Nieuw verlies Trump-kandidaat biedt Democraten ruimte

Herschel Walker en Donald Trump voeren campagne. Foto: ANP

In Georgia is de strijd om de laatste Amerikaanse Senaatszetel beslecht. Zittend Senator Raphael Warnock versloeg op dinsdag 6 december zijn Republikeinse uitdager Herschel Walker overtuigend. President Joe Biden haalt opgelucht adem, terwijl het verlies ook een klap is voor oud-president Donald Trump, die de weg naar de politiek voor Walker effende.

Walker en Warnock kregen bij de tussentijdse verkiezingen begin november geen meerderheid van de kiezers achter zich. Daarom werd in Georgia besloten tot een eindstrijd tussen de twee best presterende kandidaten. Die zogenoemde run off-verkiezing was op dinsdag 6 december.

Strijd in Georgia kostte honderden miljoenen

Het werd een dure strijd. Meer dan 400 miljoen euro werd uitgegeven door de campagneteams van de Democraten en Republikeinen. Op het spel stond de laatste beschikbare Senaatszetel. Democraat Warnock won. Hij haalde op 6 december ruim 51 procent van de stemmen. Walker bleef op zo’n 48 procent steken.

De winst verstevigt de macht van de Democraten in de Senaat. Warnock sleepte de felbegeerde 51ste Senaatszetel binnen. Zo hebben de Democraten er één meer dan de afgelopen twee jaar. Toen was er een evenwicht in de Senaat met 50 Republikeinen en 50 Democraten. Bij stakende stemmen had vicepresident en Democraat Kamala Harris telkens de gelegenheid om de doorslaggevende stem uit te brengen.

Warnocks zetel maakt leven van Biden en Democraten makkelijker

Met de nipte meerderheid kunnen de Democraten de komende twee jaar gemakkelijker politiek bedrijven. Bijvoorbeeld bij het benoemen van federale rechters, de juridische laag direct onder het Hooggerechtshof. Biden deed dat in de eerste twee jaar al in recordtempo en zal dat nog verder willen opschroeven om zo de Amerikaanse rechtbanken te hervormen. Wetsvoorstellen aangenomen krijgen, zal lastiger zijn, door de Republikeinse meerderheid in het Huis van Afgevaardigden.

Voor Republikeinen voelt de winst in het Huis van Afgevaardigden steeds meer als de troostprijs van de tussentijdse verkiezingen. In de maanden voor de stembusgang hoopten zij op een monsterzege. President Joe Biden was bijzonder impopulair onder de Amerikaanse bevolking.

Republikeinen ruziën over het slechte resultaat

Nu de landslide uitbleef, is het vingerwijzen naar schuldigen begonnen. Oud-president Donald Trump wordt opvallend vaak genoemd. Hij is niet meer zo onaantastbaar als tijdens zijn presidentschap.

De oud-president wordt aangewreven kandidaten te hebben gesteund die slechte politici zijn. Voor Trump is het belangrijkste dat Republikeinse kandidaten zich laven aan zijn politieke filosofie, onder meer aan de leugen dat Joe Biden een onrechtmatig verkozen president is.

Zo koos Trump ook Herschel Walker uit als kandidaat voor de Senaat in Georgia. De voormalige American football-speler had geen enkele politieke ervaring en bleek een politieke brekebeen. Zijn zoon sprak zich uit tegen hem en twee vrouwen zeiden dat Walker een abortus voor hen had geregeld. Walker zei tijdens zijn campagne juist tegen abortus te zijn.

Amerikaanse politiek maakt
zich klaar voor 2024

Bij Trumps kandidaatkeuzes plaatste de Republikeinse leider in de Senaat, Mitch McConnell, eerder al kanttekeningen. Ook Senator Rick Scott krijgt kritiek te verduren. Scott beheerde het campagnefonds van de Republikeinse Partij en besliste zo welke kandidaat geld kreeg om campagne te voeren, en welke niet. Scott probeerde McConnell af te zetten als Republikeinse leider in de Senaat, maar kreeg daarvoor niet de steun van zijn collega’s.

De interne verdeeldheid bij de Republikeinen biedt kansen voor een open strijd om de nominatie voor het presidentschap. Nu de strijd in Georgia is beslist, maakt de Amerikaanse politiek zich op voor de strijd om het Witte Huis in 2024. De eerste kandidaten zijn al aan het warmlopen, onder wie oud-president Donald Trump. Hij maakte zijn kandidatuur al in november bekend.