Het doden van twee terreurleiders van Hamas en Hezbollah in korte tijd is een vernederend signaal aan Iran. De lijst met liquidaties wordt snel langer.
‘Laat iedere Arabische moeder weten dat als haar zoon deelnam aan de slachting van 7 oktober, hij zijn doodvonnis heeft getekend.’
Harde taal van David Barnea. De baas van Israëls gereputeerde geheime dienst Mossad sprak zijn dreigement uit in januari tijdens de begrafenis van Zvi Zamir (1925-2024). Zamir was directeur van de Mossad ten tijde van de aanslagen op de Israëlische delegatie bij de Olympische Spelen van München in 1972. Daar werden zes atleten en vijf stafleden uit Israël gegijzeld en later vermoord.
‘We zullen ze te pakken krijgen, waar ze zich ook bevinden. De geest van Zamir zal ons vergezellen in deze missie,’ zo vergeleek Barnea de jacht op de Hamas-terroristen met die op de terroristen van Zwarte September. ‘Dit is ons München,’ had ook Ronen Bar, baas van de veiligheidsdienst Shin Bet, in december al gezegd over zijn plannen om alle verantwoordelijken voor de pogrom op te jagen. ‘Op elke locatie, in Gaza, de Westbank, in Libanon, in Turkije, iedereen.’
Deze week bleek eens te meer dat het geen loze dreigementen zijn. Niet alleen Hamas is doelwit, ook leiders van andere door Iran gesteunde terreurgroepen moeten eraan geloven. Dinsdagavond 30 juli werd in de Libanese hoofdstad Beirut Fuad Shukr gedood, de hoogste militaire commandant van Hezbollah.
Ongekende vernedering
De stofwolken waren nog niet opgetrokken, of Israël had al een nog veel grotere vis gevangen. Een paar uur later werd Ismail Haniyeh, politiek leider van Hamas, gedood in zijn hotelkamer. Nota bene midden in de Iraanse hoofdstad Teheran. The New York Times onthulde dat het explosief daar al maanden geleden was geplaatst. Een enorme klap voor Hamas en een ongekende vernedering voor het ayatollah-regime.
Israël eiste de uitschakeling van Haniyeh niet officieel op, maar niemand twijfelt aan de dader. Eerdere liquidaties in het buitenland, waaronder die in Syrië van de Iraanse generaals Mohammad Reza Zahedi en Razi Mousavi, zijn vrijwel zeker het werk van Israël.
Meest gezocht
In de regel bevestigt noch ontkent Israël liquidaties in landen waarmee het niet in oorlog is, tenzij het gaat om een expliciete vergeldingsactie. De dood van Mohammed Deif in Gaza, al jaren de meest gezochte Hamas-terrorist, werd donderdag 1 augustus wel triomfantelijk bekendgemaakt.
De jacht op de verantwoordelijken voor ‘München’ duurde twintig jaar, maar Israël kreeg Abu Daoud, de architect ervan, nooit te pakken. Ook het meesterbrein achter ‘7 oktober’ is voor zover bekend nog een vrij man. Hamas-leider in Gaza Yahya Sinwar staat boven aan de Israëlische most wanted-lijst.
Gezien de recente reeks succesvolle liquidaties lijkt het net rond hem zich ook langzaam te sluiten.
Overzicht van gedode terroristische kopstukken
1. Ismail Haniyeh
Politiek leider Hamas
Gedood op 31 juli in Teheran, Iran
De politiek leider van Hamas werd in Teheran gedood door een explosief in de nacht nadat hij de inauguratie had bijgewoond van Irans nieuwe president Masoud Pezeshkian. Haniyeh woonde sinds 2017 in de Qatarese hoofdstad Doha en was daar betrokken bij de onderhandelingen over een staakt-het-vuren in Gaza. Hij noemde de aanslagen van 7 oktober ‘een overwinning’ en riep veelvuldig op tot het ‘volledig bevrijden van Palestina’ via de gewapende strijd tegen Israël. Versterkte ook de banden met Iran.
2. Fuad Shukr
Hoogste militaire commandant Hezbollah
Gedood op 30 juli in Beirut, Libanon
Volgens het Israëlische leger was Shukr de hoogste militaire commandant van de Libanese terreurgroep Hezbollah. De rechterhand van leider Hassan Nasrallah (zie pagina 42) was verantwoordelijk voor alle aanvallen vanuit Libanon op Noord-Israël. Werd in Beirut uitgeschakeld bij een luchtaanval als directe vergelding voor een Hezbollah-raket die op zaterdag 27 juli twaalf kinderen doodde op de Golanhoogten in Israël.
