Volodymyr Zelenksy: ‘Vergeet Oekraïne niet. Word niet Oekraïne-moe’

‘Ik zou de gelukkigste man op aarde zijn als het boek dat u nu in handen heeft nooit zou zijn uitgegeven.

Als de toespraken die ik na 24 februari 2022 heb gehouden nooit zouden zijn geschreven, uitgesproken, beluisterd, gelezen.

Dit is, ik besef het heel goed, een nogal onbehouwen manier om met deze inleiding te beginnen. Voor het merendeel van de boeken die uitkomen zouden deze woorden te hard overkomen. Dit boek is de uitzondering daarop. Ik schrijf deze woorden niet in een grove poging om uw aandacht te trekken en ik wil evenmin een onoprechte poging doen om roem binnen te slepen. Daar is de reden dat ik uw aandacht wil trekken veel te pijnlijk voor. En dan zou die “roem” een veel te hoge prijs hebben. De reden is de oorlog die tegen Oekraïne is begonnen. De duizenden mensen die door Rusland zijn gedood.

‘Ik had net zo lief niet op het omslag van Time gestaan’

Konden we het verleden maar veranderen. Er is heel veel wat ik zo op zou willen geven. De lof en bewondering van over de hele wereld. Wat me liever zou zijn is dat mensen “Wie?” zeggen als ze de naam Zelensky horen. Ik zou het liefst niet het applaus hebben gehoord van het Amerikaanse Congres, het Britse Lagerhuis en het Europees Parlement. En de Oekraïners zou het geluid van explosies of geweerschoten bespaard moeten zijn gebleven.

Konden we het verleden maar veranderen. Ik had net zo lief niet op het omslag van Time gestaan. Ik had liever als arts onderzoek gedaan naar een manier om kanker te genezen. Ik had liever niet op een lijst van de invloedrijkste mensen gestaan, want daar staan vooral politici op. En dat terwijl er wetenschappers op horen te staan die manieren zoeken om honger de baas te worden, die strijden tegen de opwarming van de aarde, chemische en biologische oorlogvoering en zelfs de kernwapens die de wereld bedreigen.

Konden we het verleden maar veranderen. Ik kan prima leven zonder alle keren dat mijn naam in de pers, op radio en tv en in sociale media wordt genoemd. Het doet me echt niets dat ik steeds meer volgers krijg op Instagram en Facebook. Wat me wél raakt, waar mijn hart van breekt, zijn de duizenden mensen die zijn vermoord in Boetsja en Izjoem. Alle dode Oekraïners.

Ik denk dat iedereen op aarde wel weet wat er de afgelopen acht jaar in Oekraïne is gebeurd. Als u helder kunt denken, als er mededogen is in uw hart, weet u ook wat er op 24 februari is gebeurd. Misschien begrijpt u waarom het terecht is dat wij “rf” in kleine letters schrijven, en niet in hoofdletters (rf –russische federatie. De Oekraïense ­regering gebruikt geen hoofdletters voor de naam van de Russische staat, omdat het gebruik daarvan die staat ten onrechte enige legitimiteit zou geven).

Misschien begrijpt u waarom deze inleiding zo’n abrupt, bruusk begin heeft meegekregen.

De tijden waarin we op dit moment leven zijn ernaar. De oorlog waarin deze woorden zijn opgeschreven is ernaar. In het overgrote merendeel van de boeken die dit jaar verschijnen zou zo’n begin te veel van het goede zijn geweest. Dit boek is daar een uitzondering op.

‘Dit boek gaat over hoe we de toekomst kunnen opbouwen’

Maar het thema van dit boek is niet dat we het verleden niet kunnen veranderen. Dit boek gaat over hoe we de toekomst kunnen opbouwen. En het gaat over Oekraïne en het Oekraïense volk, dat daar al mee bezig is.

Dat proces is niet op 24 februari ­begonnen. Oekraïne is niet begin 2022 op de wereldkaart verschenen. De Oe­kraïners zijn niet geboren toen de rf ons land binnenviel. We waren, we zijn en we zullen zijn. We hebben bestaan, we bestaan en we zullen ­bestaan.

We waarderen de hulp, de steun en de aandacht van de wereld, maar de moed van ons volk mag niet vanzelfsprekend worden gevonden. De oorlog mag geen routineuze aangelegenheid worden. Vergeet Oekraïne niet. Word niet Oekraïne-moe. Laat de aandacht voor onze moed en ons fiere verzet geen kortstondige modegril zijn.

