Duitsland zit met ‘AfD-agenten’ in de maag

Zeker 400 politieagenten worden verdacht van verspreiden extreem-rechtse ideeën en complottheorieën. Foto: David Young/picture alliance via Getty Images

Extreemrechtse ideeën lijken wijdverspreid binnen de Duitse politie. Het wordt inmiddels als ‘hoogst problematisch’ gezien als een agent AfD-lid is. Hoe kwam deze situatie tot stand?

1. Wat speelt er bij de Duitse politie?

Er lopen strafrechtelijke onderzoeken naar zeker 400 politieagenten in Duitsland. Ze worden ervan verdacht extreem-rechtse ideeën en complottheorieën te verspreiden. Dat hebben RTL en weekblad Stern eerder deze maand op basis van gesprekken met ministeries naar buiten gebracht. Hoofdstad Berlijn en deelstaten Bremen, Mecklenburg-Voor-Pommeren en Thüringen deelden geen cijfers. Waarschijnlijk ligt het werkelijke aantal hoger.

2. Is dit nieuw?

De Duitse politie ­worstelt al langer met oprukkend rechts-extremisme binnen de eigen organisatie. Maar niet eerder was het gevaar zo groot, zegt Uli Grötsch (SPD), de speciale politiegezant in de Bondsdag. Volgens Grötsch willen neonazi’s het politiekorps ‘destabiliseren’. Vorig jaar verschenen vier leden van de neonazistische vechtsportgroep Knockout 51 voor de rechter. Ze zouden jacht maken op buitenlanders. Eén agent wordt ervan verdacht informatie naar deze groepering te hebben gelekt.

3. Ook de AfD wordt beschuldigd van neonazistische sympathieën. Hoe zit dat?

Op 18 april moet AfD-kopstuk Björn Höcke zich verantwoorden voor de rechter voor zijn uitspraak ‘Alles voor Duitsland’. Volgens de Duitse aanklagers gebruikte Höcke de neonazistische slogan van de paramilitaire Sturmabteilung moedwillig bij pro-AfD-demonstraties in de Oost-Duitse steden Merseburg en Gera in 2021 en 2023.

4. Bestaan er banden tussen politie en AfD?

Cijfers ontbreken, maar het is ‘hoogst problematisch’ als een agent AfD-lid is, stelde politiegezant Grötsch in maart. Directeur van de Duitse veiligheidsdienst (BfV) Thomas Haldenwang verklaarde eerder op een persconferentie in Berlijn dat de grootste dreiging voor Duitsland komt uit extreem-rechtse hoek. De BfV volgt de gedragingen van Höcke op de voet.

5. Hoe reageert de Bondsdag?

In 2019 waarschuwde CDU-leider Friedrich Merz voor een ‘ruk naar rechts’ bij Duitse veiligheidsdiensten en de politie. Experts vonden dat voorbarig. Maar het tij is gekeerd. Nancy Faeser, minister van Binnenlandse Zaken, presenteerde in februari een pakket van dertien maatregelen om met rechts-extremisme om te gaan. Faeser werd geflankeerd door veiligheidschef Haldenwang en Holger Münch, baas van de Duitse recherche.

Schrijf u in voor onze middagnieuwsbrief

Met de gratis nieuwsbrief EW middag wordt u dagelijks bijgepraat met commentaren en achtergronden bij de belangrijkste nieuwsverhalen.