Hoe Marokko Europese landen chanteert met illegale migranten

Marokko boekt succes door bij Europese landen te dreigen dat het grote groepen illegale migranten zal doorlaten. Ook Nederland blijkt gevoelig voor ‘chantagediplomatie’.

De Libische dictator Muammar al-Khaddafi lukte het 25 jaar geleden al om waardevol wisselgeld te innen door Afrikanen in gammele bootjes naar Europa te sturen. Als hij daarmee stopte, beloofde de Italiaanse premier Silvio Berlusconi zich te zullen inzetten voor afschaffing van de internationale sancties. Dat Khaddafi massaal mensenrechten schond, maakte niet uit. De aanpak van illegale migratie was van groter belang.

Ook Marokko zet asielzoekers succesvol in om Europa tot diplomatieke concessies te dwingen. Nederland voegde zich recent bij de groeiende groep landen die zijn gezwicht voor de machinaties van de regering in Rabat. Daardoor kan Den Haag nu voor het eerst in jaren weer afgewezen asielzoekers terugsturen. Tot opluchting van politie en burgemeesters. Honderden illegale Marokkanen zwerven al jaren door Nederland en veroorzaken relatief veel criminele overlast.

Hoekstra erkende impliciet de bezetting van de Westelijke Sahara

‘Marokko heeft Nederland succesvol gechanteerd,’ zegt Said Bouddouft (57), sociaal werker en auteur op de opiniesite Republiek Allochtonië. Volgens Bouddouft is het een bekend patroon. ‘Toen Den Haag jaren geleden afspraken maakte om het vermogen te controleren van Nederlanders die in Marokko een uitkering ontvingen, slaagde Rabat erin de uitvoering te frustreren. Telkens waren er nieuwe procedurele barrières.’ De boodschap was duidelijk: pas na toezeggingen op andere terreinen zou Marokko meewerken.

Die toezeggingen zijn er nu. In ruil voor de terugkeerdeal erkende minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra (CDA) eerder dit jaar impliciet de bezetting van de Westelijke Sahara. ‘Geloofwaardig,’ noemde hij de Marokkaanse plannen met het gebied. Ook heeft Nederland beloofd minder moeilijk te doen over mensenrechten en te zullen onderhandelen over een uitleveringsverdrag. Andere Europese landen maakten recent eenzelfde ommezwaai. Spanje veranderde van standpunt nadat Marokko vorig jaar in één nacht 8.000 illegale migranten de grens met de Spaanse enclaves Ceuta en Melilla over stuurde.