Peking gedraagt zich in steeds agressiever in de Zuid-Chinese Zee. Kan de opkomende gigant de regio aan zich onderwerpen of zal westerse invloed dat tegenhouden? De kwestie in vijf vragen en antwoorden.
1. Wat is er aan de hand?
Het is al jaren touwtrekken in de wateren tussen China, de Filipijnen, Vietnam, Japan en Taiwan. Peking claimt de Zuid-Chinese Zee. Het bouwde er militaire bases op ingepikte zandbanken, en probeert de laatste tijd vooral de zwakke Filipijnse marine te verdrijven. De Verenigde Staten, Japan en de Filipijnen hielden vorige week een historische top in Washington. President Joe Biden, zijn Filipijnse collega Ferdinand Marcos jr. en de Japanse premier Fumio Kishida gaven China zo een signaal dat het moet inbinden.
2. Wat willen de Amerikanen?
Biden wil zijn Aziatische bondgenoten op het hart drukken dat ze niet alleen staan. De Chinese marine, de grootste ter wereld, gedraagt zich soms agressief. Zo bestookt Pekings kustwacht Filipijnse bevoorradingsschepen met zware waterkanonnen en lasers. Begin april hield de Amerikaanse Zevende Vloot, die bij Tokio zijn thuisbasis heeft, daarom voor het eerst samen met de Filipijnen, Japan en Australië oefeningen in de Zuid-Chinese Zee. In 2021 vormden de Amerikanen met Australië en het Verenigd Koninkrijk het defensiepact AUKUS. Daarmee krijgt de Australische marine kernonderzeeboten om China in de Stille Oceaan af te schrikken.
3. Wat is de rol van Japan?
Door de dreiging van China (en Noord-Korea) kruipt Japan militair uit zijn schulp. Het verhoogt zijn defensiebudget om de afschrikking te versterken.
4. Doet Taiwan niet mee?
Taipei wil de spanning in de eigen kustwateren, vele honderden kilometers van de Filipijnen, niet opdrijven en beperkt zich tot waarschuwingen aan China’s kustwacht. Wel is op het Taiwanese eiland Kinmen, voor de Chinese kust, een klein contingent Amerikaanse special forces dat Taiwanese mariniers traint. Rond Kinmen is het onrustig sinds in februari twee Chinese vissers verdronken na een achtervolging door Taiwans kustwacht.
5. Wat schiet Peking ermee op als het iedereen tegen zich in het harnas jaagt?
President Xi Jinping gaat ervan uit dat hij met zijn grote marine – het derde Chinese vliegdekschip komt eraan – en economische macht de buren kan koeioneren. Die zullen eieren voor hun geld kiezen, is de taxatie in Peking. Net als lang geleden, toen het Chinese keizerrijk de regio als vazal-territorium bestierde. Maar toen had je geen AUKUS.
Schrijf u in voor onze ochtendnieuwsbrief
Abonneer u op de gratis nieuwsbrief EW Ochtend en start de dag scherp met de belangrijkste artikelen over politiek, economie en buitenland.