3. Mohammed Deif
Opperbevelhebber Qassambrigades Hamas
Gedood op 13 juli in Khan Younis, Gaza
Lang bleef onduidelijk of ‘bommenmaker’ Deif, die al zeker vijf moordaanslagen overleefde, ook echt was omgekomen bij een Israëlisch bombardement in Khan Younis in het zuiden van Gaza. Hamas beweerde dat Israëls meest gezochte terrorist nog in leven was, Israël kon zijn dood aanvankelijk niet bevestigen. Op 1 augustus kwam die bevestiging alsnog. Deif, door de Israëlische minister van Defensie Yoav Gallant ‘de Osama bin Laden van Gaza’ genoemd, wordt na Yahya Sinwar gezien als hoofdverantwoordelijke voor het bloedbad van 7 oktober.
4. Mohammad Reza Zahedi
Generaal Islamitische Revolutionaire Garde
Gedood op 1 april in Damascus, Syrië
Leidde in Syrië en Libanon de operaties van de Quds Divisie, het buitenlandse elitekorps van de Iraanse Revolutionaire Garde. Zahedi kwam net als vijf andere gardisten om bij een raketaanval op het Iraanse consulaat in de Syrische hoofdstad Damascus. Deze liquidatie werd op 14 april vergolden met meer dan driehonderd kruisraketten en drones, de eerste rechtstreekse aanval van Iran op Israël ooit.
5. Saleh al-Arouri
Commandant Hamas
Gedood op 2 januari in Beirut, Libanon
Werd begin dit jaar gedood bij een drone-aanval in Beirut, waar Al-Arouri sinds 2015 woonde nadat hij was vrijgelaten uit een Israëlische gevangenis. Was een van de oprichters van de Qassambrigades, Hamas’ militaire vleugel. Al-Arouri rekruteerde vanuit de Libanese hoofdstad Hamasstrijders voor de gewapende strijd op de Westelijke Jordaanoever en wierf fondsen voor Hamas. Was ook betrokken bij het organiseren van de aanslagen van 7 oktober.
6. Razi Mousavi
Generaal Islamitische Revolutionaire Garde
Gedood op 25 december in Sayyidah Zaynab, Syrië
Ten tijde van zijn dood, op Eerste Kerstdag door een luchtaanval iets ten zuiden van Damascus, werd Mousavi gezien als de invloedrijkste Iraanse generaal in Syrië. Hij was een vertrouweling van Qasem Soleimani, de hoogste generaal van de Revolutionaire Garde die in 2020 door de Amerikanen in Bagdad werd geliquideerd. Mousavi was in Syrië ook betrokken bij de smokkel
van wapens voor onder meer Hezbollah in Libanon.
Overgebleven kopstukken
De volgende terroristen staan nu bovenaan de lijst van kopstukken die weleens geliquideerd zouden kunnen worden.
Yahya Sinwar
Leider Hamas
Gaza
Staat sinds de slachting van 7 oktober, waarvan hij wordt gezien als het meesterbrein, boven aan Israëls most wanted-lijst. Was in 2011 één van de ruim duizend Palestijnse gevangenen die door Israël werden geruild tegen de naar Gaza ontvoerde soldaat Gilad Shalit. Sinwar volgde in 2017 Ismail Haniyeh op als leider van Hamas in de Gazastrook. Naar verluidt verschuilt hij zich daar in het uitgebreide tunnelnetwerk. Volgens gelekte berichten noemde hij de duizenden burgerslachtoffers in Gaza ‘noodzakelijke offers’ die ‘leven doen stromen in de aderen van onze natie’. Sinwar zou nog altijd niets willen weten van een staakt-het-vuren met Israël.
Hassan Nasrallah
Secretaris-generaal Hezbollah
Libanon
De sjiitische geestelijke is sinds 1992 de politiek leider van Hezbollah op voorspraak van de Iraanse ayatollah Ali Khamenei. Net als Irans hoogste leider noemt Nasrallah Israël geregeld een ‘kankergezwel dat moet worden uitgeroeid’. Ten tijde van de Israëlisch-Libanese oorlog in 2006 benadrukte hij het standpunt van Hezbollah: ‘Er is geen andere oplossing voor het conflict in deze regio dan het verdwijnen van Israël.’ Sinds 8 oktober bestookt Hezbollah het noorden van Israël vrijwel onophoudelijk met raketten vanuit Zuid-Libanon.
Khaled Mashal
Tweede man Hamas in het buitenland
Qatar
Totdat hij in 2017 werd vervangen door Ismail Haniyeh, was hij de hoogste man van het ‘politburo’ van Hamas. Sindsdien wordt hij gezien als de tweede man in het buitenland. Mashal werd in 1997 door de Mossad vergiftigd in Jordanië, waar hij de baas was van Hamas. Na bemiddeling door de toenmalige Amerikaanse president Bill Clinton gaf de Israëlische premier Benjamin Netanyahu de Jordaanse autoriteiten een tegengif. Woonde jaren in Damascus, maar vertrok in 2012 vanwege de Syrische Burgeroorlog naar Qatar. Daar nam Mashal met Haniyeh deel aan de onderhandelingen met Israël over een staakt-het-vuren in Gaza.