Vijf vragen over hoe Vlaamse cd&v succes van BBB kopieert.
1. Staan christen-democraten in België er net zo beroerd voor als CDA?
De situatie is vergelijkbaar. De cd&v (christen-democratisch & Vlaams, met kleine letters) was toen ze nog CVP heette dé machtspartij in België en leverde federale premiers als Herman Van Rompuy, Wilfried Martens, Leo Tindemans en Jean-Luc Dehaene. Inmiddels is cd&v de derde partij van Vlaanderen, na de (cultureel) rechtse partijen N-VA en Vlaams Belang. De cd&v zit in de federale én in de Vlaamse regering. De partij haalde in 2019 nog 15 procent van de stemmen. Bij de laatste peiling, eind 2022, kwam de partij op 9,7 procent.
Lees het interview met de Belgische staatssecretaris voor Asiel en Migratie: Sammy Mahdi: ‘We doen aan zelfdestructie’2. Dus de schrik zit erin?
Zeg dat wel. In 2022 werd de zittende voorzitter vervangen door de veelbelovende Sammy Mahdi (34), die staatssecretaris Asiel en Migratie was. Het voorzitterschap is in België een fulltime baan. Je bent dan echt de leider van de partij. De intelligente Mahdi, half-Iraaks, schreef in 2021 Van hol naar vol. 10 wake-upcalls voor christendemocraten. Het boek werd toen al gezien als open sollicitatie.
3. Wat gaat de partij doen om stemmen terug te winnen?
Goede vraag. In het voorjaar van 2024 zijn er verkiezingen. Afgelopen weekeinde organiseerde cd&v een ‘gemeenschapscongres’ waar leden zich mochten uitspreken over 150 stellingen waarmee de kiezer weer kan worden bekoord. De kiezers op wie cd&v zich gaat richten, zijn de somewheres.
4. Wie zijn dat?
In het Westen zie je, zegt Mahdi in dagblad De Morgen, een breuklijn tussen anywheres – de kosmopolitische elite die mobiel en flexibel is – en somewheres – de groep die gehecht is aan woonplaats en familie. Zij hebben het gevoel dat bakker, bus en bank uit hun buurt of dorp verdwijnen en dat de anywheres in Brussel, of ze nou Europees zijn of federaal, alles bepalen.
5. Hé, dat doet denken aan…?
Inderdaad: het succes van de BoerBurgerBeweging in Nederland. Cd&v kijkt nadrukkelijk naar BBB van Caroline van der Plas. In het debat over stikstof – in Vlaanderen hebben ze zich dezelfde problemen op de hals gehaald als in Nederland – doet cd&v, hoewel regeringspartij, ook moeilijk over alle maatregelen. Ze laat heel slim de N-VA, die de Vlaamse premier levert, de kolen uit het vuur halen. Ook verwijt Mahdi de N-VA, en dan vooral voorman Bart De Wever, dat hij meer bezig is met het bestrijden van woke dan met de bekommernissen van het maatschappelijk ‘middenveld’.