Bij de Amerikaanse krant The New York Times is een journalist ontslagen na het gebruik van het scheldwoord ‘nigger’ (nikker/neger red.) tijdens een discussie over dit thema. Vier vragen en antwoorden over de kwestie.
1
Om welke journalist gaat het?
Donald G. McNeil jr. (67) begon in 1976 bij The New York Times als ‘kopijloper’, een niet meer bestaande functie waarbij de werknemer getypte kopij van redacteuren naar de drukkerij brengt. In de loop der jaren werkte McNeil zich op tot wetenschaps- en gezondheidredacteur. Hij gold als een veteraan in het vak en deed tijdens zijn carrière verslag vanuit zeker zestig landen.
Lees ook deze column van Afshin Ellian: We betalen zelf mee om te worden gedemoniseerd
Als gezondheidsredacteur was McNeil een van de gezichten die verslag deden van de COVID-crisis. Tijdens de pandemie raakte hij bekend om zijn vroege en aanhoudende waarschuwingen over de ernst van de situatie.
2
Waarvan wordt hij beschuldigd?
McNeil was als gids en expert mee op een door de Times gesponsorde studententrip naar Peru in 2019. Tijdens de reis praatte McNeil met een student over racisme en nam hij het scheldwoord ‘nigger’ in de mond, dat vaak voor zwarten wordt gebruikt. Dat was niet in scheldende zin of uit kwade opzet, maar in een discussie over de term.
Zeker zes studenten of hun ouders klaagden achteraf, meldde de The Daily Beast vorige week. Naast het gebruik van het ‘n-woord’ zou McNeil racistische en seksistische opmerkingen gemaakt hebben gedurende de hele reis. Hij zou ‘niet geloven in het concept van wit privilege’. En volgens drie deelnemers zou hij stereotypen hebben gebruikt over zwarte tieners.
De Times bevestigde alleen het gebruik van het ‘n-woord’ door McNeil tijdens de reis in de context van discussie over het woord. Wat er in de overige gevallen precies is gezegd is onduidelijk.
3
Hoe reageerde de hoofdredactie?
De hoofdredactie bleef aanvankelijk achter McNeil staan. ‘Ik heb een onderzoek geautoriseerd en daaruit geconcludeerd dat zijn opmerkingen beledigend waren en dat hij een zeer belabberde inschatting maakte,’ schreef hoofdredacteur Dean Baquet. ‘Maar het kwam niet op mij over alsof zijn intenties hatelijk of kwaadaardig waren.’
Lees ook deze ingezonden opinie van Raisa Blommestijn: Waarom de strijd tegen de ‘cancel culture’ zo belangrijk is
Een paar dagen na dat briefje stuurde een groep van tientallen – veelal gekleurde – werknemers van de krant een brief naar de uitgever A.G. Sulzberger, waarin zij zich zeer kritisch over McNeil uitlieten. ‘Ondanks de ogenschijnlijke verplichting van de Times aan diversiteit en inclusie, hebben we een prominent platform geboden – een cruciale verslaggever die een pandemie verslaat die onevenredig hard mensen van kleur treft – aan iemand die koos om woorden te gebruiken die beledigend zijn en onacceptabel volgens de standaard van elke redactie.’
Baquet, Sulzberger en algemeen directeur Meredith Kopit Levien antwoordden de groep in een brief vorige week woensdag. ‘We verwelkomen deze input. We waarderen de geest waarin het is aangeboden en zijn grotendeels akkoord met het bericht erin.’
In een statement aan de redacteuren op vrijdag 5 februari verduidelijkte McNeil dat hij de term had gebruikt in een discussie met een student over de schorsing van een klasgenoot die de term had gebruikt. ‘Dat had ik niet moeten doen,’ schreef hij. ‘Aanvankelijk dacht ik dat de context waarin ik dit lelijke woord gebruikte dat zou rechtvaardigen. Ik realiseer me nu dat dit niet het geval is. Het is diep beledigend en kwetsend.’
Lees ook de ingezonden opinie van Sujet Shams: ‘Discussie over racisme is enorm uit de hand gelopen’
‘Voor het beledigen van mijn collega’s – en alles dat ik heb gedaan dat de Times schade heeft berokkend – wat een instituut is waarvan ik hou en in wiens missie ik geloof en probeer te dienen – het spijt me. Ik heb jullie allemaal teleurgesteld.’
4. En nu?
Het excuus van McNeil mocht niet baten. Op 5 februari 2021 maakte The New York Times bekend dat McNeil was ontslagen.
Columnisten Andrew Sullivan en Charles C.W. Cooke hebben het besluit om McNeil te ontslaan, bekritiseerd. Volgens hen is er een ‘wezenlijk verschil tussen het gebruik van een racistische benaming in een discussie over het gebruik van die racistische benaming en het gebruik van die racistische benaming om iemand te kleineren of pijn te doen’.