 49 procent niet-Amerikaans.