Het front van de migratiecrisis verschuift van Italië naar Spanje. Dat land slaat geen alarm. Migranten lopen ongezien de illegaliteit in.
Verder dan hier brengt de bus je niet. De eindhalte is niet meer dan een paal, naast de laatste rotonde in de bebouwde kom van Alcala de Henares, een noordoostelijke voorstad van Madrid. Van het bordje dat eraan hangt, zijn de kleur en de letters totaal verbleekt door de zon, die hier op de grens van de metropool en het ruwe Spaanse platteland intenser lijkt te branden. De bus verdwijnt in een viaduct, gelegen onder de snelweg tussen Madrid en Barcelona. Daarna klinkt alleen nog het geraas van snelwegverkeer.
Links van de rotonde ligt de kazerne Primo de Rivera. De afgelopen negen maanden kregen daar zevenduizend migranten onderdak. Het is met afstand de grootste opvanglocatie voor Afrikanen die met vissersboten van westelijk Afrika naar de Canarische Eilanden reizen. Eén op de drie volwassen bootmigranten wordt vanaf de eilanden hiernaartoe gestuurd.
Grootste migratiecrisis ooit in Spanje
‘Natuurlijk zitten er hier geen zevenduizend mensen,’ verzekert burgemeester Judith Piquet Flores (45), lid van de conservatieve Partido Popular. Zij leidt een rechtse coalitie in het 199.000 inwoners tellende Alcala de Henares.
‘Er zijn 1.400 plekken in de kazerne. Dat de statistieken zeggen dat hier 7.000 mensen zijn opgevangen, betekent dat er zo’n 5.500 weer zijn vertrokken. Niet via de voordeur na een afgeronde procedure, want die duurt bijna een jaar. Ze zijn ook niet door de landelijke autoriteiten teruggestuurd naar het land van herkomst.’
Bij de ingang staan militairen met automatische wapens. De muur rond Primo de Rivera is meer dan 2 meter hoog. Daarbovenop staat een hek van 1,5 meter. Overal zijn camera’s.
‘De regering verstopt het goed achter muren zoals hier,’ zegt Piquet, ‘maar Spanje zit in de grootste migratiecrisis die we ooit hebben meegemaakt. De linkse regering wil het geen crisis noemen, maar de cijfers zeggen mij genoeg.’
Tunesiëdeal zorgt voor verschuiving migratiestroom
De migrantenstroom via de Middellandse Zee, vooral naar Italië, is inderdaad voor een flink deel verschoven naar Spanje. Na een aarzelend begin lijkt de Tunesiëdeal effect te hebben. Minder migranten steken over vanuit Noord-Afrika, blijkt uit cijfers van Frontex. De eerste zeven maanden van dit jaar telde de organisatie die de Europese buitengrenzen bewaakt 32.239 migranten die in Italië aankwamen – 64 procent minder dan in dezelfde maanden in 2023.
Op de Canarische Eilanden zien ze het tegenovergestelde. Vorig jaar al werden alle records gebroken. Er kwamen toen bijna 40.000 migranten aan op de eilanden. Die liggen voor de zuidelijke kust van Marokko, maar zijn Spaans grondgebied. Wie erin slaagt daar aan land te komen, heeft – hoewel op 3 uur vliegen van het Spaanse vasteland – de Europese Unie bereikt.
Volgens het Spaanse ministerie van Binnenlandse Zaken schiet het aantal migranten dit jaar verder omhoog met 123 procent, een ruime verdubbeling. Tot 1 september stapten op de Canarische Eilanden 25.524 migranten van boord. Iedereen die er verstand van heeft, waarschuwt dat dat aantal dit jaar nog minstens gaat verdubbelen. September, net als oktober een piekmaand, is nog maar net begonnen.
In die maanden is de stroming van de oceaan het gunstigst. Migranten vertrekken vanuit Gambia, Mauritanië en Senegal. De reis duurt gemiddeld acht dagen. Een voorspelling over hoe de oceaan en het weer zullen zijn, is daarom onmogelijk. Varen in september of oktober is de meest kansrijke gok.
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?
Er ging iets fout