Wie is Keir Starmer, de (waarschijnlijk) nieuwe Britse premier?

15 juni 2024Leestijd: 4 minuten
Keir Starmer maakt een grote kans om de volgende prime minister van het Verenigd Koninkrijk te worden. Beeld: Stefan Rousseau/ANP

Op 4 juli gaan de Britse kiezers naar de stembus. Alle ogen zijn gericht op Keir Starmer (61). Wie is deze man, die met 45 procent de Britse peilingen domineert?

Labour scoort hoog in de peilingen: gemiddeld staan de sociaaldemocraten meer dan 20 procentpunten voor op de Conservatieven, de tweede partij in de peilingen. Sir Keir Rodney Starmer, partijleider van Labour, mag de verhuisdozen dus al inpakken om binnenkort te verkassen naar Downing street 10.

Of kan het toch nog misgaan voor Keir Starmer?

De Britse verkiezingsstrijd nog geen gelopen race. De uitslagen van de lokale verkiezingen dit voorjaar in het stadje Oldham, bij Manchester, laten zien dat Labour steun verliest onder moslimkiezers. Dit komt door Starmers uitgesproken steun aan Israël. Slechts 14 procent van de Britten – en 22 procent van de Labour-kiezers in 2019 – vindt dat Starmer het juiste beleid voert als het gaat om de oorlog tussen Hamas en Israël in Gaza.

Als de trend in Oldham doorzet, roept dat vragen op over hoe de slinkende steun onder moslims zal uitpakken bij de landelijke campagne. Een reprise van het ‘Irak-effect’ wordt gevreesd. In 2003 lieten duizenden moslims Labour in de steek na de militaire campagne om de Iraakse leider Saddam Hussein omver te werpen. Het vertrouwen in de Britse politiek, en vooral in Labour, bleef nog jarenlang geschaad.

Starmers voordeel is dat hij niet de enige Britse politicus is die in zijn maag zit met de Israël-Palestina-kwestie. Ook huidig premier Rishi Sunak (44) worstelt met zijn islamitische achterban. Beide partijleiders steunen Israël, net als de meeste Britse partijen. De progressief-linkse Green Party is de enige Britse partij die uitgesproken anti-Israël is. Volgens peilingen kan die partij rekenen op 6 procent van de stemmen.

Wat zijn Starmers plannen voor Groot-Brittannië?

Afgelopen week presenteerde Starmer een 136 pagina’s tellend manifest met de plannen – en maar liefst 33 foto’s van Starmer erin. De boodschap van de partij focust zich voornamelijk op de economie. Starmer belooft overigens geen verhogingen van inkomstenbelasting, nationale verzekering of BTW.

Andere belastingen, zoals vermogenswinstbelasting, mogen wel stijgen als het aan de arbeiderspartij ligt. Starmer wil voorts een belastingverhoging van 8 miljard pond, al voegde de leider daar tijdens een speech in Manchester aan toe dat dit geen gevolgen zal hebben voor de werkende bevolking.

Daarnaast bevat het manifest ook beloftes om de migratie te verminderen – zonder cijfers te noemen. De Conservatieven voeren vooral campagne op dit thema.

Tot slot wil de progressief ingestelde politicus het klassiek-Britse House of Lords opschudden. Zo pleit hij voor een verplicht pensioen voor tachtigplussers in het Britse hogerhuis en wil hij de erfelijke plekken afschaffen.

Hoe denkt Keir Starmer over Brexit?

Hoewel Starmer ooit een fel tegenstander was van Brexit, lijkt hij nu terughoudend in het opnieuw aankaarten van de kwestie. De herinnering aan de tumultueuze Brexit-onderhandelingen sterkt Starmer in zijn overtuiging dat een poging om de Europese Unie opnieuw te betreden te riskant zou zijn.

Ook vreest Keir Starmer dat hij veel kiezers in cruciale kiesdistricten zal verliezen als hij belooft Brexit terug te draaien. In 2019 deelde Boris Johnson, een fervent voorstander van Brexit, een enorme verkiezingsklap uit aan links door met de belofte ‘Get Brexit Done’  traditioneel rode districten op Labour te veroveren. In het minder welvarende noorden van Engeland waren velen afkerig van Brusselse regels en arbeidsmigranten van het vasteland.

Keir Starmer wil de kiezers in het noorden definitief terugwinnen en dat lukt niet door aan te kondigen dat hij met hangende pootjes teruggaat naar Brussel.

Wint Starmer van Sunak?

Het eerste verkiezingsdebat tussen Sunak en Starmer was op dinsdag 4 juni. De twee debatteerden met elkaar over de drie belangrijkste verkiezingsthema’s: migratie, belastingen en klimaat.

Lees verder onder de video

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Sunak hield vast aan eerdere uitspraken dat het langzaam maar zeker beter gaat met de Britse economie, die een flinke tik te verwerken kreeg na Brexit. De voornaamste kritiek op Sunak is dat veel Britten de groei niet terugzien in hun portemonnee. ‘Britten beginnen de groei wel degelijk te voelen,’ reageerde Sunak.

Starmer hakte hier – geheel in lijn met zijn debatstijl – hard op in. ‘Ik denk niet dat de premier de positie begrijpt waarin veel Britten zich bevinden,’ zei hij.

Zijn er andere kapers op de kust?

Ook Brexit-voorvechter Nigel Farage (60) meldt zich aan het politieke front. Hij wil namens de anti-immigratiepartij Reform UK het parlement in, maakte hij maandag 3 juni bekend. Al zeven keer eerder deed Farage een poging om een zetel in het Lagerhuis te veroveren, steeds zonder succes.

De beslissing van Farage is vooral slecht nieuws voor de conservatieve Sunak. Reform vist in de vijver van de Tories. En met succes: de anti-immigratiepartij stijgt in de peilingen en de Conservatieven dalen gestaag. Waar laatstgenoemde partij vier jaar geleden nog op meer dan de helft van de stemmen kon rekenen volgens de peilingen, is dat nu 23 procent. Starmers arbeiderspartij groeide in diezelfde periode van 30 procent naar 44 procent.

Van advocaat tot politicus

Sir Keir Rodney Starmer werd geboren op 2 september 1962 in Londen en groeide op in Surrey. Zijn opleiding aan de Reigate Grammar School en later aan de universiteiten van Leeds en Oxford legde de basis voor zijn juridische carrière. Sinds zijn aantreden in 2020 als leider van de Labourpartij, heeft Sir Keir Rodney Starmer zich gepositioneerd als de belangrijkste uitdager van het conservatieve bewind dat al veertien jaar aan de macht is. Voordat hij de politiek in ging, had Starmer een glansrijke carrière als jurist. Hij was ook openbaar aanklager, wat hem zijn titel ‘Sir’ opleverde. Zijn vader werkte in een fabriek als werktuigbouwer en zijn moeder was verpleegkundige.

Jibbe Slofstra
Jibbe Slofstra (2002) is sinds 2 april 2024 stagiair op de redactie van EW.
Lees meer
Jibbe Slofstra