Oekraïne steunen is geen trend, geen meme, geen hashtag-challenge op so­ciale media. Het is geen kracht die zich snel over de planeet verbreidt en dan net zo snel weer in de vergetelheid raakt. Als u wilt begrijpen wie we zijn en waar we vandaan komen, moet u eerst meer over ons weten. Dit boek kan u daarbij helpen.

 Wij zijn niet met deze oorlog begonnen. Maar we moeten die strijd wel tot het einde toe voeren. En daartoe zijn we bereid. Wat het einde van de oorlog zal brengen? Eerst zeiden we “vrede”. Nu zeggen we “de overwinning”.

Het zijn woorden uit de eerste en de laatste redevoering in dit boek. Er liggen drie jaar en drie maanden tussen: van 20 mei 2019 tot 24 augustus 2022. Dit is de periode uit de Oekraïense geschiedenis waarin ik u tot gids zal zijn. Dit is de weg die we als natie hebben gevolgd.

Deze woorden bieden een beknopte beschrijving van de manier waarop ik ben veranderd. En ook mijn medewerkers en het Oekraïense volk zijn veranderd. Wij wilden geen oorlog. We wilden al het mogelijke doen om een oorlog te voorkomen. Dat heb ik duidelijk aangegeven zodra ik als president was beëdigd en dat ben ik blijven zeggen, tot aan de laatste uren voor de Russische inval.

Elke keer dat de rf een lucifer aanstak om het kruitvat tot ontploffing te brengen hebben wij die uitgeblazen. We hebben niet gereageerd op hun provocaties en hebben niets gedaan toen zij elke overeenkomst tussen onze twee landen schonden. We zijn altijd naar vrede blijven streven, zijn het altijd via diplomatieke kanalen blijven proberen, hebben ons altijd gericht op dialoog en onderhandelen.

De rf wilde Oekraïne vernietigen

Op 24 februari 2022, om 4.30 uur in de ochtend, kwam het antwoord van de rf. Het optreden van de Russen liet aan duidelijkheid niets te wensen over. Ze wilden Oekraïne vernietigen. Ons van de aardbodem wegvagen, als staat en als volk.

Uiteraard hadden de Oekraïners dat antwoord eerder gehoord. Het is in vele talen, in vele eeuwen en door vele in­vallers gegeven. En met al die invallers is het op dezelfde manier afgelopen. Uiteindelijk zijn al die invallers terug gevlucht over de grens die ze in hun dwaasheid waren overgestoken. Ze hebben hun wapens en uitrusting achtergelaten en hebben gehavend en in grote haast ons land verlaten.

Bij de legereenheden van de rf is het niet anders gegaan. Die hebben de dag vervloekt dat ze ons land zijn binnengevallen en merkten dat de aardige, vreedzame bewoners van ons land waren veranderd in leeuwen, klaar om elke vijand aan stukken te rijten.

Ze hebben gemerkt dat een vriendelijk, gastvrij volk resoluut de wapens heeft opgenomen en hun niet het graan van onze akkers, maar het lood uit onze geweren biedt.

Ze hebben ondervonden dat studenten en wetenschappers, musici en acteurs, leraren en artsen, technici en boeren zij aan zij strijden met onze militairen. Zo hebben die het op een na sterkste leger ter wereld verslagen, is het vlaggenschip van de Russische vloot naar de bodem van de zee gejaagd en hebben ze in nog geen week leren omgaan met M270 MLRS en HIMARS. Zo zijn in een paar dagen duizenden vierkante kilometers grondgebied heroverd.

‘Eerst zeiden we “vrede”. Nu zeggen we “de over­winning”’

Wie die Oekraïners zijn? Het antwoord op die vraag vindt u in de zestien toespraken die in dit boek bijeen zijn gebracht. Die zijn niet zomaar uitge­kozen. Sinds mijn aantreden, in mei 2019, heb ik ongeveer duizend keer een publiek toegesproken. Ik heb de toespraken in dit boek gekozen omdat ze u, meer dan andere, inzicht bieden in wie we zijn, in wat we willen, in onze principes en waarden.

Ik nodig u uit om via deze teksten kennis te maken met Oekraïne. Maak kennis met onze dromen en met hen die die dromen aan scherven wilden slaan. Ontdek hoe we vóór de invasie waren, hoe de oorlog ons heeft veranderd, en waarom. Lees over ons leven en onze wederwaardigheden in de afgelopen drie jaar.

Maar luister bovenal naar onze boodschap. Een boodschap die in 2022 helder weerklonk op onze Dag van de Onafhankelijkheid en zal blij-ven klinken tot de laatste invaller ons land heeft verlaten. Wat het einde van de ­oorlog zal brengen? Eerst zeiden we “vrede”. Nu zeggen we “de over­winning”.’