Na een historische speech van de Russische president Vladimir Poetin is Rusland buurland Oekraïne verder binnengetrokken. Poetin ziet de zelfverklaarde republieken van Donetsk en Loehansk als ‘onafhankelijk’ van Oekraïne en verleent ze militaire steun. Het westen stelt sancties in, zo ziet Duitsland af van de ingebruikname van Nord Stream 2, de omstreden gasverbinding.
Duitsland schort Nord Stream 2 op
De omstreden gaspijplijn Nord Stream 2 wordt niet in gebruik genomen. De Duitse bondskanselier Olaf Scholz maakte dat dinsdag bekend. De ruim 12 miljard euro kostende gasverbinding door de Oostzee kan de Russische gastoevoer naar Duitsland verdubbelen. Door af te zien van ingebruikname blijven bestaande gastoevoeren via onder meer Oekraïne belangrijk. De Duitse beslissing zou samenhangen met een stevig Europees sanctiepakket dat deze middag wordt onthuld.
De twee separatistische gebieden beslaan grofweg een derde van de regio’s Donetsk en Loehansk. Het Russische parlement stemde dinsdag in met de erkenning, maar onduidelijk blijft of Rusland de gebieden die nu al in handen van de separatisten zijn, erkent of het volledige gebied wil innemen.
Dat laatste zou betekenen dat Rusland uit is op een verdere inname van Oekraïens grondgebied en waarschijnlijk oorlog. Rusland zou dan steden met honderdduizenden inwoners zoals Marioepol als onafhankelijk gebied zien, terwijl de stad Oekraïens is.
Lees verder onder de afbeelding
Poetin past geschiedenis aan naar zijn eigen wereldbeeld
Deze ontwikkeling zou passen in de visie van Poetin die hij gisteren in zijn speech tot uiting bracht. Poetin veegde de vloer aan met de geschiedenis en ontkende het bestaansrecht van Oekraïne. Het land zou door een fout van de Sovjetleiding onafhankelijk zijn gemaakt. Poetin meent dat Oekraïne altijd toebehoorde aan het Russische rijk, ook al is dat feitelijk niet juist.
Lees ook deze blog van Robbert de Witt: Verontrustend: ook na twintig jaar blijft het gissen naar Poetins plannen
Het hedendaagse Oekraïne, dat al dertig jaar, bestaat zou een ordinaire boevenstaat zijn die profiteert van Rusland en alleen overeind blijft dankzij geheime steun van de Verenigde Staten. Bovendien zou het uit zijn op de ontwikkeling van nucleaire wapens om Ruslands bestaan te bedreigen.
Amerikanen waarschuwen voor bloederige oorlog
Met die woorden wil Poetin een mogelijke invasie van het land goedpraten. Amerikaanse regeringsleden en topambtenaren waarschuwen al weken daarvoor. ‘Dit is geen Russische bluf, alle benodigdheden voor een succesvolle aanval zijn verzameld,’ zei de Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin zondag.
Austin meent dat de hoofdstad Kiev een van de doelwitten is van de aanstaande Russische invasie. De Russen zouden volgens Amerikaanse inlichtingen, die op achtergrondbasis worden gedeeld met journalisten, meer dan 190.000 soldaten hebben klaarstaan aan de grenzen van Oekraïne, bijna driekwart van het professionele leger.
Volgens Nationale Veiligheidsadviseur Jack Sullivan kan zo’n invasie bijzonder bloederig verlopen. In een brief aan de Verenigde Naties waarschuwen de Amerikanen voor een ‘moordlijst’ die de Russen zouden hebben om Oekraïense prominente politici en activisten te vermoorden.
Diplomatie lijkt crisis niet meer te kunnen bezweren
Lees ook: Met de stap van Poetin om de separatistische regio’s als onafhankelijk te zien, lijkt een diplomatieke oplossing verdampt. In 2014 en 2015 werden twee Minsk-akkoorden gesloten tussen Oekraïne, Rusland, Duitsland en Frankrijk. In die akkoorden zijn dertien punten afgesproken, zoals een staakt-het-vuren, om de crisis te bezweren. De twee regio’s zouden onder Oekraïense wetgeving recht op zelfbestuur krijgen. Nu Poetin de regio’s niet meer als onderdeel van Oekraïne ziet, haalt dat het fundament onder de Minsk-akkoorden vandaan.
Europa en de Verenigde Staten voeren dinsdag 22 februari druk overleg hoe Poetin bestraft moet worden voor deze stap. De Amerikaanse president Joe Biden kondigde met een presidentiële decreet aan dat Amerikaanse import, export of financiering van projecten in de twee regio’s zijn verboden.
Dat moet een eerste stap zijn naar verdere sancties. De Amerikanen zouden die willen afstemmen met de Britten die later op dinsdag hun sanctiepakket willen onthullen. Ook de lidstaten van de Europese Unie overleggen over de precieze sancties die zij Rusland willen opleggen.