Een enquête in twaalf EU-lidstaten door de European Council on Foreign Relations (ECFR) wijst uit dat de meeste Europeanen wel zien dat er een nieuwe ‘koude oorlog’ aan de gang is met China en Rusland, maar dat zij hun land niet zien als direct betrokkene bij deze conflicten.
In heel Europa gelooft 62 procent dat er een nieuwe ‘koude oorlog’ gaande is tussen de Verenigde Staten en China, en 59 procent ziet een vergelijkbaar schisma ontstaan tussen de Verenigde Staten en Rusland.
Maar uit de ECFR-enquête blijkt ook dat slechts 15 procent van de Europeanen die zich hebben uitgesproken, meent dat hun land zich momenteel in een nieuwe ‘koude oorlog’ met China bevindt. Dit cijfer stijgt tot 25 procent met betrekking tot Rusland.
Lees verder onder de grafiek
Respondenten in Hongarije (91 procent), Bulgarije (80), Portugal (79) en Oostenrijk (78) zijn het meest geneigd om te zeggen dat hun land niet in een conflict met Peking verkeert. Van de Zweden zegt 33 procent dat hun land zich in een ‘koude oorlog’-achtige positie met China bevindt. Daarmee halen zij het hoogste percentage.
Lees verder onder de grafiek
De EU-leiding in Brussel in conflict met China en Rusland
Wel ziet een groter aantal ondervraagden de EU-leiding in Brussel in conflict met China en Rusland. Al is slechts 31 procent van de ondervraagden van mening dat de Europese Unie (EU) in een conflict met China verkeert. Het blijft een minderheidsantwoord.
Lees dit omslagverhaal van vorig jaar terug: De negen fronten van de nieuwe Koude Oorlog
Meer ondervraagden, 35 procent, waren van mening dat de EU níet in een ‘koude oorlog’ met China verkeert. Van de ondervraagden is 44 procent van mening dat de EU een koude oorlog voert met Moskou.
In de ogen van de Europeanen is de ‘westerse alliantie’ tegen China en Rusland een coalitie tussen Washington en Brussel, in plaats van tussen Amerika en Europese staten.
Pleidooi voor toekomst van Atlantisch bondgenootschap
De auteurs van het rapport, Mark Leonard en Ivan Krastev, waarschuwen dat ‘als Brussel zich voorbereidt op een strijd met de hele samenleving tegen de autocratieën in Peking en Moskou, ‘het tot de ontdekking kan komen dat er “geen maatschappelijke consensus” daarover is’.
Leonard en Krastev dringen er bij de leiders van de EU op aan om een assertiever beleid ten opzichte van China en Rusland te bepleiten op basis van Europese en nationale belangen in plaats van een koude-oorlogslogica, zodat zij een sterk, verenigd en overtuigend pleidooi voor de toekomst van het Atlantisch bondgenootschap kunnen verkopen aan de Europese burgers.
Leonard en Krastev suggereren dat er een groeiende kloof is tussen de beleidsambities van Brussel en de individuele EU-lidstaten, en dat dit een effectieve Europese reactie zou kunnen ondermijnen in het geval van escalerende spanningen met China of Rusland.
Gemeenschappelijk Europees buitenlands beleid
Leonard en Krastev menen dat de Europeanen ‘eindelijk het bestaan erkennen van een gemeenschappelijk Europees buitenlands beleid’ ten aanzien van China en Rusland, in plaats van dat zij hun nationale regeringen beschouwen als de instelling die het best in staat is om hun belangen en waarden te verdedigen.
Leonard en Krastev menen dat beleidsmakers zich minder moeten richten op ideologische tegenstellingen en de noodzaak van onderlinge afstemming, en zich moeten concentreren op de vraag hoe een nieuw, evenwichtig bondgenootschap de Europese burgers in een gevaarlijke wereld meer macht en soevereiniteit kan geven.