De komende drie maanden kiezen de Conservatieven een nieuwe leider, iets waarin ze al veel ervaring hebben. Er zijn zes kandidaten, van wie er drie de grootste kans hebben volgens de bookmakers.
1. Wie is de favoriet?
‘Wat betekent het om Conservatief te zijn?’ Zo opende Kemi Badenoch (44) haar campagne. Ze zei dat de partij haar kernwaarden uit het oog heeft verloren. Bewijs: de opkomst van Nigel Farages Reform UK. Dat trok bij de verkiezingen in juli ruim vier miljoen kiezers, vooral teleurgestelde Conservatieven. Ze pleit voor een herwaardering van het kapitalisme en wil strijden tegen woke. Badenoch, van Nigeriaanse komaf, wordt gezien als slimme versie van Liz Truss, die in 2022 krap twee maanden premier was.
2. Ook Tom Tugendhat geldt als kanshebber. Wie is hij?
Vertegenwoordigers van het klassieke Britse conservatisme, de One Nation Tories, hebben het sinds Brexit zwaar te verduren. Sommigen verlieten de Conservatieve Partij, al dan niet vrijwillig. Maar ze maken een comeback, getuige de terugkeer in het kabinet van David Cameron, premier van 2010 tot 2016. Een echte ‘Cameroon’ is Tom Tugendhat (51), afkomstig uit een nest van liberaal-conservatieve regenten. In de rechtervleugel staat deze oud-soldaat, intellectueel en arabist bekend als ‘Tom Tugendtwat’ – twat duidt een onplezierig persoon aan – omdat hij zich moreel verheven zou voelen boven meer populistische collega’s.
3. Dan is er nog James Cleverly. In welk kamp valt hij te plaatsen?
Conservatieven die de lijn van Rishi Sunak – die tot vorige maand premier was – willen voortzetten, kunnen terecht bij Cleverly (54). De oud-minister van zowel Binnenlandse als Buitenlandse Zaken is de meest ervaren kandidaat. De rugbyfanaat heeft ook de meest bescheiden komaf. Zijn campagnevideo is een trip down memory lane door Zuidoost-Londen, met het ziekenhuis van Lewisham waar hij was geboren en waar zijn Sierra Leoonse moeder werkte als vroedvrouw. Onder zijn leiding, is de boodschap, komt er een Conservatieve regering voor iedereen – rijk en arm.
4. En wie zijn de overige kandidaten?
Eenheidskandidaat Mel Stride (62), die doet denken aan oud-premier John Major, anti-immigratie-gegadigde Robert Jenrick (42) en Dame Priti Patel (52), een trouwe bondgenoot van Boris Johnson.