Vijf vragen over warme vriendschap tussen Japan en Taiwan.
1. Wat bindt Taiwan en Japan?
Taiwan en Japan lijken elkaar de laatste jaren steeds meer op te zoeken, tegen de achtergrond van de Chinese dreiging. De landen hebben een gezamenlijke historie. Taiwan, een paar uur vliegen ten zuiden van Tokio, was van 1895 tot 1945 een Japanse kolonie. Toen werd het eiland omgevormd tot wingewest in het Japanse keizerrijk. De Japanners bouwden er moderne industrie en steden, tienduizenden Taiwanezen deden al dan niet vrijwillig dienst in het Japanse leger.
2. Levert die koloniale geschiedenis geen onderlinge wrijving op?
De Japanse bezetting was soms wreed, maar het overheersende gevoel in Taiwan over Japan is tegenwoordig toch positief. Taiwan dankt zijn vroege modernisering aan Tokio, wat ook een band heeft opgeleverd. Japan is met zijn rijke (eet)cultuur nu een geliefde reisbestemming voor jonge Taiwanezen. Japanse toeristen komen ook graag naar Taiwan.
3. Wat heeft Taiwan aan Japan?
De nieuwe Japanse premier Shigeru Ishiba steekt niet onder stoelen of banken dat hij een sterk voorstander is van een democratisch bestuurd Taiwan, vrij van Chinese dwingelandij. Hij ziet daarbij een rol voor de Japanse krijgsmacht, die de komende jaren sterk moet worden verbeterd, met onder meer eigen raketten die Peking afschrikken. Als oud-minister van Defensie opperde Ishiba dit jaar al dat de regio wel een gezamenlijke verdediging kan gebruiken, een soort Aziatische NAVO. Peking was er niet blij mee.
4. Wat heeft Japan aan Taiwan?
Het kroonjuweel van de Taiwanese economie, chipmaker TSMC, bouwt een groot fabriekscomplex in Japan. Daardoor zal de Japanse industrie verzekerd zijn van meer geavanceerde chips, ook als het over tien jaar onverhoopt zou misgaan met Taiwan. Daarnaast zijn beide krijgsmachten voorzichtig bezig hun coördinatie te versterken, om een assertief China beter tegenspel te kunnen bieden.
5. Wanneer gaat de Japanse premier op bezoek in Taipei?
Voorlopig niet. Tokio wil Peking niet onnodig provoceren met een officieel bezoek van de nieuwe premier aan Taiwans president Lai Ching-te, die door de Chinese leiding als een lastpak en een separatist wordt gezien. De kans is groter dat Ishiba op bezoek gaat in Peking: hij is een voorstander van handhaving van de dialoog met China.