Kiezers in Virginia rekenden genadeloos af met Democratische kandidaten voor diverse verkiezingen, een grote verrassing in een staat die steeds linkser werd. Het is een heldere waarschuwing aan het adres van president Joe Biden, die moet vrezen dat hij volgend jaar een zetelmeerderheid in het Congres kwijtraakt.
Terug in het vliegtuig na zijn rondreis door Europa kon president Joe Biden dinsdagnacht slecht slapen. Hij zette de televisie aan en zag op de zenders CNN en Fox News de resultaten binnendruppelen van diverse verkiezingen in het land. Het nieuws was voor de Democraten bijna uitsluitend negatief.
De meeste aandacht ging uit naar de race om het gouverneurschap van Virginia, een staat die de afgelopen jaren steeds ‘blauwer’ en dus linkser werd. Niet de voormalige Democratische gouverneur Terry McAuliffe won, maar zijn Republikeinse uitdager Glenn Youngkin, eerder werkzaam in private equity, waarbij investeringsmaatschappijen met privaat vermogen bedrijven buiten de aandelenbeurs om financieren. Ook twee andere verkiezingen in de staat Virginia zijn gewonnen door een Republikein. Dat het gouverneurschap in New Jersey nipt in handen bleef van Democraat Phil Murphy was amper een overwinning te noemen in een van de meest linkse staten van het land.
Referendum over president Biden
Of de gouverneur van Virginia een Democraat of een Republikein is, maakt niet zoveel uit voor de president in het Witte Huis. Toch kan de verrassende verkiezingsuitslag niet anders dan een waarschuwing zijn voor Biden en de Democraten. De entourage van de president maakt zich steeds grotere zorgen over de tussentijdse verkiezingen in 2022, als het er écht om gaat: dan wordt eenderde van de Senaat en het gehele Huis van Afgevaardigden verkozen.
De race in Virginia wordt gepresenteerd als een referendum over Biden, die kampt met lage waarderingscijfers. Gouverneur McAuliffe probeerde zijn tegenstander te verbinden aan oud-president Donald Trump in de hoop linkse kiezers op te trommelen. Het tegenovergestelde gebeurde. Dat zag ook Trump, die smalend verklaarde dat McAuliffe het ‘alleen maar had over Trump, Trump, Trump… en verloor!’
Torenhoge inflatie
In twaalf maanden stemde de staat twee keer geheel anders. In 2020 won Biden nog met 10 procentpunten van zijn tegenstander Trump. Een jaar later wonnen de Republikeinse statenkandidaten gemiddeld met dik 2 procentpunten (inclusief een meerderheid van kiezers zonder universitair diploma, blanke vrouwen en latino’s). Als die trend landelijk doorzet, verliezen de Democraten volgend jaar 51 zetels in het Huis van Afgevaardigden, berekende Dave Wasserman van het toonaangevende Cook Political Report, een Amerikaanse online nieuwsbrief waarin verkiezingen en campagnes worden geanalyseerd.
The Biden administration never makes the same mistake twice—they make it 5 or 6 times, just to be sure.
I think they’re going to double down on stupid now and try to ram through their fake infrastructure and tax-and-spend bills. pic.twitter.com/nBDCWs2iPl
— John Kennedy (@SenJohnKennedy) November 4, 2021
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Waarom de recente verkiezingsdag zo slecht verliep voor de Democraten, niemand die het zeker weet. De actuele economische situatie helpt in elk geval niet: een aanhoudend hoge inflatie is voor steeds meer kiezers het belangrijkste politieke thema. Het maandenlange gekibbel in federaal regeringscentrum Washington D.C. tussen de Democraten over een infrastructuurwet en een genereuze begroting evenmin. COVID-19 blijft ook een prangende kwestie in een land waar bijna de helft van de bevolking twijfelt over een vaccinatie tegen het coronavirus. En dan zijn er breed gedragen zorgen dat het curriculum op openbare scholen steeds meer woke wordt. Deze kwestie werd aangewakkerd door een blunderende McAuliffe die zei dat ‘ouders niet aan scholen moeten vertellen wat ze de leerlingen wel en niet mogen onderwijzen’.
Meer meer meer
De vraag is welke lessen worden getrokken uit de verkiezingsuitslagen. Biden onderstreepte woensdag 3 november de noodzaak snel wetten door het Congres te loodsen, juist in deze periode van economische onzekerheid. ‘Mensen zijn overdonderd. Het is aan ons om resultaten te boeken die hun levensstandaard verbeteren, zodat ze weer adem kunnen halen.’
Een wet aannemen waardoor biljoenen dollars kunnen worden uitgegeven, is één manier om Amerikanen te laten zien dat Biden meer is dan het tegenovergestelde van Trump. Het is de vraag of deze manier de sleutel tot succes is. Het voorgestelde pakket aan maatregelen, historisch gezien enorm duur, zou het sociale vangnet enorm uitbreiden. Per onderdeel is er steun voor de plannen, van zwangerschapsverlof en gratis kinderopvang tot subsidies voor elektrische auto’s. Maar als Amerikanen wordt gevraagd naar het gehele pakket, denkt slechts een kwart van hen dat zij ervan zullen profiteren.
Het kan ook te snel en te veel zijn, aldus de gematigde Democratische Senator Joe Manchin. Hij wees woensdag op enkele opvallende verkiezingsuitslagen: in de stad Buffalo is een openlijk socialistische burgemeesterskandidaat weggestemd. Daarnaast hebben de inwoners van Minneapolis te kennen gegeven dat ze hun politiekorps willen behouden in plaats van het wegbezuinigen.
Manchin vat het stemgedrag samen als een oproep voor politici ‘beter te luisteren naar kiezers in onze eigen staten’ in plaats van alsmaar progressievere ideeën te omarmen die een mondige minderheid wil doordrukken.
Biden was aangesteld om de Verenigde Staten in rustiger vaarwater te brengen. Het land tegen de zin van zijn inwoners naar links duwen, kan zomaar eens averechts werken.